Chłopstwo w nowożytnym Krakowie – od poddaństwa do obywatelstwa

Authors

DOI:

https://doi.org/10.32030/KRZY.2023.01

Keywords:

peasantry, serfdom, migrations, labour market, urban citizenship

Abstract

PEASANTRY IN KRAKÓW IN THE EARLY MODERN PERIOD – FROM SERFDOM TO CITIZENSHIP

The paper discusses the issue of peasants penetrating into the city of Kraków in the era of an economic system based on manorialism and serfdom. It presents both the legal, and the illegal ways used by subjects to migrate from villages into cities, including the circumstances of being granted urban citizenship and landlords’ attempts to reclaim their runaway rural subjects.

Author Biography

  • Mateusz Wyżga, University of the National Education Commission, Poland

    PhD, Associate Professor at UKEN, historian, University of the National Education Commission, Kraków, Institute of History and Archival Studies.

References

Bieniarzówna Janina: Walka chłopów w kasztelanii krakowskiej. Warszawa 1953

Bieniarzówna Janina: O chłopskie prawa. Szkice z dziejów wsi małopolskiej. Kraków 1954

Bieniarzówna Janina: Chłopi w rzemiośle krakowskim w XVII w. „Przegląd Historyczny” 1956, t. 42, nr 3, s. 497–514

Bieniarzówna Janina: Przenikanie chłopów do Krakowa w XVII w. W: Z dawnego Krakowa. Szkice i obrazki z XVII wieku. Kraków 1957, s. 82–112

Bieniarzówna Janina, Małecki Jan M.: Dzieje Krakowa. T. 2.

Kraków w wiekach XVI–XVIII. Red. Janina Bieniarzówna, Jan M. Małecki, Józef Mitkowski. Kraków 1984

Bobińska Celina: Ruchliwość przestrzenna chłopów w drugiej połowie XVIII w. (na materiale małopolskich badań agrarnych. W: Między feudalizmem a kapitalizmem. Studia z dziejów gospodarczych i społecznych. Prace ofiarowane Witoldowi Kuli. Red. Ryszarda Czepulis-Rastenis. Wrocław 1976, s. 151–165

Chłopi na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej do czasów uwłaszczenia. Red. Danuta Michaluk. Ciechanowiec–Warszawa 2019

Dworzaczek Włodzimierz: „Dobrowolne” poddaństwo chłopów. Warszawa 1952

Falniowska-Gradowska Alicja, Noga Zdzisław: Jan Sroczyński (1614–1696) mieszczanin krakowski i dzieje jego fundacji. „Rocznik Krakowski” 2001, t. 67 s. 19–47

Follprecht Kamila: Kontynuacja edycji ksiąg przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1612–1800. W: Editiones sine fine. T. 1. Red. Krzysztof Kopiński, Wojciech Mrozowicz, Janusz Tandecki. Toruń 2017, s. 51–66

Gierszewski Stanisław. Obywatele miast Polski przedrozbiorowej. Studium źródłoznawcze. Warszawa 1973

Grodziski Stanisław: Ludzie luźni. Studium z historii państwa i prawa polskiego. Kraków 1961

Grodziski Stanisław: Obywatelstwo w szlacheckiej Rzeczypospolitej. Kraków 1963

Kiełbicka Aniela: Zbiegostwo chłopów w województwie krakowskim na przełomie XVI i XVII wieku. Wrocław 1989

Kulczykowski Mariusz: Andrychowski ośrodek płócienniczy w XVIII i XIX wieku. Kraków 1972

Łosowski Janusz: Kancelaria grodzka chełmska od XV do XVIII wieku. Studium o urzędzie, dokumentacji, jej formach i roli w życiu społeczeństwa staropolskiego. Lublin 2004

Maciejewska Wanda: Inwentaryzacja materiałów do dziejów wsi w latach 1951–1953 i jej wyniki. „Archeion” 1955, t. 24, s. 59–73

Madurowicz Helena, Podraza Antoni: Regiony gospodarcze Małopolski Zachodniej w drugiej połowie XVIII wieku. Wrocław–Kraków 1958

Mik Kazimierz: Ruch naturalny i rozwój Krakowa w drugiej połowie XVIII w. „Przeszłość Demograficzna Polski” 1969, nr 2, s. 119–137

Miodunka Piotr: Społeczność małych miast południowej Małopolski od końca XVI do końca XVIII wieku. Kraków 2021

Noga Zdzisław: Bronowice Polskie (Małe) w okresie staropolskim. W: Rydlówka. Historie nieoczywiste. Red. nauk. Michał Niezabitowski. Kraków 2021, s. 11–19

Opaliński Tomasz: Stan chłopski w Księstwie Warszawskim w świetle akt sądowych. Warszawa 2020

Poniat Radosław: Służba domowa w miastach na ziemiach polskich od połowy XVIII do końca XIX wieku. Warszawa 2014

Wyżga Mateusz: Der Krakauer Adel vom 16. bis zum 18. Jahrhundert. W: Krakau – Nürnberg – Prag = Kraków – Norymberga – Praga = Krakov – Norimberk – Praha: die Eliten der Städte im mittelalter und in der frühen neuzeit = elity miast w średniowieczu i epoce nowożytnej = elity měst ve středověku a raném novověku: herkunft, nationalität, mobilität, mentalität = pochodzenie, narodowość, mobilność, mentalność = původ, národnost, mobilita,

mentalita. Red. Michael Diefenbacher, Olga Fejtová, Zdzisław Noga. Praha 2016, s. 155–172

Wyżga Mateusz: Homo movens. Mobilność chłopów w mikroregionie krakowskim w XVI–XVIII wieku. Kraków 2019

Zielińska Teresa: Szlacheccy właściciele nieruchomości w miastach XVIII w. Warszawa–Łódź 1987

Zyblikiewicz Lidia: Kobieta w Krakowie w 1880 r. w świetle ankiet powszechnego spisu ludności. Studium demograficzne. Kraków 1999

Downloads

Published

2023-12-15

Issue

Section

Research Papers and Treatises

How to Cite

Chłopstwo w nowożytnym Krakowie – od poddaństwa do obywatelstwa. (2023). Krzysztofory: Scientific Bulletin of the Historical Museum of the City of Kraków, 41, 13-24. https://doi.org/10.32030/KRZY.2023.01

Similar Articles

1-10 of 19

You may also start an advanced similarity search for this article.