„Kształtem włoskim wywieść”. Nieznany list króla Zygmunta II Augusta do wielkorządcy krakowskiego Jana Bonera z 1557 roku ze zbiorów Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu
DOI:
https://doi.org/10.36123/RK.2020.86.03Keywords:
Zygmunt II August, Jan Boner, Wawel, Łobzów, architektura XVI wiekuAbstract
“ARGUING IN THE ITALIAN MANNER”. UNKNOWN LETTER FROM KING SIGISMUND II AUGUST TO THE GOVERNOR OF THE CITY OF KRAKÓW JAN BONER FROM 1557 FROM THE COLLECTION OF THE RACZYNSKI LIBRARY IN POZNAŃ
The subject of the article is a critical edition of the letter of King Sigismund II August of Poland to the Governor of Kraków Jan Boner from 1557. The title of Governor (wielkorządca) named the official managing the royal estate. We do not know the original – the letter has been preserved in a nineteenth-century copy of an unknown authorship, stored in the collection of the Raczynski Library in Poznań. The letter is focused on the construction works commissioned by the king in Kraków and its surroundings. It contains unknown information on the reconstruction of the so-called “House of the Princes”, a building located on the Wawel Hill, in the monarch’s residential complex. In the letter, the King also gives his orders concerning preparations for the works in Łobzów near Kraków (today a district of the city). The letter significantly extends our knowledge about these works, so far based mainly on accounting sources.
References
Fischinger Andrzej, Santi Gucci, architekt i rzeźbiarz królewski XVI wieku, Kraków 1969.
Franaszek Antoni, Budowle gotyckie zamku królewskiego na Wawelu na tle dziejów w czasach nowożytnych, wyd. 2, Biblioteka Wawelska, t. 6, Kraków 1989.
Franaszek Antoni, Działalność wielkorządców krakowskich w XVI wieku, Biblioteka Wawelska, t. 5, Kraków 1981.
Hartleb Kazimierz Jan z Ocieszyna Ocieski, jego działalność polityczna i dyariusz podróży do Rzymu 1501–1548, Lwów 1917.
Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku, red. Kazimierz Lepszy, Wrocław 1953.
Katalog der Raczyńskischen Bibliothek in Posen, Bd 1, […] bearb. von Maksymilian Edward Sosnowski und Louis Kurtzmann, Posnania 1865.
Leśniak Franciszek, Wielkorządcy krakowscy XVI–XVIII wieku. Gospodarze zamku wawelskiego i majątku wielkorządowego, Biblioteka Wawelska, t. 10, Kraków 1996.
Mossakowski Stanisław, Rezydencja królewska na Wawelu w czasach Zygmunta Starego. Program użytkowy i ceremonialny, Warszawa 2013.
Tomkowicz Stanisław, Wawel, t. 1: Zabudowania Wawelu i ich dzieje, Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej, t. 4, Kraków 1908.
Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVII wieku. Spisy, t. 4: Małopolska, z. 2: Urzędnicy województwa krakowskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. Stanisław Cynarski i Alicja Falniowska-Gradowska, red. Antoni Gąsiorowski, Wrocław 1990.
Wdowiszewski Zygmunt, Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, Kraków 2005.
Prace zbiorowe i artykuły z czasopism
Fabiański Marcin, Dlaczego Jagiellonowie ufundowali nowy pałac na Wawelu, w: Patronat artystyczny Jagiellonów, red. Marek Walczak, Piotr Węcowski, Studia Jagiellonica, t. 1, Kraków 2015.
Gąsiorowski Antoni, Itineraria ostatnich dwóch Jagiellonów, „Studia Historyczne”, R. 16: 1973, z. 2.
Gąsiorowski Antoni, Podróże panującego w średniowiecznej Polsce, „Czasopismo Prawno-Historyczne”, R. 25: 1973, z. 2.
Januszek-Sieradzka Agnieszka, „…architecturam colluit”. O potrzebie nowego spojrzenia na działalność budowlaną króla Zygmunta Augusta, w: Ecclesia-Cultura-Potestas. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa dedykowane s. prof. dr hab. Urszuli Borkowskiej, red. Paweł Kras, Agnieszka Januszek, Agnieszka Nalewajek, Wojciech Polak, Kraków 2006.
Paweł Kras, Architektura i ludzie. Działalność budowlana króla Zygmunta Augusta w świetle listów, w: Curia Jagiellonica. Studia z dziejów dworu i kultury dworskiej w XV–XVI wieku, red. Agnieszka Januszek-Sieradzka, Praeclara Stirps Jagiellonica, t. 1, Lublin 2009.
Paweł Kras, Wydatki króla Zygmunta Augusta na działalność budowlaną w latach 1548–1551, w: Patronat artystyczny Jagiellonów, red. Marek Walczak, Piotr Węcowski, Studia Jagiellonica, t. 1, Kraków 2015.
Jaworski Rafał, Działa, proch i dziura w murze. Listy polskie króla Zygmunta Augusta do wielkorządcy krakowskiego Macieja Błeszyńskiego z lat 1563–1564, „Klio. Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym”, 2015, nr 32 (1), https://doi.org/10.12775/KLIO.2015.006.
Kowalska Halina, Myszkowski Mikołaj (ok. 1511–1557), w: Polski słownik biograficzny, t. 22, Wrocław 1977.
Pieradzka Krystyna, Boner Jan (zm. 1562), w: Polski słownik biograficzny, t. 2, Kraków 1936.
Pociecha Władysław, Boratyński Piotr (1509–1558), w: Polski słownik biograficzny, t. 2, Kraków 1936.
Polski słownik archiwalny, red. Wanda Maciejewska, Warszawa 1974.
Rączka Jan Władysław, Królewska rezydencja pałacowo-ogrodowa na Łobzowie. Stan badań i zachowane źródła archiwalne 1367–1586. Część I, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”, R. 16: 1982.
Rączka Jan Władysław, Królewska rezydencja pałacowo-ogrodowa na Łobzowie. Stan badań i zachowane źródła archiwalne 1585–1655. Część II, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”,R. 17: 1983.
Sucheni-Grabowska Anna, Ocieski Jan (1501–1563), w: Polski słownik biograficzny, t. 23, Wrocław 1978.
Wrede Marek, Badania Kazimierza Skórkiewicza nad przebudową jagiellońską Zamku Królewskiego, „Kronika Zamkowa”, T. 2 (20): 1989.
Wrede Marek, Chronologia budowy Nowego Domu Królewskiego, „Kronika Zamkowa”, T. 1 (23): 1991/1992.
Wrede Marek, Jurek Szwarc, nadworny stolarz Zygmunta Augusta i jego prace, „Rocznik Warszawski”, T. 23: 1993.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
See more at Copyright & Licensing tab.
