Dlaczego warto odróżniać sufiks od końcówki? (na marginesie artykułu Marka Stachowskiego "Terminy „sufiks” i „końcówka” w polskiej terminologii gramatyczne j")
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.14.2019.27.24Słowa kluczowe:
fleksja, słowotwórstwo, derywacja, sufiks, końcówkaAbstrakt
Why is the Distinction between Suffix and Desinence Worth Preserving? (a reply to M. Stachowski’s paper The terms “suffix” and “desinence” among Polish grammatical terms)
This paper is an answer to M. Stachowski’s article The terms “suffix” and “desinence” among Polish grammatical terms; it presents a different point of view. It points out that the terms mentioned in the title are not only used separately within the sub-disciplines of morphology, i.e. in research concerning inflection and word-formation, but also, due to their functions, make possible the distinction between lexicon and syntax, as well as the structuring of the lexicon. They also play a role in glottodidactics. An analysis of some derivatives, coupled with an interpretation of the terms extracted from linguistic compendia concerning Polish and French, shows that the distinction between a suffix and a desinence is both simple and useful. The attributes of a suffix are: 1) changing the meaning of the base; 2) absence of changes during inflection; 3) position before the ending (desinence). The second of the analysed terms does not possess these properties.
Pobrania
Bibliografia
Apothéloz D., 2002, La construction de lexique français. Principes de morphologie dérivationnelle, Paris.
Arnauld A., Lancelot C., 1966, Grammaire générale et raisonnée, ou La grammaire de Port-Royal, red. H.E. Brekle, Stuttgart-Bad Cannstatt (wyd. 1 – 1660).
Bańko M., 2002, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa.
EJO: K. Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, wyd. 2 popr., Wrocław 1999.
EJP: S. Urbańczyk (red.), Encyklopedia języka polskiego, wyd. 2, Wrocław 1991.
Grzegorczykowa R., 1972, Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe, Warszawa.
Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1979, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego.
Rzeczowniki sufiksalne rodzime, Warszawa.
GWJP 1984: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, wyd. 1, Warszawa.
GWJP 1998: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, wyd. 2 zm., Warszawa.
Heinz A., 1961, Fleksja a derywacja, „Język Polski” XLI, s. 343–354.
Jadacka H., 2001, System słowotwórczy polszczyzny (1945–2000), Warszawa.
Nagórko A., 1982, O kierunku derywacji słowotwórczej i semantycznej, „Poradnik Językowy” nr 5, s. 283–296.
Nagórko A., 1998, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa.
Nagórko A., 2010, Podręczna gramatyka języka polskiego, Warszawa.
Puzynina J., 1978, O relacjach derywatów do ich podstaw i peryfraz słowotwórczych, „Poradnik Językowy” nr 3, s. 93–98.
Riegel M., Pellat C., Rioul R., 2005, Grammaire méthodique du français, Paris.
SGS: Słownik gniazd słowotwórczych współczesnego języka ogólnopolskiego, t. I: T. Vogelgesang, Gniazda odprzymiotnikowe, Kraków 2001; t. II: H. Jadacka oraz M. Bondkowska i in., Gniazda odrzeczownikowe, Kraków 2001; t. III: M. Skarżyński oraz M. Berend i in., Gniazda odczasownikowe, Kraków 2004; t. IV: M. Skarżyński, Gniazda motywowane przez liczebniki, przysłówki, zaimki, przyimki, modulanty, onomatopeje, wykrzykniki, Kraków 2004.
Skarżyński M., 2000, Słownik przypomnień gramatycznych dla studentów filologii polskiej, Kraków.
Skarżyński M. (red.), 2003, Słowotwórstwo gniazdowe. Historia, metoda, zastosowania, Kraków.
Stachowski M., 2018, Terminy „sufiks” i „końcówka” w polskiej terminologii gramatycznej, „LingVaria” nr 2 (26), s. 277–286, [on-line:] https://doi.org/10.12797/LV.13.2018.26.18. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.13.2018.26.18
STJ: Z. Gołąb, A. Heinz, K. Polański, Słownik terminologii językoznawczej, Warszawa 1968.
Waszakowa K., 1993, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki z formantami paradygmatycznymi, Warszawa.
Więckowski P., 2008, Młot na językoznawców, czyli o metodologii generatywizmu Chomsky’ego, [w:] P. Stalmaszczyk (red.), Metodologie językoznawstwa. Współczesne tendencje i kontrowersje, Kraków, s. 43–104.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Wanda Fijałkowska

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.