Mowa Ślązaków – gwara, dialekt czy język regionalny (w związku z próbą zmiany statusu prawnego)
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.08.2013.15.15Słowa kluczowe:
Śląsk, gwara, dialekt, język regionalny, status prawnyAbstrakt
The speech of the Silesians: subdialect, dialect or a regional language (with reference to the attempted change of the legal status)
The paper discusses a bill submitted to the Polish Parliament on recognition of the speech of the inhabitants of Upper Silesia as a regional language, and demonstrates that the said speech is a subdialect of the Silesian dialect of Polish.
Pobrania
Bibliografia
Bystroń J., 1887, O mowie polskiej w dorzeczu Stonawki i Łucyny w księstwie Cieszyńskim, „Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności” XII, s. 1−110.
Cinciała A., 1882, Słownik dialektyczny Księstwa Cieszyńskiego, reprodukcja rękopisu, Wisła 1998.
Cząstka-Szymon B., 2009a, W sprawie rejestracji w Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych gwary śląskiej jako odrębnego języka, [w:] D. Kadłubiec (red.), Tradycja i współczesność. Folklor – Język – Kultura (materiały z międzynarodowej konferencji „Między tradycją a współczesnością”, październik 2007), Bielsko-Biała, s. 305–321.
Cząstka-Szymon B., 2009b, O gwarze śląskiej w stulecie I wydania „Dialektów polskich Śląska” Kazimierza Nitscha, „Konteksty Kultury” V, s. 125–133.
Cząstka-Szymon B., 2011, Wokół badań nad gwarą śląską w perspektywie historycznej, [w:] K. Heska-Kwaśniewicz (red.), Śląskie Miscellanea, t. 24, Katowice, s. 40–48.
Cząstka-Szymon B., Ludwig J., Synowiec H., 2000, Mały słownik gwary Górnego Śląska, Katowice.
Cząstka-Szymon B., Synowiec H., (w druku), Gdy dialekt staje się przedmiotem dyskursu politycznego − o sytuacji śląskiej odmiany polszczyzny w mediach, Łódź.
Dejna K., 1973, Dialekty polskie, Wrocław.
EJP: S. Urbańczyk, M. Kucała (red.), Encyklopedia języka polskiego, Wrocław 1999.
Furdal A., 2000, Językoznawstwo otwarte, Wrocław.
Furdal A., 2002, Dialekt czy język – problem nie tylko lingwistyczny, [w:] J. Okoniowa, B. Dunaj (red.), Studia dialektologiczne II, Kraków, s. 37–41.
Klemensiewicz Z., 1954, O różnych odmianach współczesnej polszczyzny, Warszawa [przedr. w: W kręgu języka literackiego i artystycznego, Warszawa 1961, s. 101–156].
Kucała M., 1960, O słownictwie ludzi wyzbywających się gwary, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XIX, s. 141–156.
Lubaś W., 2012, O polskiej polityce językowej, „Poradnik Językowy” z. 6, s. 11–33.
Majewicz A.F., 1989, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa.
Malinowski L., 1873, Ueber die Oppelnsche mundart in Oberschlesien, Leipzig.
Nitsch K., 1909, Dialekty polskie Śląska (z mapą), „Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie” IV, Kraków, s. 85–356.
Olesch R., 1958, Der Wortschatz der polnischen Mundart von Sankt Annaberg, Berlin.
Siuciak M., 2011, Historyczne podstawy świadomości narodowej Ślązaków, „Białostockie Archiwum Językowe” nr 11, Białystok, s. 223–235.
Skudrzyk A., 2004, Współczesny komunikacyjny status gwar ludowych w opinii społecznej, [w:] H. Sędziak (red.), Polszczyzna Mazowsza i Podlasia, cz. 8: Antroponimia i toponimia Mazowsza i Podlasia, Łomża, s. 169–175.
Skudrzyk A., Urban K., 2010, Małe ojczyzny. Świadomość językowo-kulturowa społeczności lokalnych, Katowice.
Skudrzykowa A., Tambor J., Urban K., Wolińska O., 2001, Gwara śląska – świadectwo kultury, narzędzie komunikacji, Katowice.
Tambor J., 2008, Mowa Górnoślązaków oraz ich świadomość językowa i etniczna, wyd. II, Katowice.
Ustawa z 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, Dz. U. 2005, nr 17, poz. 141.
Uzasadnienie, [w:] Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VII kadencja, Druk nr 567, Warszawa, 30 marca 2012 r. Projekt ustawy O zmianie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, a także niektórych innych ustaw.
Wronicz J. (red.), 1995, Słownik gwarowy Śląska Cieszyńskiego, Wisła – Ustroń.
Wronicz J. (red.), 2009, Mały słownik gwar polskich, Kraków.
Wronicz J., 2010, Kultura szlachecka a kultura chłopska w aspekcie językowym, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXVI, s. 209–221.
Wyderka B., 2000–2012, Słownik gwar śląskich, t. I–XIII (A–J), Opole.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
