Ojczyzna, ale jaka? Profilowanie konceptu OJCZYZNY w polskich dyskursach publicznych

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12797/LV.20.2025.40.15

Słowa kluczowe:

koncept, dyskurs, stereotyp, profilowanie, modalność

Abstrakt

HOMELAND, BUT WHAT KIND? PROFILING THE CONCEPT OF HOMELAND IN POLISH PUBLIC DISCOURSES

The structure of the homeland concept includes permanent (nuclear) and variable components, conditioned by subjective factors and a broad social, political and cultural context. Homeland, being an ideologized concept and saturated with emotions, because it remains in a network of numerous connections and entanglements – with the nation, history, tradition, religion, language, land of the fathers and the memory of ancestors – is sometimes used by politicians and ideologists as a tool for propaganda or campaign and election purposes. The article analyses the profiling of the concept of homeland in five public discourses: 1) Catholic (in its variants: institutional-Church, liberal-Catholic, national-Catholic), 2) liberal-democratic, 3) national-right, 4) left-wing, 5) anarchist, radical liberal. The profiles of homeland are dynamic in them – they oscillate between three situations: real (underlying the concept is a modal judgment: the homeland as it is), desirable (the homeland as it should be) and possible (the homeland as it can be).

Pobrania

Statystyki pobrań niedostępne.

Bibliografia

„Atak. Uliczna Gazeta Anarchistów” nr 1, wrzesień 2015, [on-line:] https://www.rozbrat.org/images/pdf/atak/atak1.pdf (dostęp: 23 XII 2024).

Bojakowski J., Przyglądaliśmy się protestowi w obronie TVP. „Zawsze będę za tym, co polskie”, [on-line:] https://www.wprost.pl/polityka/11515606/przygladalismy-sie-protestowi-w-obronie-tvp-zawsze-bede-za-tym-co-polskie.html (dostęp: 20 I 2024).

Heller M., Rozsunąć ściany swojego domu, [on-line:] https://www.tygodnikpowszechny.pl/rozsunac-sciany-swojego-domu-145343 (dostęp: 23 XII 2024, 11 IX 2025).

Hołownia S., Narodowość duszy, [on-line:] https://www.tygodnikpowszechny.pl/narodowosc-duszy-148358 (dostęp: 23 XII 2024).

Kapela J., Dlaczego uchodźcy nie przylatują do Europy samolotami, [on-line:] https://krytykapolityczna.pl/kraj/dlaczego-uchodzcy-nie-przylatuja-do-europy-samolotami/ (dostęp: 12 XII 2024).

Klub Lewica, [on-line:] https://klub-lewica.org.pl/program#ROWNOSC-I-SZACUNEK (dostęp: 30 I 2024).

Kossak-Szczucka Z., Dekalog Polaka, GazP 1 III 2023, [on-line:] https://www.niedziela.pl/artykul/86256/nd/Dekalog-Polaka (dostęp: 2 II 2024).

Litania narodu polskiego (do prywatnego odmawiania), [on-line:] https://naszdziennik.pl/uploads/litania-narodu-polskiego-2023-v2.pdf (dostęp: 18 I 2024).

Morawiecki pokazał „teczkę Tuska”. Premier: To wielki wyrzut sumienia PO, [on-line:] https://www.wprost.pl/polityka/11415484/morawiecki-pokazal-teczke-tuska-premier-to-wielki-wyrzut-sumienia-po.html (dostęp: 20 I 2024).

„Naród tak rozumiany jest wspólnotą równie naturalną jak rodzina, o której tyle mówił w swojej nauce Jan Paweł II i o ten naród musimy zadbać”, [on-line:] https://wpolityce.pl/polityka/141996-narod-tak-rozumiany-jest-wspolnota-rownie-naturalna-jak-rodzina-o-ktorej-tyle-mowil-w-swojej-nauce-jan-pawel-ii-i-o-ten-narod-musimy-zadbac (dostęp: 6 II 2025).

Nosowski Z., Powrót do Tadeuszowych pytań. Mazowiecki jako eseista, [on-line:] https://wiez.pl/2017/04/17/powrot-do-tadeuszowych-pytan/ (dostęp: 11 IX 2025).

O Lewicy. Nowa Lewica, [on-line:] https://lewica.org.pl/partia/o-nas (dostęp: 30 I 2024).

Orędzie noworoczne Prezydenta RP, [on-line:] https://www.prezydent.pl/kancelaria/archiwum/archiwum-lecha-kaczynskiego/aktualnosci/rok-2008/oredzie-noworoczne-prezydenta-rp,26838,archive (dostęp: 12 IX 2025).

Oszajca W., Przyziemne myślenie, [on-line:] https://www.tygodnikpowszechny.pl/przyziemne-myslenie-32389 (dostęp: 12 XII 2024).

Polska Lewica, [on-line:] https://www.polskalewica.pl/ (dostęp: 30 I 2024).

Pytlos B., Warto przeczytać – cz. 13 „Dekalog Polaka”, [on-line:] http://milosierdzie.sosnowiec.pl/warto-przeczytac-cz-13-dekalog-polaka (dostęp: 1 II 2024).

Przewrocka-Aderet K., Powroty warunkowe, [on-line:] https://www.tygodnikpowszechny.pl/powroty-warunkowe-153231 (dostęp: 13 XII 2024).

Rafał Patyra uderza w rząd. „Tęczowe flagi zamiast krzyży – to jest ich plan”, [on-line:] https://rozrywka.wprost.pl/gwiazdy/11540137/rafal-patyra-uderza-w-rzad-pisze-o-teczy-i-krzyzach.html (dostęp: 20 I 2024).

Rasizm za Burtę 2.0 – demonstracja w Łodzi, [on-line:] https://www.rozbrat.org/informacje/krajowe/4596-rasizm-za-burte-2-0-demonstracja-w-lodzi (dostęp: 12 XII 2024).

red., Rodzice LGBT do Kaczyńskiego: To nie nasze dzieci są zagrożeniem, tylko narracja, której pan również ulega, [on-line:] https://krytykapolityczna.pl/kraj/rodzice-lgbt-do-kaczynskiego/ (dostęp: 12 XII 2024).

Rydzewska O., Jak żyć w kraju, który jest homofobem Europy i jednocześnie moją ojczyzną?, [on-line:] https://krytykapolityczna.pl/kraj/polska-homofobem-europy-i-moja-ojczyzna-reportaz/ (dostęp: 12 XII 2024).

Szubarczyk P., Dekalog Polaka, [on-line:] https://wp.naszdziennik.pl/2013-12-31/0,dekalog-polaka.html (dostęp: 1 I 2024).

Vogel S., Moi Niemcy, [on-line:] https://www.tygodnikpowszechny.pl/moi-niemcy-129722 (dostęp: 12 XII 2024).

Wierzbicki A.M., Patriotyzm jest problemem, [on-line:] https://wiez.pl/2019/09/10/patriotyzm-jest-problemem/ (dostęp: 23 XII 2024).

Wiśniewski L., Polska, dom zamknięty, [on-line:] https://www.tygodnikpowszechny.pl/polska-dom-zamkniety-148136 (dostęp: 11 IX 2025).

Wiśniewski L., Sprawy wymagające szczególnej duszpasterskiej troski, [on-line:] https://www.tygodnikpowszechny.pl/sprawy-wymagajace-szczegolnej-duszpasterskiej-troski-148107#S.embed_link-K.C-B.1-L.2.zw (dostęp: 24 XII 2023, 2 II 2024).

Wojenny szał. Część druga, [on-line:] https://www.rozbrat.org/publicystyka/analizy/4828-wojenny-szal-czesc-druga (dostęp: 12 XII 2024).

Wojenny szał. Część trzecia, [on-line:] https://www.rozbrat.org/publicystyka/analizy/4829-wojenny-szal-czesc-trzecia (dostęp: 12 XII 2024).

Zaremba M., PiS zaprasza na protest i publikuje ostre spoty. Mówi o rządach „Koalicji Oszustów”, [on-line:] https://www.wprost.pl/polityka/11538667/pis-zaprasza-na-protest-i-publikuje-ostre-spoty-mowi-o-rzadach-koalicji-oszustow.html (dostęp: 20 I 2024).

Pobrania

Opublikowane

17-11-2025

Numer

Dział

Etnolingwistyka

Jak cytować

Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2025) “Ojczyzna, ale jaka? Profilowanie konceptu OJCZYZNY w polskich dyskursach publicznych”, LingVaria, 20(2(40), pp. 267–291. doi:10.12797/LV.20.2025.40.15.

Podobne artykuły

11-20 z 26

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.