Aksjologiczna wartość hymnów państwowych Słowian w ujęciu porównawczym
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.17.2022.33.13Keywords:
axiolinguistics, cultural linguistics, genre analysis, Slavic studiesAbstract
AXIOLOGICAL VALUE OF STATE ANTHEMS OF THE SLAVS IN A COMPARATIVE APPROACH
The author suggests a method for determining the set of values of Slavic cultures that is based on the analysis of important cultural texts. Examples of such texts are national anthems. Thirteen hymns of Slavic states and the national anthem of the Lusatians were analyzed. It was found that some of the distinguished semantic components correspond to the sets of Slavic values discussed in literature (LIFE, HEALTH, FAMILY, HOME, EARTH, WORK, LOVE, BEAUTY, HAPPINESS, WISDOM, SINCERITY, FAITHFULNESS, HONESTY, JUSTICE, FREEDOM, HONOUR, FAITH, GOD). It has been shown that as a result of grouping the components into networked clusters of concepts, it is possible to discover basic axiological binary oppositions (LIFE – DEATH, CONSENT – DISCORD), and in the course of linguistic and cultural analysis, relationships between apparently unrelated components can be revealed.
Downloads
References
Bralczyk J., 2015, 500 zdań polskich, „Biblioteka Gazety Wyborczej”, Warszawa.
Chmielewski J., 2016, Tytus, Romek i A’Tomek poznają historię hymnu Polski, „Z Tytusem przez Historię”, t. 7, Warszawa.
Chrzanowski I., 1922, Nasz hymn narodowy (Pieśń Legjonów). Szkic literacki, Lwów – Warszawa – Kraków.
Danielewicz J., 1986, Hymn w systemie gatunków liryki greckiej, „Pamiętnik Literacki” LXXVII, s. 33–43.
Gańska M., 2018, Mazurek Dąbrowskiego na pewno nie jest hymnem typowym, Dzieje.pl, [on-line:] https://dzieje.pl/aktualnosci/m-ganska-mazurek-dabrowskiego-na-pewno-nie-jest-hymnem-typowym (dostęp: 15 XII 2021).
Gössel G., 2008, Státní hymna České republiky v proměnách doby / The Czech Republic’s National Anthem down the Ages, Praha.
Kaleta R., 1988, Nie zginęła. Dzieje recepcji „Mazurka Dąbrowskiego”, „Pamiętnik Literacki” LXXIX, s. 193–264.
Kaleta R., 2009, Sensacje z dawnych lat, Warszawa.
Mazurkiewicz F., 2016, W stronę nieoczywistości. Teksty różne, „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”, nr 3521, Katowice.
Nagórko A., 2021, Anny Wierzbickiej key words a kulturemy: porównywanie języków – porównywanie kultur?, „Prace Filologiczne” LXXVI, s. 388–400, https://doi.org/10.32798/pf.878.
Niebrzegowska-Bartmińska S., 2021, Tradicinis Baltų ir Slavų pasaulėvaizdis. Kognitivinių lyginamųjų tyrimų projektas, [w:] K. Rutkovska, S. Niebrzegowska-Bartmińska (oprac.), Vertybės lietuvių ir lenkų kalbų pasaulėvaizdyje / Wartości w językowym obrazie świata Litwinów i Polaków, 2: Liaudiškasis, tautinis, daugiatautis ir daugiakultūris paveldas/Dziedzictwo ludowe, narodowe, wieloetniczne i wielokuturowe, Wilno, s. 162–180, https://doi.org/10.15388/VLLP.2021.10. DOI: https://doi.org/10.15388/VLLP.2021.10
Niewiara A., 2010, Relatywizm a polskie dyskursy o polskości, [w:] A. Pajdzińska, R. Tokarski (red.), Relatywizm w języku i kulturze, „Czerwona Seria Instytutu Filologii Polskiej UMCS”, t. 26, Lublin, s. 323–344.
Niewiara A., 2018, Uniwersalizm i relatywizm słów kluczy i pojęć kluczowych kultur słowiańskich, [w:] „Z Polskich Studiów Slawistycznych. Językoznawstwo”, seria 13, t. 2, s. 213–222.
Pisarkowa K., 1990, „Jeszcze Polska nie zginęła”. Język i recepcja, „Język Polski” LXX, s. 9–18.
Prešernova: Prešernova Zdravljica prejela znak evropske dediščine, Gov.si, 1 IV 2020, [on-line:] https://www.gov.si/novice/2020-04-01-presernova-zdravljica-prejela-znak-evropske-dediscine (dostęp: 15 XII 2021).
Puzynina J., 1997, Słowo – wartość – kultura, „Literatura w Kręgu Wartości”, Lublin.
Rak M., 2021, Kulturemy gwarowe, polskie i słowiańskie – zarys problematyki, „Etnolingwistyka.
Problemy Języka i Kultury” 33, s. 25–37, https://doi.org/10.17951/et.2021.33.25. DOI: https://doi.org/10.17951/et.2021.33.25
Szeleszczuk D., 2020, Polski hymn państwowy i jego prawno-karna ochrona, „Przegląd Sejmowy” nr 4, s. 147–164, https://doi.org/10.31268/PS.2020.53. DOI: https://doi.org/10.31268/PS.2020.53
Wierzbicka A., 2007, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury, tłum. I. Duraj-Nowosielska, „Communicare”, Warszawa.
Wojtak M., 2014, Genologiczna analiza tekstu, „Prace Językoznawcze” XVI, nr 3, s. 63–71. DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2015.63.6-13
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
