Instancje nadawczo-odbiorcze w traktatach stawiarskich z XVI i XVII w.
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.30.08Słowa kluczowe:
instancje nadawczo-odbiorcze, traktaty stawiarskie, Olbrycht Strumieński, Stanisław StrojnowskiAbstrakt
Sender-Recipient Instances in Treatises on Ponds from the 16th and 17th Centuries
The paper discusses the ways in which sender–recipient strategy is realized in old treatises on pond economy. It focuses on the indices of textual relations between the master of the pond art and the student. The analysis has shown that in both treatises, the recipient is that communicative instance which plays a much more significant role than the sender. The organization and arrangement of the textual space serves the good of the recipient. The sender employs for this purpose desiderative constructions, lexical indices of cohesion of the utterance, and semantic-syntactic parallelism of elements. The authors of the treatises skilfully include an iconographic component in their lecture; Strumieński even refers to specific objects in the extra-linguistic reality.
Pobrania
Bibliografia
Balcerzan E., 1999, Nowe formy w pisarstwie i wynikające stąd porozumienia, [w:] J. Kozielecki (red.), Humanistyka przełomu wieków, Warszawa, s. 358–380.
Biniewicz J., 2011, Rodzenie się polskiego dyskursu naukowego. Pragmatyka, struktura i język traktatu Olbrychta Strumieńskiego O sprawie, sypaniu, wymierzaniu y rybieniu stawów, [w:] D. Ostaszewska, J. Przyklenk (red.), Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 4: Gatunek a komunikacja społeczna, Katowice, s. 111–122.
Biniewicz J., 2013, Początki polskiego piśmiennictwa naukowego, technicznego – relacje komunikacyjne zarysowane w tekstach, „Colloquia Anthropologica et Communicativa” 6, s. 249–262.
BP: Bibliografia polska Karola i Stanisława Estreicherów, cz. 3, Kraków 1891–2007.
Dobrowolski K.A. (red.), 1995, Przyrodniczo-ekonomiczna waloryzacja stawów rybnych w Polsce, Warszawa.
Ficek E., 2013, Poradnik. Model gatunkowy i jego tekstowe aktualizacje, Katowice.
Galilej C., 2017, XVII-wieczny poradnik rolniczy. Lingwistyczna charakterystyka gatunku (na przykładzie traktatów agronomicznych Jakuba Kazimierza Haura), „Prace Językoznawcze” XIX, z. 4, s. 31–63.
Gawarecki Z., Kohn A., 1861, Polskie stawowe gospodarstwo, Warszawa.
Grzegorczykowa R., 1973, Czasowniki modalne jako wykładniki różnych postaw nadawcy, [w:] J. Burian (red. nacz.), Otázky slovanské syntaxe III. Sborník symposia „Modální výstavba výpovědi v slovanských jazycích” Brno 27–30 září 1971, Brno, s. 201–204.
Inglot S., Nyrek A., 1960, Jana Dubraviusa i Olbrychta Strumieńskiego dzieła o gospodarce rybnej. Studium porównawcze, [w:] E. i K. Maleczyńscy (red.), Studia z dziejów polskich i czechosłowackich, t. 1, Wrocław, s. 249–282.
Kalicki T., 1965, Z zagadnień składni retorycznej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze” nr 15, s. 211–254.
Kucharzewski F., 1897, Przedmowa, [w:] idem (wyd.), Olbrychta Strumieńskiego O sprawie, sypaniu, wymierzaniu i rybieniu stawów 1573, „Biblioteka Pisarzów Polskich”, nr 35, Kraków, s. III–V.
Kucharzewski F., 1899, O narzędziach niwelacyjnych używanych w Polsce w XVI wieku, Warszawa.
Łopaciński H., 1902, Przyczynek do historyi plagiatów w piśmiennictwie polskiem. – Kto był autorem „Bylicy Świętojańskiej”?, „Pamiętnik Literacki” I, s. 265–275.
Nowakowska M., 2017, Interpretacja prospektywna peryfrazy , „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXXIII, s. 221–246.
Nyrek A., 1987, Przedmowa, [w:] O. Strumieński, O spráwie, sypániu, wymiérzániu i rybieniu stáwów, tákże o przekopách, o ważeniu i prowádzeniu wody. Książki wszystkim gospodarzóm potrzebné, oprac. K. Kwaśniewska-Mżyk, Opole, s. V–XXXII.
PSB: W. Konopczyński i in. (red.), Polski słownik biograficzny, t. I–LI, Kraków 1935–.
Topolińska Z., 1968, Miejsce konstrukcji z czasownikiem „mieć” w polskim systemie werbalnym, „Slavia Orientalis” XVII, z. 3, s. 427–431.
Tutak K., 2018, O dwukropku w dawnym piśmiennictwie użytkowym (na przykładzie traktatów stawiarskich Olbrychta Strumieńskiego i Stanisława Strojnowskiego), „LingVaria” nr 2 (26), s. 141–155, https://doi.org/10.12797/LV.13.2018.26.10.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
