Krakowski filozof Mirosław Dzielski i historyczne konteksty jego filozofii społecznej, część 1

Authors

DOI:

https://doi.org/10.32030/KRZY.2023.09

Keywords:

Mirosław Dzielski, Kraków, Polish People’s Republic, philosophy of history, Polish philosophy, Solidarity, John Paul II, revolution, revolution of the spirit, the Church, liberalism, capitalism, socialism, independent thought

Abstract

KRAKÓW PHILOSOPHER MIROSŁAW DZIELSKI AND THE HISTORICAL CONTEXTS OF HIS SOCIAL PHILOSOPHY, PART 1

Using Mirosław Dzielski’s writings, archival materials, memoirs and historical analyses, the author of the paper attempts to describe Dzielski’s activity and shares his reflections on this historical figure. The paper presents Dzielski in the entourage of the times in which he was socially active and practised philosophy. It discusses what the author considers to be the most crucial pillars of Dzielski’s social philosophy, namely: revolutions, the Light-Life Movement, John Paul II, and Solidarity. Dzielski’s character and thought have been portrayed from the angle of these issues. The paper consists of two parts. The first part presents the philosopher’s figure and the first of the four pillars of his social philosophy, i.e. revolutions, while the remaining three pillars are discussed in the second part of the text.

Author Biography

  • Wojciech Paduchowski, president of the Third Track Film Association

    Historian, philosopher, public security studies graduate, author of academic books and papers, president of Stowarzyszenie Filmowe Trzeci Tor [Third Track Film Association].

References

I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Stenogramy. T. 1. I tura. Red. Grzegorz Majchrzak, Jan Marek Owsiński, Bartosz Kaliski. Warszawa 2011

Bosiacki Adam: Utopia, władza, prawo. Doktryna i koncepcje prawne bolszewickiej Rosji 1917–1921. Warszawa 2012

Chyliński Zygmunt: Wspomnienie o Mirku Dzielskim. W: Widzieć mądrość w wolności. Księga pamięci Mirosława Dzielskiego. Red. Bogusław Chrabota. Kraków 1991, s. 31

Dzielski Mirosław: Odrodzenie ducha – budowa wolności. Pisma zebrane. Kraków 1995

Dzielski Mirosław: O potrzebie twórczego antykomunizmu. Wybór pism. Wybór, przypisy i wstęp Maciej Zakrzewski. Kraków 2019

Encyklopedia filozofii polskiej: Grzegorczyk Andrzej. Hasło oprac. Stanisław Krajewski. T. 1. Lublin 2011, s. 456–457

Franaszek Piotr: „Jagiellończyk”. Działania Służby Bezpieczeństwa wobec Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach osiemdziesiątych XX w. Kraków 2012

Grzegorczyk Andrzej: Odpowiedzialność filozofów. „Więź” 1981, nr 5, s. 49–56

Jadacki Jacek: Filozofia polska XIX i XX wieku. T. 2. Wiek XX. Warszawa 2015

Jadczak Ryszard: Z dziejów spotkania szkoły lwowsko-warszawskiej z marksizmem. „Edukacja Filozoficzna” 1991, t. 11, s. 99–107

Jadczak Ryszard: Mistrz i jego uczniowie. Warszawa 1997

Kadłubek Zbigniew: Odpowiedzialna mobilizacja. Szkic o Ernsta Jüngera filozofii wspólnoty. W: Wizerunki wspólnoty. Studia i szkice z literatury i antropologii porównawczej. Red. Zbigniew Kadłubek, Tadeusz Sławek. Katowice 2008, s. 188–205

Knoch Konrad: Pisma liberalne drugiego obiegu w Polsce w latach 1979–1990. Warszawa 2015

Kryptonim „Wasale”. Służba Bezpieczeństwa wobec Studenckich Komitetów Solidarności 1977–1980. Red. Łukasz Kamiński, Grzegorz Waligóra. Warszawa 2007

Kuliniak Radosław, Pandura Mariusz, Ratajczak Łukasz: Filozofia po ciemnej stronie mocy. Krucjaty marksistów i komunistów polskich przeciwko lwowskiej szkole filozoficznej Kazimierza Twardowskiego. Część 1. Lata 1945–1951. Kęty 2018

Kuliniak Radosław, Pandura Mariusz, Ratajczak Łukasz: Filozofia po ciemnej stronie mocy. Krucjaty marksistów i komunistów polskich przeciwko lwowskiej szkole filozoficznej Kazimierza Twardowskiego. Część 2. Problem reformy szkolnictwa wyższego w świetle partyjnej ofensywy ideologicznej. Kęty 2019

Kuliniak Radosław, Pandura Mariusz, Ratajczak Łukasz: Filozofia po ciemnej stronie mocy. Krucjaty marksistów i komunistów polskich przeciwko lwowskiej szkole filozoficznej Kazimierza Twardowskiego. Część 3. Ostateczne starcie. Kęty 2021

Mentzel Zbigniew: Kołakowski – czytanie świata. Biografia. Kraków 2020

Misiek Józef: Biogram doktora Mirosława Dzielskiego, adiunkta w Zakładzie Filozofii Nauk Przyrodniczych Instytutu Filozofii UJ. W: Widzieć mądrość w wolności…, s. 27–29

Opozycja małopolska w dokumentach 1976–1980. Wybór i oprac. Adam Roliński. Kraków 2003

Paduchowski Wojciech: Koniec wolnej filozofii. „Dziennik Polski” [online]. 4 listopada 2021 [dostęp 10 sierpnia 2023].

Dostępny w internecie: https://plus.dziennikpolski24.pl/

Paduchowski Wojciech: Philosophical social space of the Riga Treaty era – Russian perspective, meaning. „Logos i Ethos” (w druku)

Perzanowski Jerzy: Głos prawdy. O Pani Profesor Izydorze Dąmbskiej. „Znak” 1986, nr 374, s. 17–49

Plichta Adam: Wolność i polityka. Myśl społeczno-polityczna Mirosława Dzielskiego. Kraków 2019

Polska filozofia powojenna [T.] 1. Red. Witold Mackiewicz. Warszawa 2021

Przewodnik po polskiej filozofii chrześcijańskiej XX i XXI wieku. Red. Piotr S. Mazur, Piotr Duchliński, Paweł Skrzydlewski. Kraków 2020

Romański Adolf [Mirosław Dzielski]: Kim są liberałowie?. „Merkuryusz Krakowski i Światowy” 1979, nr 4, s. 31–39

Spętana Akademia. Polska Akademia Nauk w dokumentach władz PRL. T. 2. Materiały partyjne (1950–1986). Wybór, wstęp i oprac. Patryk Pleskot, Tadeusz Paweł Rutkowski. Warszawa 2012

Stola Dariusz: Kampania antysyjonistyczna w Polsce 1967–1968. Warszawa 2018

Szarek Jarosław: Czarne juwenalia. Opowieść o Studenckim Komitecie Solidarności. Kraków 2007

Szyjewski Andrzej: Powstanie i zmiana programu magisterskich studiów religioznawczych w Instytucie Religioznawstwa UJ. W: Ile z nauki, ile z ideologii? Religioznawstwo w PRL. Red. Łucja Marek, Rafał Łętocha. Kraków 2021, s. 69–71

Tomczok Paweł: Rewolucja konserwatywna. „FA-art” 2006, nr 4, s. 32–35

Walasek Mateusz: Idee społeczne Jana Pawła II a chrześcijański liberalizm Mirosława Dzielskiego. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki. Ekonomia” 2013, t. 21, nr 5, s. 101–114

Woleński Jan: Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska. Warszawa 1985

Woleński Jan: Filozofia polska 1945–1989. „Znak” 1992, nr 443, s. 91–104

Wiśniewski Wojciech W.: Biogram Mirosława Dzielskiego. W: Dzielski Mirosław: Odrodzenie ducha – budowa wolności. Pisma zebrane. Kraków 1995, s. 825–830

Downloads

Published

2023-12-15

Issue

Section

Research Papers and Treatises

How to Cite

Krakowski filozof Mirosław Dzielski i historyczne konteksty jego filozofii społecznej, część 1. (2023). Krzysztofory: Scientific Bulletin of the Historical Museum of the City of Kraków, 41, 157-168. https://doi.org/10.32030/KRZY.2023.09

Similar Articles

1-10 of 75

You may also start an advanced similarity search for this article.