Realizacja grup tš, dž w języku inteligencji wiejskiej (na przykładzie wsi podsądeckich)
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.09.2014.18.20Słowa kluczowe:
język inteligencji wiejskiej, zróżnicowanie fonetyczne językaAbstrakt
Phonetic realization of the sequences tš and dž in the language of rural intelligentsia of villages near Nowy Sącz
The paper analyses the pronunciation of the variables (tš) and (dž) in the language of rural intelligentsia of three villages near Nowy Sącz, in official and casual speech. The discussed variables are realized by variants which can be grouped into two categories, 1) the so-called general Polish variants ([čš], [ǯž], [dž], [ṭš], [ḍž], and 2) dialectal variants ([č] and [ǯ]) which are inconsistent with the usage prescribed for general Polish. My research reveals that the use of a specific variant is determined by: the type of communicative situation (official vs. casual), socio-biological factors (gender, age, and social background), lexical and morphological conditions, and the attitude of the speaker towards the given type of pronunciation. The analysis has shown that the simplified realization of the sequences (tš) and (dž) are firmly established in the language of the majority of informants. However, in the younger generation, in official contacts, a growing trend can be observed for this type of pronunciation to regress.
Pobrania
Bibliografia
Dunaj B., 1989, Sytuacja komunikacyjna a zróżnicowanie polszczyzny mówionej, „Język Polski” LXV, s. 88–98.
Grochola-Szczepanek H., 2012, Język mieszkańców Spisza. Płeć jako czynnik różnicujący, Kraków.
Handke K., 1990, Styl kobiecy we współczesnej polszczyźnie kolokwialnej, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej” t. 26, s. 5–24.
Kąś J., 1984, O korekcji w toku mówienia, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego”, „Prace Językoznawcze” z. 76, s. 175–183.
Kurek H., 1986, Realizacja grup tR, d_ w języku krakowian [w:] M. Preyzner (red.), Język – Teoria – Dydaktyka. Materiały VII konferencji młodych językoznawców-dydaktyków, Trzemeśnia, 2–4 czerwca 1982 r., Kielce, s. 21–40.
Kurek H., 1990, Metodologia socjolingwistycznego badania fonetyki języka mówionego środowisk wiejskich (na przykładzie kilku wsi Beskidu Niskiego), Kraków.
Kurek H., 1995, Przemiany językowe wsi regionu krośnieńskiego. Studium socjolingwistyczne, Kraków.
Kurek H., 2008, Polszczyzna mówiona inteligencji, Kraków.
Sagan-Bielawa M., 2004, Polszczyzna mówiona inteligencji pochodzenia kresowego na Górnym Śląsku. Studium socjolingwistyczne, Kraków.
SWP: M. Karaś, M. Madejowa (red.), Słownik wymowy polskiej, Kraków 1977.
Tęczar K., 1981, Wpływ czynników socjalnych na adaptację językową ludności wiejskiej w środowisku wielkomiejskim (na przykładzie Nowej Huty), [w:] B. Dunaj (red.), Studia nad polszczyzną mówioną Krakowa, t. 1, Kraków – Warszawa, s. 121–131.
Wieczorkowska-Wierzbińska G., 2012, Statystyka: od teorii do praktyki, Warszawa.
Zając K., 1994, Zarys metod statystycznych, Warszawa.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
