Nieokreśloność a kwantyfikacja: współdziałanie kategorii semantycznych
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.12.2017.23.03Słowa kluczowe:
semantyka, semantyka logiczna, kwantyfikacja, kreśloność/nieokreśloność, referencjaAbstrakt
Indefiniteness and Quantification: Cooperation of Semantic Categories
The author considers the relationship between the category of quantification and the category of definiteness/ indefiniteness. In the reference theory, which prevailed in linguistics in the 1980s and 1990s, these two categories were considered in the light of integration, i.e. as varieties of a single semantic function. Therefore, quantifiers were regarded as exponents of the referential function of nominal groups, and considered together with such entities as determiners, articles, demonstrative pronouns, indefinite pronouns, and others. The author shows that this concept is wrong. True, semantic categories interact with one another but each of them has its own functional identity. The author treats quantifiers as one of three types of quantitative determination of nominal groups, and also shows the completion of quantification semantics in expressions with indefinite pronouns, as well as the completion of indefiniteness in expressions with quantifiers.
Pobrania
Bibliografia
Arutiunowa N.D., 1995, [= Arutûnova N.D.], Neopredelënnostʹ priznaka v russkom diskurse, [w:] N.D. Arutûnova (red.), Logičeskij analiz âzyka: Istina i istinnostʹ v kulʹture i âzyke, Moskva, s. 182–189.
Barnetová V., 1979, Russkaâ grammatika, t. 1, Praha.
Burdman Feferman A., Feferman S., 2009, Alfred Tarski: życie i logika, Warszawa.
Cooper R., 1997, The role of situations in generalized quantifiers, [w:] S. Lappin (red.), The handbook of contemporary semantic theory, Oxford, s. 65−86.
Czesnokowa L.D., 1992, [= Česnokova L.D.], Kategoriâ količestva i sposoby ee vyraženiâ, Taganrog.
EJO: K. Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, wyd. 2 popr. i uzup., Wrocław – Warszawa – Kraków 1999.
Giusti F., 1982, Neopredelennye pokazateli imeni naricatelʹnogo, „Russian Linguistics” 7/1, s. 3–19.
Grzegorczykowa R., 1976, Aktualizacja wypowiedzi poprzez kwantyfikację argumentów i predykatu, „Otazky slovanské syntaxe” IV/1, s. 195–200.
Grzegorczykowa R., 1987, Zaimki uogólniające a mechanizmy tworzenia zdań ogólnych, „Prilozi. Oddelenie za lingvistika i literaturna nauka” XII/2, s. 133–140.
Grzegorczykowa R., 1992, Problemy dyskusyjne w opisie zjawiska referencji, [w:] W. Banyś, L. Bednarczuk, K. Bogacki (red.), Études de linguistique Romane et Slave, Kraków, s. 271–281.
Grzegorczykowa R., 1995, Funkcje modalne niektórych zaimków nieokreślonych we współczesnej polszczyźnie, [w:] M. Grochowski (red.), Wyrażenia funkcyjne w systemie i tekście, Toruń, s. 143–149.
Hlavsa Z., 1975, Denotace objektu a její prostředky v současné češtině, Praha.
Hlavsa Z., Svozilová N., 1969, K povaze významu u zájmen, „Slovo a slovesnost” XXX, s. 120–124.
Ingarden R., 1972, Z teorii języka i filozoficznych podstaw logiki, Warszawa.
Karolak S., 1989, Kwantyfikacja referencyjna a kwantyfikacja numeryczna, „Studia gramatyczne bułgarsko-polskie” 3, s. 7–26.
Karolak S., 1990, Kwantyfikacja a determinacja w językach naturalnych, Warszawa.
Kiklewicz A., 1995, [= Kiklevič A.], rec.: Koseska-Toševa V., Gargov G., Bʺlgarsko-polska sʺpostavitelna gramatika. 2. Semantična kategoriâ opredelenost/neopredelenost. Sofiâ 1990, „Slavânovedenie” 2, s. 110–111.
Kiklewicz A., 1998, [= Kiklevič A.], Âzyk i logika. Lingvističeskie aspekty kvantifikacii, München.
Kiklewicz A., 2001, [= Kiklevič A.], Količestvo i ûmor, [w:] idem, Quantität und Graduierung in der natürlichen Sprache, München, s. 123–148.
Kiklewicz A., 2004, Podstawy składni funkcjonalnej, Olsztyn.
Kiklewicz A., 2009, Kwantyfikacja a determinacja. O jednym micie logiczno-semantycznym, [w:] W. Mańczak, J. Wawrzyńczyk (red.), Prawda – prawdy – mity – fałsze w językoznawstwie, Warszawa, s. 37–51.
Kobozewa I.M., 2000, [= Kobozeva I.M.], Lingvističeskaâ semantika, Moskva.
Koseska-Toszewa V., Gargow G., 1990, [= Koseska-Toševa V., Gargov G.], Bʺlgarsko-polska sʺpostavitelna gramatika. 2. Semantična kategoriâ opredelenost/neopredelenost, Sofiâ.
Kryłow S.A., 1984, [= Krylov S.A.], Determinaciâ imeni v russkom âzyke: teoretičeskie problemy, „Semiotika i informatika” 23, s. 124–154.
NKJP: Narodowy Korpus Języka Polskiego, www.nkjp.pl.
Paduczewa Je.W., 1985, [= Padučeva E.V.], Vyskazyvanie i ego sootnesennostʹ s dejstvitelʹnostʹû (referencialʹnye aspekty semantiki mestoimenij), Moskva.
Palek B., 1965, Zajímavé podněty pro lingvistickou sémantiku, „Slovo a slovesnost” XXVI, s. 250–262.
Piernikarski C., 1990, Struktura syntaktycznych grup homogenicznych (w zestawieniu z niektórymi typami grup heterogenicznych), Wrocław.
Riewzin I.I., 1978, [= Revzin I.I.], Struktura âzyka kak modeliruûŝej sistemy, Moskva.
Sawicka I., 1978, Referencijalna kvantifikacija rečenice, „Zbornik za filologiju i lingvistiku” XXI, s. 55–61.
Schwinn M., 1989, Semantische Interpretation syntaktischer Kategorien und die Zeichentheorie von C.S. Peirce, Heidelberg.
Sokołowa S., Makarowa A., 2011, [= Sokolova S., Makarova A.], Čto-to kak-to neponâtno: tipologiâ kontekstov diskursivnogo upotrebleniâ mestoimenij, [on-line:] https://iling.spb.ru/confs/rusconstr2011/materials/SokolovaMakarova_handout.pdf (dostęp: 20 V 2016).
Stechow A. (red.), 1991, Semantik. Ein internationales Handbuch der zeitgenössischen Forschung, Berlin – New York.
Suprun A.E., 1969, [= Suprun A.E.], Slavânskie čislitelʹnye. Stanovlenie čislitelʹnyh kak časti reči, Minsk.
Szubka T., 2009, Filozofia analityczna. Koncepcje, metody, ograniczenia, Wrocław.
Tarski A., 1948, [= Tarskij A.], Vvedenie v logiku i metodologiû deduktivnyh nauk, Moskva.
Topolińska Z., 1984, Składnia grupy imiennej, [w:] eadem (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa, s. 301–386.
Toporišič J., 1976, Slovenska slovnica, Maribor.
USJP: S. Dubisz (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa 2003.
Weiss D., 1977, Syntax und Semantik polnischer Partizipialkonstruktionen, Bern.
Wierzbicka-Piotrowska E., 2011, Polskie zaimki nieokreślone. Wybrane zagadnienia semantyczne, syntaktyczne i pragmatyczne, Warszawa.
Ziembiński Z., 1987, Logika praktyczna, Warszawa.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Aleksander Kiklewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
