Idee i wartości w dyskursie wspomnieniowym powstańców warszawskich (na materiale wywiadów z Archiwum Historii Mówionej Muzeum Powstania Warszawskiego)
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.19.2024.38.06Słowa kluczowe:
powstanie warszawskie, narracje wspomnieniowe, lingwistyka pamięci, lingwistyka korpusowa, aksjolingwistykaAbstrakt
IDEAS AND VALUES IN THE MEMOIR DISCOURSE OF THE WARSAW INSURGENTS (BASED ON INTERVIEWS AVAILABLE IN THE ORAL HISTORY ARCHIVE OF THE WARSAW UPRISING MUSEUM)
The objective of the article is to present selected lexical ways of expressing ideas and values in the memoir discourse of the Warsaw Uprising participants (more precisely: in answers to the question concerning the sense of the uprising outbreak) and, on the basis thereof, to further define the axiological system of memory in the community of our interest, which consists of: dominant, declared and desired ideas/values; anti-values; basis of valuation. The source material comprises approximately 3.400 interviews developed as part of the project entitled the Oral History Archive of the Warsaw Uprising Museum, preserved in the form of transcripts and constituting the text base of the searchable corpus. The analyses are methodologically and theoretically based on the assumptions of linguistics of memory, corpus linguistics and axiolinguistics.
Pobrania
Bibliografia
Bartmiński J., 2002, Etnolingwistyka, [w:] J. Wojnowski (red.), Wielka encyklopedia PWN, t. VIII: Dżami–Fenianie, Warszawa, s. 380–381.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Benenowska I., 2016, „Ani jednym korzeniem nie utkwię tu” – przestrzeń emigracyjna i jej wartościowanie (na podstawie listów Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej do męża), [w:] D. Mazur, B. Morzyńska-Wrzosek (red.), Przestrzeń w kulturze współczesnej, t. 1: Literatura, teatr, film, Bydgoszcz, s. 126−145.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Chlebda W., 2012, Pamięć ujęzykowiona, [w:] J. Adamowski, M. Wójcicka (red.), Pamięć jako kategoria rzeczywistości kulturowej, „Tradycja dla Współczesności. Ciągłość i zmiana” t. 6, Lublin, s. 109–119.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ciesek-Ślizowska B., Duda B., Sujkowska-Sobisz K., 2020a, O (nie)widoczności prowadzącego spotkanie ze świadkiem historii – wstępna typologia ról inicjujących wywiady narracyjne, „LingVaria” XV, 1 (29), s. 47–58, https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.29.03.
DOI: https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.29.03
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ciesek-Ślizowska B., Duda B., Sujkowska-Sobisz K., 2020b, Władza nad dyskursem w narracji wspomnieniowej. Przypadek Archiwum Historii Mówionej, „Tekst i Dyskurs – Text und Diskurs” 13, s. 63–79, https://doi.org/10.7311/tid.13.2020.04.
DOI: https://doi.org/10.7311/tid.13.2020.04
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Czachur W., 2018, Lingwistyka pamięci. Założenia, zakres badań i metody analizy, [w:] W. Czachur (red.), Pamięć w ujęciu lingwistycznym. Zagadnienia teoretyczne i metodyczne, „Kultury i Języki Pamięci”, Warszawa, s. 7–55.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.7-55
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Czajka-Bubniak A., 2017, Wartościowanie w tabloidzie jako zamierzony środek oddziaływania na odbiorcę, „Słowo. Studia językoznawcze” nr 8, s. 35−57, https://doi.org/10.15584/slowo.2017.8.03.
DOI: https://doi.org/10.15584/slowo.2017.8.03
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Czelakowska A., 2008, Językowe środki wartościowania negatywnego w wypowiedziach polityków, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis” nr 62, „Studia Linguistica” IV, s. 59−66.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Czerniawska M., 2016, O wartościach i ich zmianie – raport z badań porównawczych nad systemami wartości studentów, „Kultura i Edukacja” nr 3 (113), s. 135−153, https://doi.org/10.15804/kie.2016.03.08.
DOI: https://doi.org/10.15804/kie.2016.03.08
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Duda B., Ficek E., 2020, Kolokacje pronominalne jako źródło tożsamościowych odniesień (na materiale relacji świadków powstania warszawskiego), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 27, nr 2, s. 9–32, https://doi.org/10.14746/pspsj.2020.27.2.1.
DOI: https://doi.org/10.14746/pspsj.2020.27.2.1
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gocół D., 2023, Historia mówiona. Geneza, rozwój, koncepcje, Lublin.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Jedliński R., 2000, Językowy obraz świata wartości w wypowiedziach uczniów kończących szkołę podstawową, „Prace Monograficzne – Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie”, nr 296, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kajtoch W., 2008, Językowe obrazy świata i człowieka w prasie młodzieżowej i alternatywnej, t. 1‒2, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kiklewicz A., 2018, Wartościowanie jako kategoria semantyczna, [w:] P. Stalmaszczyk (red.), Metodologie językoznawstwa. Od diachronii do panchronii, „Łódzkie Studia z Językoznawstwa Angielskiego i Ogólnego”, nr 8, Łódź, s. 103−140.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kurczab H., 2012, Z problemów wartości i wartościowania. Wybrane zagadnienia, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna. Dydaktyka” z. 7, s. 5−38.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Machálek T., 2020, KonText: Advanced and Flexible Corpus Query Interface, [w:] N. Calzolari, F. Béchet, P. Blache, K. Choukri, Ch. Cieri, T. Declerck, S. Goggi, H. Isahara, B. Maegaard, J. Mariani, H. Mazo, A. Moreno, J. Odijk, S. Piperidis (red.), Proceedings of the Twelfth Conference on Language Resources and Evaluation (LREC 2020), Marseille, 11‒16 May 2020, Paris, s. 7003−7008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Marszalec J., 2010, Powstanie Warszawskie: wojna, polityka, życie społeczne i mit, [w:] K. Persak, P. Machcewicz (red.), II wojna światowa, „Polski Wiek XX”, t. 2, Warszawa, s. 337–375.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Niećko-Bukowska B., 2018, Oblicza odpowiedzialności. Perspektywa aksjolingwistyczna, „Językoznawstwo – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu”, nr 38, Poznań.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Oskiera A. (red.), 2011, Antynomie wartości. Problematyka aksjologiczna w językoznawstwie, Łódź.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Pajdzińska A., 1991, Wartościowanie we frazeologii, [w:] J. Puzynina, J. Anusiewicz (red.), Język a kultura, t. 3: Wartości w języku i tekście, Wrocław, s. 15−28.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Przyklenk J., 2022, Kiedy obcy jest blisko. „Obcy” w relacjach świadków historii na materiale Archiwum Muzeum Powstania Warszawskiego, [w:] M. Hawrysz, M. Jurewicz-Nowak, I. Kotlarska (red.), Bliskie otoczenie człowieka. Leksyka, teksty, dyskursy, „Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze”, Zielona Góra, s. 97–111.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Puzynina J., 1992, Język wartości, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Puzynina J., 2013, Horyzonty aksjolingwistyki, [w:] J. Puzynina, Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa, „Rozprawy Wydziału Filologicznego – Polska Akademia Umiejętności”, t. 83, Kraków, s. 123−139.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Rodziewicz B., 2016, Polacy, Rosjanie i Niemcy wobec wartości. Hierarchia i sposoby rozumienia jednostek aksjologicznych, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 28, s. 138−149, https://doi.org./10.17951/et.2016.28.137.
DOI: https://doi.org/10.17951/et.2016.28.137
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Szacka B., 2006, Czas przeszły, pamięć, mit, „Współczesne Społeczeństwo Polskie Wobec Przeszłości”, t. 3, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wartecka A., 2015, Analiza aksjolingwistyczna wybranych wypowiedzi chwalących w programie telewizyjnym typu talent show, [w:] I. Matusiak-Kempa, A. Naruszewicz-Duchlińska (red.), Idee i wartości w języku i kulturze, Olsztyn, s. 186−198.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Witosz B., 2016, Kategoria dyskursu w polonistycznej edukacji akademickiej, [w:] W. Czachur, A. Kulczyńska, Ł. Kumięga (red.), Jak analizować dyskurs? Perspektywy dydaktyczne, Kraków, s. 19−39.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zaniewicz J.E., 2015, Wartości w piosenkach Powstania Warszawskiego, [w:] I. Matusiak-Kempa, A. Naruszewicz-Duchlińska (red.), Idee i wartości w języku i kulturze, Olsztyn, s. 317−332.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Żuk G., 2016, Edukacja aksjologiczna. Zarys problematyki, Lublin.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.