Muzeum lokalne – trzecie miejsce?
DOI:
https://doi.org/10.32030/KRZY.2020.14Słowa kluczowe:
Podgórze, muzeum, trzecie miejsce, muzeologia, partycypacja, relacja, sąsiedztwoAbstrakt
Zmiany cywilizacyjne, w tym społeczne, wymuszają zmianę myślenia o współczesnym muzealnictwie. Wektor tej zmiany został skierowany w stronę lokalności, tożsamości i partycypacji rozumianej jako zaangażowane uczestnictwo. Jedna z metod realizacji tej formy działania muzeów może stać się socjologiczną koncepcja Raya Oldenburga dotyczącą trzeciego miejsca. Jej założenia w połączeniu z zaangażowanym społecznie muzealniczym doświadczeniem przywiodły autorkę do skojarzenia koncepcji trzeciego miejsca z zadaniami, jakie postawił przed muzeami, nie tylko lokalnymi, współczesny odbiorca – uczestnik, twórca, narrator. Artykuł jest próbą analizy na przykładach kilku wybranych muzeów, głównie lokalnych, tej skorelowanej teorii jako narzędzia do tworzenia nowej przestrzeni spotkania świata muzeum ze światem odbiorcy. Staram się przedstawić, jak wielki tkwi w niej potencjał, jak wiele jest sposobów na jej udaną realizację, ale też jakie niesie zagrożenia. Dla Muzeum Podgórza, podobnie jak dla wielu innych muzeów w naszej części Europy, założenia koncepcji trzeciego miejsca są jak pełna przygód, wyzwań i znaków zapytania podróż w nieznane.
PlumX Metrics of this article
Bibliografia
Byszewski Janusz, Parczewska Maria: Muzeum jako rzeźba społeczna. Warszawa 2012
Google Scholar
Działek Jarosław, Murzyn-Kupisz Monika: Rola instytucji kultury w budowaniu i wzmacnianiu kapitału społecznego jako czynnika rozwoju społeczno-gospodarczego. W: Sektor kreatywny jako katalizator przemian strukturalnych w regionie. Red. nauk. Andrzej Klasik. Katowice 2014, s. 191–217
Google Scholar
Harris Brandon: Recovering Weeksville. „The New Yorker” 2014, November 7 [online]. [dostęp 2 lutego 2019]. Dostępny w internecie: https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/recovering-weeksville
Google Scholar
Heijnen Wilke: The new professional: Underdog or Expert? New Museology in the 21th century. „Cadernos De Sociomuseologia” 2010, Vol. 37, pp. 13–24
Google Scholar
Inna lekcja historii, czyli pierwsze wojenne wspomnienie – wystawa plenerowa poświęcona osobistym relacjom Podgórzan na temat września ’39 [online]. Małopolski Instytut Kultury [dostęp 26 lutego 2019]. Dostępny w internecie: http://wartopamietac.mik.krakow.pl/category/inna-lekcja/
Google Scholar
Jagodzińska Katarzyna: Muzea poza murami w kontekście koncepcji trzeciego miejsca. „Muzealnictwo” 2018, t. 59, s. 123–131
Google Scholar
Kierkegaard Søren: Objects of Love, Works of Love [online]. YouTube, 7 kwietnia 2014 [dostęp 28 lutego 2019]. Dostępny w internecie: www.youtube.com/watch?v=jFJFAMnq4OM
Google Scholar
Koszowska Agnieszka: „Trzecie miejsce” według Raya Oldenburga [online]. Biblioteka 2.0, 26 czerwca 2009 [dostęp 10 lipca 2010]. Dostępny w internecie: http://blog.biblioteka20.pl/?p=149
Google Scholar
Laboratorium muzeum. Pamięć [online]. [dostęp 1 marca 2019]. Dostępny w internecie: http://laboratoriummuzeum.pl/
Google Scholar
Laboratorium muzeum. Społeczność. Red. Anna Banaś, Aleksandra Janus, współpr. meryt. Hanna Nowak-Radziejowska. Warszawa 2015 [online]. s. 22–38 [dostęp 12 lutego 2019]. Dostępny w internecie: http://laboratoriummuzeum.pl/wp-content/uploads/2016/02/Laboratorium-muzeum-spolecznosc.pdf
Google Scholar
Lake Edwin B.: Brooklyn Restoration Recalls Black History. „New York Times” 1983, March 27, Section 8, p. 7
Google Scholar
Layne Valmont: The District Six Museum: An Ordinary People’s Place. „The Public Historian” 2008, Vol. 30, No. 1 [online]. pp. 53–62 [dostęp 5 stycznia 2018]. Dostępny w internecie: https://www.jstor.org/stable/10.1525/tph.2008.30.1.53
Google Scholar
Majer Andrzej: Lokalność w cieniu globalizacji. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2011, Vol. 36, nr 2, s. 27–46
Google Scholar
Markuszewski Adam: O społeczności lokalnej, kapitale społecznym i przedsiębiorczości społecznej [online]. Centrum Edukacji Obywatelskiej [dostęp 2 marca 2020]. Dostępny w internecie: https://globalna.ceo.org.pl/wiedza-o-spoleczenstwie-godzina-wychowawcza/artykuly/ospolecznosci-lokalnej-kapitale-spolecznym-i
Google Scholar
Miejsce po – miejsce bez. Red. Monika Bednarek, Marta Śmietana. Kraków 2015
Google Scholar
Oldenburg Ray: The Great Good Place: Cafes, Coffee Shops, Community Centers, Beauty Parlors, General Stores, Bars, Hangouts and How they Get You Through the Day. New York 1989
Google Scholar
Oldenburg Ray: The Great Good Place: Cafes, Coffee Shops, Bookstores, Bars, Hair Salons, and Other Hangouts at the Heart of a Community. 3rd Ed. Boston 1999
Google Scholar
Oldenburg Ray, Brissett Dennis: The third place. „Qualitative Sociology” 1982, Vol. 5, pp. 265–284,https://doi.org/10.1007/bf00986754
Google Scholar
Plitt Amy: Brooklyn’s Weeksville Heritage Center launches crowdfunding campaign to stay afloat. „New York Curbed”, 6 maja 2019 [online]. [dostęp 12 września 2019]. Dostępny w internecie: https://ny.curbed.com/2019/5/6/18531507/brooklyn-crown-heightsweeksville-heritage-center-crowdfunding
Google Scholar
Rankin Elizabeth: Creating/Curating Cultural Capital: Monuments and Museums for Post-Apartheid South Africa. „Humanities” 2013, Vol. 2, No. 1 [online]. pp. 72–98 [dostęp 1 stycznia 2018]. Dostępny w internecie: https://www.mdpi.com/2076-0787/2/1/72
Google Scholar
(reda): Muzeum Społeczne płaci za przedmioty i historie. Muszą być bardzo osobiste [online]. dziennikwschodni.pl, 24 sierpnia 2014 [dostęp 1 marca 2019]. Dostępny w internecie: dziennikwschodni.pl/co-gdzie-kiedy/inne/muzeum-spoleczne-placi-za-przedmioty-i-historie-musza-byc-bardzoosobiste,n,140829831.html
Google Scholar
Rosiak Dariusz: Żar. Oddech Afryki. Wołowiec 2019
Google Scholar
Sandahl Jette: Polityka milczenia? Muzea jako autoportrety i zwierciadła społeczeństw. W: Laboratorium muzeum. Społeczność. Red. Anna Banaś, Aleksandra Janus, współpr. meryt. Hanna Nowak-Radziejowska. Warszawa 2015 [online]. s. 39–55 [dostęp 12 lutego 2019]. Dostępny w internecie: http://laboratoriummuzeum.pl/wp-content/uploads/2016/02/Laboratorium-muzeum-spolecznosc.pdf
Google Scholar
Schneider Suzannah: Funk, God, Jazz and Medicine – Black Radical Brooklyn Honors Its Roots in Weeksville. „Edible Brooklyn”, September 30, 2014 [online]. [dostęp 19 września 2019]. Dostępny w internecie: https://www.ediblebrooklyn.com/2014/funk-god-jazz-music-blackradical-brooklyn-honors-roots-weeksville
Google Scholar
Simon Nina: The Great Good Place Book Discussion. Part 1. Can Cultural Institutions Be third Places? [online]. Museum 2.0, June 01, 2010 [dostęp 17 lutego 2020]. Dostępny w internecie: http://museumtwo.blogspot.com/2010/06/great-good-place-book-discussion-part-1.html
Google Scholar
Simon Nina: The Participatory Museum. Santa Cruz 2010
Google Scholar
Simon Nina: Muzeum partycypacyjne. W: Laboratorium muzeum. Społeczność. Red. Anna Banaś, Aleksandra Janus, współpr. meryt. Hanna Nowak-Radziejowska. Warszawa 2015 [online]. s. 22–38 [dostęp 12 lutego 2019]. Dostępny w internecie: http://laboratoriummuzeum.pl/wp-content/uploads/2016/02/Laboratorium-muzeum-spolecznosc.pdf
Google Scholar
Simon Nina: The Participatory Museum. Chapter 5: Defining Participation at Your Institution [online]. [dostęp 12 lutego 2020]. Dostępny w internecie: http://www.participatorymuseum.org/chapter5/
Google Scholar
Szymczewska Paulina: Kraków. Zwiedzaj za darmo nowe Muzeum Podgórza. „Dziennik Polski”, z 27 kwietnia 2018 [online]. [dostęp 5 stycznia 2019]. Dostępny w internecie: https://dziennikpolski24.pl/krakow-zwiedzajza-darmo-nowe-muzeum-podgorza-zdjecia/ar/13134347
Google Scholar
Świerzowski Bogusław: Muzeum Podgórza otwarło swoje podwoje! [online]. krakow.pl, 29 kwietnia 2018 [dostęp 2 września 2019]. Dostępny w internecie: https://www.krakow.pl/aktualnosci/219648,33,komunikat,muzeum_podgorza_otwiera_swoje_podwoje_.html
Google Scholar
The New Museology. Ed. Peter Vergo. London 1989
Google Scholar
Van Mensch Peter: Museology and Management: Enemies or Friends? Current Tendencies in Theoretical Museology and Museum Management in Europe. In: Museum Management in the 21st Century. Ed. Eiji Mizushima. Tokyo 2004, pp. 3–19
Google Scholar
Vergo Peter: Milczący obiekt. W: Muzeum sztuki. Antologia. Red. Maria Popczyk. Kraków 2005, s. 313–334
Google Scholar
Warner Mildred: Building social capital: the role of local government. „Journal of Socio-Economics” 2001, Vol. 30, pp. 187–192
Google Scholar
Strony internetowe
Google Scholar
About the District Six Museum [online]. [dostęp 2 września 2018]. Dostępny w internecie: https://www.districtsix.co.za/about-the-district-six-museum/
Google Scholar
Burgh House [online]. [dostęp 28 lutego września 2019]. Dostępny w internecie: burghhouse.museumssites.com
Google Scholar
District Six [online]. Cape Town History. A Tourist Guide [dostęp 10 sierpnia 2020]. Dostępny w internecie: http://capetownhistory.com/?page_id=238
Google Scholar
Islington Museum [online]. [dostęp 5 stycznia 2019]. Dostępny w internecie: islington.gov.uk/libraries-arts-and-heritage/heritage/islington-museum
Google Scholar
Islington’s Pride. About [online]. [dostęp 10 września 2019]. Dostępny w internecie: https://islingtonspride.com/about/
Google Scholar
Laboratorium muzeum. Paula de Santos [online]. [dostęp 30 października 2020]. Dostępny w internecie: http://laboratoriummuzeum.pl/materialy/
Google Scholar
Muzeum Powszechne dzielnicy Kalinowszczyzna / Common Museum of Kalinowszczyzna distric [online]. Laboratorium Sztuki Społecznej [dostęp 1 marca 2019]. Dostępny w internecie: https://lssresidencies.wordpress.com/muzeum-powszechne/
Google Scholar
The Weeksville Lost Jazz Shrines of Brooklyn Collection (WLJSB) [online]. [dostęp 14 lutego 2018]. Dostępny w internecie: https://static1.squarespace.com/static/538764b2e4b0d9893f4245e2/t/55ca2f85e4b0d010270c3b76/1439313797148/WLJSB_Finding+Aid_2015.pdf
Google Scholar
Weeksville Heritage Center [online]. [dostęp 2 lutego 2019]. Dostępny w internecie: https://www.weeksvillesociety.org
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Szczegóły zob. w zakładce Prawa autorskie i udostępnianie.
