Pamięć miasta
Archiwum w dziejach Krakowa
DOI:
https://doi.org/10.36123/RK.2021.87.06Keywords:
Kraków, Archiwum Narodowe w Krakowie, Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa, archiwaliaAbstract
THE MEMORY OF A CITY.THE ARCHIVE IN THE HISTORY OF KRAKÓW
In 1887 the City Council of Kraków established the Archives of Ancient Records of the City of Kraków as a municipal institution, with its seat in the building at 16 Sienna Street. The main task of the Archives was to pre-serve the documentation produced by municipal offices and institutions since the Middle Ages onwards and to conduct research into the history of the city on their basis. From 1878, the National Archives of Municipal and Land Records operated in Kraków as a government institution, initially subordinate to the Austrian authorities, and from 1918 to the Polish authorities. In 1952, the two archives were merged. The National Archives in Kraków continue their work. The statutory task is to preserve and protect the archival records and to make them available to the public. This article presents the work of Kraków’s archivists for the benefit of the city of Kraków – not only the primary activity, i.e. preservation of the archives, but also mak-ing them widely available and popularising them. These are mainly publications on the history of the city and its inhabitants, source editions, exhibitions (also outdoor and online), and educational events aimed at popularising the history and role of Kraków.
References
Andrasz-Mrożek Monika, Krakowskie Archiwum 1878–1952. Od Krajowego do Państwowego, Kraków 2018.
Bieńkowski Wiesław, Strażnicy dziejów miasta narodowej pamięci. Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa w latach 1896–1996, Biblioteka Krakowska, nr 137, Kraków 1997.
Chmiel Adam, Domy krakowskie. Ulica Floriańska, część I–III, Biblioteka Krakowska, nr 54, 57, 58, Kraków 1917, 1919, 1920.
Chmiel Adam, Domy krakowskie. Ulica Grodzka, część I–II, Biblioteka Krakowska, nr 81, 85, Kraków 1934, 1935.
Chmiel Adam, Domy krakowskie. Ulica Sławkowska, część I–II, Biblioteka Krakowska, nr 73, 75, Kraków 1931, 1932.
Chmiel Adam, Domy krakowskie. Ulica św. Jana, część I–II, Biblioteka Krakowska, nr 61–62, Kraków 1924.
Chmiel Adam, Marcin Oracewicz, mieszczanin krakowski, Biblioteka Krakowska, nr 1, Kraków 1897.
Chmiel Adam, Sprawozdanie z działalności Archiwum Aktów dawnych miasta Krakowa za lata 1924–1926, „Dziennik Rozporządzeń Stoł. Król. Miasta Krakowa”, R. 48: 1927.
Chwalba Andrzej, Kraków w latach 1939–1945, Dzieje Krakowa, t. 5, Kraków 2002.
Chwalba Andrzej, Kraków w latach 1945–1989, Dzieje Krakowa, t. 6, Kraków 2004.
Ciara Stefan, Archiwa a uniwersytety w Krakowie i Lwowie w latach 1877/78–1918, Warszawa 2002.
Ciara Stefan, Archiwa galicyjskie w dobie autonomii na drodze do modernizacji (na tle dziejów historiografii polskiej), „Kwartalnik Historyczny”, 2009, t. 116, nr 2, s. 35–50.
Cisek Janusz, „Kolumna Legionów” w Krakowie, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 9: 2003, s. 157–178.
Dybiec Julian, Polska Akademia Umiejętności 1872–1952, Kraków 1993.
Dzieje Krakowa, t. 2: Kraków w wiekach XVI–XVIII, red. Janina Bieniarzówna, Jan M. Małecki, Józef Mitkowski, Kraków 1984.
Dzieje Krakowa, t. 3: Kraków w latach 1796–1918, red. Janina Bieniarzówna, Jan M. Małecki, Józef Mitkowski, Kraków 1979.
Dzieje Krakowa, t. 4, Kraków w latach 1918–1939, red. Janina Bieniarzówna, Jan M. Małecki, Kraków 1997.
Encyklopedia Krakowa, red. Antoni Henryk Stachowski, Warszawa–Kraków 2000.
Follprecht Kamila, „Chlubę Archiwum stanowią nie tylko zbiory, ale i ludzie, którzy mu patronowali”, czyli o dyrektorach krakowskich archiwów XIX–XX w., w: Krakowskie środowisko historyczne XV–XX w. Ludzie – idee – dzieła, red. Tomasz Gąsowski, Janusz Smołucha, Kraków 2018, s. 113–138.
Follprecht Kamila, Nie dać ginąć szczątkom dawnych piśmienniczych pamiątek. Dyrektorzy Archiwum Państwowego w Krakowie XIX–XXI w., Kraków 2008.
Follprecht Kamila, Z dziejów kamienicy przy ul. Siennej 16 w Krakowie, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 19: 2013, s. 13–37.
Friedberg Marian, Archiwa i biblioteki krakowskie, w: Kraków pod rządami wroga 1939–1945, red. Jan Dąbrowski, Biblioteka Krakowska, nr 104, Kraków 1946, s. 94–120.
Friedberg Marian, Herb miasta Krakowa, „Rocznik Krakowski”, T. 28: 1937, s. 97–138.
Friedberg Marian, Inwentarz archiwum miasta Kazimierza pod Krakowem 1335–1802, Warszawa 1966.
Gmina miasta Krakowa na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu w roku 1929, Kraków 1929.
Grabowski Ambroży, Ojczyste spominki w pismach do dziejów dawnej Polski, t. 1, Kraków 1845.
Grabowski Ambroży, Skarbniczka naszej archeologii, Kraków 1854. Jelonek-Litewka Krystyna, Marian Friedberg (11 czerwca 1902 – 30 marca 1969), „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 8: 2002, s. 175–177.
Grabowski Ambroży, Marian Friedberg (1902–1969). Życie i spuścizna, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 25: 2019, s. 157–179, https://doi.org/10.4467/12332135KRA.19.005.13821.
Grabowski Ambroży, Strojek Ludwik, w: Polski słownik biograficzny, t. 44, Kraków 2006, s. 345–346.
Grabowski Ambroży, Towarzystwo Naukowe Krakowskie i Akademia Umiejętności u początków archiwów krakowskich, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 10: 2004, s. 145–152.
Jelonek-Litewka Krystyna, Lesiak-Przybył Bożena, Materiały archiwalne związane z osobą Stanisława Wyspiańskiego przechowywane w Archiwum Państwowym w Krakowie. Przewodnik, Kraków 2007.
Kamiński Adam, Zarys dziejów Archiwum Państwowego w Krakowie (1792) 1878–1952, wstęp i oprac. Janina Stoksik, Biblioteka Krakowska, nr 156, Kraków 2012.
Katalog historycznej wystawy Legionów polskich w dwudziestolecie czynu zbrojnego, Kraków 1934.
Katalog wystawy legionów polskich 1924 w dziesięciolecie czynu zbrojnego Legionów Polskich, Kraków 1924.
Katalog wystawy zabytków metalowych w połączeniu z zabytkami cechów krakowskich. I. Dział zabytków metalowych, Kraków 1904.
Katalog wystawy zabytków z czasów króla Jana III i Jego wieku, Kraków 1883.
Katalog wystawy zabytków z epoki Jana Kochanowskiego urządzonej w 300-letnią rocznicę jego zgonu staraniem Zarządu Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków 1884.
Katalog wystawy Związku Miast Polskich na Międzynarodowym Targu w Poznaniu 1925, Poznań 1925.
Kiełbicka Aniela, Archiwa krakowskie na tle polskiej nauki historycznej 1878–1951, Biblioteka Krakowska, nr 130, Kraków 1993.
Kiełbicka Aniela, Archiwum Państwowe w Krakowie 1951–1980, Warszawa–Łódź 1989.
Kolak Wacław, Archiwum Państwowe w Krakowie miejscem studiów nauk pomocniczych historii i archiwistyki, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 3: 1997, s. 224–225.
Korolewicz Aleksander, Archiwum Narodowe w Krakowie na portalu społecznościowym, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 19: 2013, s. 172–173.
Kraków – europejskie miasto prawa magdeburskiego 1257–1791. Katalog wystawy, red. Grażyna Lichończak-Nurek, Kraków 2007.
Kraków. Nowe studia nad rozwojem miasta, red. Jerzy Wyrozumski, Biblioteka Krakowska, nr 150, Kraków 2007.
Kraków. Studia nad rozwojem miasta, red. Jan Dąbrowski, Biblioteka Krakowska, nr 111, Kraków 1957.
Lesiak-Przybył Bożena, Wystawa starożytności i zabytków sztuki w Krakowie w 1858 roku. Z „Dziennika” Aleksandry Czechówny, „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie”, T. 60: 2015, s. 29–40.
Ludzie, którzy umiłowali Kraków. Założyciele Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, red. Wiesław Bieńkowski, Kraków 1997.
Musiał Filip, Henryk Münch archiwista Zrzeszenia WiN w świetle akt Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 9: 2003, s. 179–198.
Niezabitowski Michał, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa w latach 1945–1996, Kraków 2019 (w druku).
Nowak Janusz Tadeusz, Tarcze Legionów Polskich 1915–1917 r. w zbiorach Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Kraków 2006.
Ostrowska Elżbieta, Z żałobnej karty – Zbigniew Solak (1953–2004), „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 11: 2005, s. 253–255.
Pamiętnik Pierwszego Zjazdu Historycznego Polskiego imienia Jana Długosza, odbytego w Krakowie w czterechsetną rocznicę jego śmierci, Kraków 1881.
Piekosiński Franciszek, Sala gotycka w kamienicy hetmańskiej w Krakowie, „Rocznik Krakowski”, T. 1:1898, s. 1–8.
Pochwalska Lilianna, Popularyzacja zasobu Archiwum Narodowego w Krakowie w roku jubileuszowym stulecia Archiwów Państwowych – podsumowanie, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 25: 2020, s. 200–201, https://doi.org/10.4467/12332135KRA.19.008.13824.
Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa 1228–2010, red. Bogdan Kasprzyk, Kraków 2010.
Poczet sołtysów, wójtów i burmistrzów miast, jurydyk, wsi i gmin przyłączonych do Krakowa do 1915, red. Bogdan Kasprzyk, Kraków 2013.
Poczet sołtysów i wójtów wsi, gmin i gromad przyłączonych do Krakowa po 1915 roku, red. Bogdan Kasprzyk, Kraków 2015.
Poczet zwierzchników dzielnic miasta Krakowa (1396–2018), red. Bogdan Kasprzyk, Kraków 2018.
Polkowski Ignacy, Katalog opisowy wystawy Długosza urządzonej w Kapitularzu katedry krakowskiej, Kraków 1880.
Rederowa Danuta, Z dziejów Towarzystwa Naukowego Krakowskiego 1815–1872. Karta z historii organizacji nauki polskiej pod zaborami, Kraków 1998.
Sokołowski Marian, Wystawa zabytków z czasów Jana III w Sukiennicach krakowskich w roku 1883, Kraków 1884.
Sokół Anna, Warzecha Aldona, Dawne pismo – strona internetowa wspierająca naukę paleografii i neografii, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 19: 2013, s. 174–176.
Sokół Anna, Dawne pismo 2016 – nowa odsłona portalu, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 22: 2016, s. 226–228, https://doi.org/10.4467/12332135KRA.16.011.15057.
Sokół Anna, „Halo, tu Archiwum!” – czyli jak odkrywać archiwa? Działalność edukacyjna Archiwum Narodowego w Krakowie, „Wiadomości Historyczne z Wiedzą o Społeczeństwie”, T. 6: 2020, s. 48–50.
Sokół Anna, „Poczuj historię. Plenerowe Laboratorium Archiwalne” jako przykład tematycznej imprezy na wolnym powietrzu Archiwum Narodowego w Krakowie, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 25: 2020, s. 203–205, https://doi.org/10.4467/12332135KRA.19.009.13825.
Sprawozdanie Dra St. Krzyżanowskiego Dyrektora Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa za lata 1900 i 1901, Kraków 1902.
Sprawozdanie Dra St. Krzyżanowskiego Dyrektora Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa za lata 1903 i 1904, Kraków 1905.
Sprawozdanie Dra St. Krzyżanowskiego Dyrektora Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa za rok 1905, Kraków 1906.
Sprawozdanie Dra St. Krzyżanowskiego Dyrektora Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa za rok 1912, Kraków 1913.
Staff Franciszek, Wystawa rybacka we Lwowie 1912 r., „Okólnik Rybacki. Organ Krajowego Towarzystwa Rybackiego w Krakowie”, 1912, nr 9–10 (125), s. 157–168.
Symbole i insygnia Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa od średniowiecza po współczesność, red. Bogdan Kasprzyk, Kraków 2020.
Sznaydrowa Bogumiła, Opieka Akademii Umiejętności nad archiwami galicyjskimi, „Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie”, T. 18: 1972, s. 21–36.
Tysiąc skarbów Krakowa. Dzieje i sztuka, red. nauk. Jacek Purchla, Joanna Ziętkiewicz-Kotz, Kraków 2018.
Wroński Tomasz, Stanowisko do spraw informacji (punkt informacyjny) w Archiwum Państwowym w Krakowie, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 3: 1997, s. 225–226.
Wyrozumski Jerzy, Kraków do schyłku wieków średnich, Dzieje Krakowa, t. 1, red. Janina Bieniarzówna, Jan M. Małecki, Kraków 1992.
Ziemięcki Teodor Nieczuja, Katalog wystawy zabytków epoki Jagiellońskiej w 500 rocznicę odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego zorganizowanej, Kraków 1900.
Zięba Karolina, Dokumentacja osobowo-płacowa do celów emerytalnych. Wskazówki dotyczące poszukiwań, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 23: 2017, s. 231–244, https://doi.org/10.4467/12332135KRA.17.009.14663.
Downloads
Published
Issue
Section
License
See more at Copyright & Licensing tab.
