Gwara w górnośląskiej przestrzeni miejskiej
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.13.2018.26.20Słowa kluczowe:
stylizacja gwarowa, przestrzeń miejska, pejzaż językowy, Górny ŚląskAbstrakt
Dialect in Upper Silesian Urban Space
The paper presents ways in which linguistic messages are stylized to the local dialect in the space of Upper Silesian towns. The multitude of examples is a testimony to fashion for Silesian-ness, a turn towards locality and opposition to globalization. The phenomenon is related to quest for identity and the state and status of Silesian speech. The author discusses the role of towns in sociolinguistic research, and the notion of linguistic landscape. The paper presents inscriptions observed in Upper Silesia: place names, product names, official messages, posters and billboards (including political and advertisement ones), exhibitions, inscriptions on walls and on clothes.
Pobrania
Bibliografia
Adamus R. i in., 2010, Gōrnoślōnski ślabikŏrz, Chorzów.
Bartmiński J., 1977, O derywacji stylistycznej. Gwara ludowa w funkcji języka artystycznego, Lublin.
Bartmiński J., 1990, Folklor – język – poetyka, Wrocław.
Czepczyński M., 2012, Przestrzeń publiczna jako forma reprezentacji społeczności lokalnych.
Między hibernacją a animacją centrów małych miast woj. pomorskiego, [w:] K. Heffner, T. Marszał (red.), Przestrzeń publiczna małych miast, „Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN”, t. 144, Warszawa, s. 7–19.
Dubisz S., 1986, Stylizacja gwarowa w polskiej prozie trzydziestolecia powojennego. Nurt ludowy w latach 1945–1975, Warszawa.
Dyrda D., 2013, Rýchtig gryfno godka. Porěncznik ślůnskij godki, Lędziny.
Góral B., 2011, Czym jest pejzaż językowy (linguistic landscape)?, „Język w Poznaniu” 2, s. 41–59.
Góral B., 2012, Społeczna rola znaków językowych w przestrzeni miejskiej, „Język w Poznaniu” 3, s. 49–58.
Grynicz B., Roczniok A., 2010, Ślabikorz ABC. Buch szrajbniōny podug programa piyrwyj klasy podstawōwki, Tarnowskie Góry.
Lubaś W., 1998, Czy powstanie śląski język literacki?, „Język Polski” LXXVIII, s. 49–56.
Momot A., 2017, Dialekt śląski na Facebooku, [w:] D.K. Rembiszewska (red.), Dynamika rozwoju gwar słowiańskich w XXI wieku, Warszawa, s. 207–219.
Rembowska K., 2013, Miasto jako przestrzeń znacząca, [w:] M. Wójcik (red.), Studia regionalne. Społeczeństwo, region, miejsce, Łódź, s. 169–182.
Siuciak M., 2011, Historyczne podstawy świadomości narodowej Ślązaków, „Białostockie Archiwum Językowe” nr 11, s. 223–235.
Skubalanka T., 2001, Podstawy analizy stylistycznej. Rozważania o metodzie, Lublin.
Skudrzykowa A. i in., 2001, Gwara śląska – świadectwo kultury, narzędzie komunikacji.
Sytuacja językowa w miastach Górnego Śląska, Katowice.
Sobociński M., 2007, Językowy obraz miasta. Czy miasto może coś o sobie opowiedzieć? Czy z miastem można porozmawiać?, [on-line:] http://dx.doi.org/10.13140/2.1.1996.2884.
Syniawa M., 2010, Ślabikŏrz niy dlŏ bajtli abo lekcyje ślōnskij gŏdki, Chorzów.
Tambor J., 2008, Mowa Górnoślązaków oraz ich świadomość językowa i etniczna, wyd. II, Katowice.
Tambor J., 2015, Stylizacja – pomysł na reaktywację śląszczyzny, „Poznańskie Studia Slawistyczne”
nr 8, s. 215–228, [on-line:] http://dx.doi.org/10.14746/pss.2015.8.14.
Wilkoń A., 2000, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, wyd. II popr. i uzup., Katowice.
Wyderka B., 2004, Język, dialekt czy kreol?, [w:] L.M. Nijakowski (red.), Nadciągają Ślązacy. Czy istnieje narodowość śląska?, Warszawa, s. 187–215.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Anna Momot
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
