Inwentarz pośmiertny ruchomości architekta królewskiego Jana Trevana z roku 1642

Autor

DOI:

https://doi.org/10.36123/RK.2021.87.05

Słowa kluczowe:

architekt królewski, Jan Trevano, inwentarz pośmiertny, katalog biblioteki

Abstrakt

Na podstawie inwentarza ruchomości pozostałych po śmierci architekta królewskiego Jana Trevana zrekonstruowano nieznane dotąd fakty z biografii artysty oraz omówiono sieć jego powiązań rodzinnych i zawodowych. Publikowane źródło dało asumpt do rozważań na temat kultury materialnej i kondycji finansowej architekta pierwszej połowy XVII wieku, a także poszerzyło wiedzę o życiu codziennym rodziny Trevano. W księgozbiorze artysty obok książek o architekturze znajdowały się również traktaty z zakresu sztuki fortyfikacyjnej i oblężniczej, co pozwoliło spojrzeć na twórczość Trevana z nowej perspektywy badawczej.

Biogram autora

  • Piotr Józef Janowski - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Kraków

    Historyk sztuki, absolwent Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie oraz doktorant tejże uczelni. W swoim dorobku ma kilka artykułów na temat oprawy artystyczno-ideowej ceremonii żałobnych po śmierci królów polskich w XVI w. Interesuje się historią i architekturą pałacu królewskiego w Łobzowie oraz krakowskim środowiskiem artystycznym pierwszej połowy XVII wieku, w sposób szczególny przybyszami z północnej Italii.

Bibliografia

Bałaban Majer, Dzieje Żydów w Krakowie i na Kazimierzu (1304–1868), t. 1: (1304–1655), Kraków 1913.

Bartkiewicz Magdalena, Odzież i wnętrza domów mieszczańskich w drugiej połowie XVI i w XVII wieku, Wrocław i in. 1974.

Bieniarzówna Janina, Schyłek świetności, w: Dzieje Krakowa, t. 2: Kraków w wiekach XVI–XVIII, red. Janina Bieniarzówna, Jan Marian Małecki, Józef Mitkowski, Kraków 1984.

Bochnak Adam, Kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie i jego rzymski pierwowzór oraz architekt królewski Jan Trevano, „Prace Komisji Historii Sztuki”, T. 9: 1948.

Bogucka Maria, Samsonowicz Henryk, Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław i in. 1986.

Chłapowski Krzysztof, Kowalska Halina, Rylski Samuel, w: Polski słownik biograficzny, t. 33, Wrocław 1991– 1992.

Chmiel Adam, Wawel. Materiały archiwalne do budowy zamku, „Teka Konserwatorów Galicji Zachodniej”, T. 5: 1913.

Cieplucha Zygmunt, Z przeszłości ziemi kościańskiej, Kościan 1929.

Czarnowski Stanisław, Ozdoby złotnicze w męskim stroju polskim, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 1986, t. 34, z. 3.

Danowska Ewa, Intercyzy, testamenty i inwentarze pośmiertne krakowskich mieszczan epoki nowożytnej jako źródło edycji, w: Teoria i praktyka edycji nowożytnych źródeł w Polsce (XVI–XVII w.), red. Adam Perłakowski, Kraków 2011.

Dworzaczek Włodzimierz, Przyjemski Stanisław, w: Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław 1986.

Firpo Luigi, Botero Giovanni, w: Dizionario Biografico degli Italiani, t. 13, Rzym 1971.

Follprecht Kamila, Włosi w elicie politycznej Krakowa do połowy XVII wieku. Topografia siedzib, w: Elita władzy miasta Krakowa i jej związki z miastami Europy w średniowieczu i epoce nowożytnej (do połowy XVII wieku), red. Zdzisław Noga, Kraków 2011.

Gadocha Marcin, Testamenty i inwentarz Jadwigi i Marcina Mitkiewiczów – przyczynek do dziejów mieszczaństwa krakowskiego, „Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego”, T. 3: 2011.

Główka Dariusz, Majątek osobisty duchowieństwa katolickiego w Koronie w XVII i XVIII wieku, Warszawa 2004.

Groicki Bartłomiej, Porządek sądów i spraw miejskich prawa magdeburskiego w Koronie Polskiej, wyd. Karol Koranyi, Warszawa 1953.

Janowski Piotr Józef, Nieznane fakty z życia i działalności artystycznej rzeźbiarza Sebastiana Sali w świetle inwentarza pośmiertnego z r. 1652, „Klio. Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym”, T. 56: 2020, nr 4, https://doi.org/10.12775/KLIO.2020.059.

Janowski Piotr Józef, Rezydencja królewska w Łobzowie w epoce Wazów 1587–1668, w: Residentiae tempore belli et pacis. Materiały do badań i ochrony założeń rezydencjonalnych i obronnych, red. Piotr Lasek, Piotr Sypczuk, Warszawa 2019.

Justyniarska-Chojak Katarzyna, Testamenty i inwentarze pośmiertne z ksiąg miejskich województwa sandomierskiego (XVI–XVIII wiek), Kielce 2010.

Karpowicz Mariusz, Matteo Castello. Architekt wczesnego baroku, Warszawa 1994.

Kazusek Szymon, Handel żydowski Krakowa w połowie XVII wieku. Tabele materiałowe i statystyczne, Kielce 2006.

Kieszkowski Witold, Zamek królewski w Łobzowie, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1935, t. 4, nr 1.

Klein Franciszek, Kościół śś. Piotra i Pawła w Krakowie, „Rocznik Krakowski”, T. 12: 1910.

Kowalczyk Jerzy, Biblioteka Jana Szymona Wolffa inżyniera księcia Janusza Wiśniowieckiego na Zbarażu, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1961, t. 23, nr 1.

Krasnowolski Bogusław, Historia klasztoru Benedyktynek w Staniątkach, Kraków 1999.

Krasny Piotr, Sto lat samotności. Jezuicki kościół świętych Piotra i Pawła a architektura Krakowa i województwa krakowskiego w XVII wieku, w: Studia nad sztuką renesansu i baroku, t. 12, red. Irena Rolska, Lublin 2015.

Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1573–1611. Libri iuris civilis Cracoviensis 1573–1611, wyd. Aniela Kiełbicka, Zbigniew Wojas, Kraków 1994.

Kuczman Kazimierz, Przełom wawelski, w: Sztuka XVII wieku w Polsce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki Kraków, grudzień 1993, red. Teresa Hrankowska, Warszawa 1994.

Kurzej Michał, Siedemnastowieczne sztukaterie w Małopolsce, Kraków 2012.

Kutrzebianka Kazimiera, Mauzoleum św. Stanisława w katedrze na Wawelu, Kraków 1925.

Kwaśniewicz Włodzimierz, Encyklopedia dawnej broni i uzbrojenia ochronnego, Warszawa 2017.

Leśniak Franciszek, Ruchomości mieszczan jako atrybuty stratyfikacji społecznej (XVI–XVIII w.), „Res Gestae. Czasopismo Historyczne”, T. 1: 2015.

Leśniak Franciszek, Wielkorządcy krakowscy XVI–XVIII wieku. Gospodarze zamku wawelskiego i majątku wielkorządowego, Kraków 1996.

Letkiewicz Ewa, Klejnoty w Polsce. Czasy ostatnich Jagiellonów i Wazów, Lublin 2006.

Łoza Stanisław, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954.

Łoza Stanisław, Słownik architektów i budowniczych Polaków oraz cudzoziemców w Polsce pracujących, Warszawa 1931.

Małkiewicz Adam, Kościół śś. Piotra i Pawła w Krakowie – dzieje budowy i problem autorstwa, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Historii Sztuki”, 1967, z. 5.

Małkiewicz Adam, Księgozbiór architekta Krzysztofa Mieroszewskiego (Architektura cywilna – architektura wojskowa – sztuka wojenna), „Folia Historiae Atrium”, T. 12: 1976.

Małkiewicz Adam, Trevano czy Castello autorem ostatniej fazy budowy kościoła śś. Piotra i Pawła w Krakowie, „Folia Historiae Artium”, Seria Nowa, T. 2–3: 1996–1997.

Miłobędzki Adam, Architektura polska XVII wieku, t. 1, Warszawa 1980.

Mossakowski Stanisław, Księgozbiór architekta Tylmana z Gameren, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, T. 13: 1961.

Osiecka-Samsonowicz Hanna, Affaitati Isidoro w: Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVIII, red. Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito, Warszawa 2016.

Osiecka-Samsonowicz Hanna, Moccia Filippo, w: Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVIII, red. Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito, Warszawa 2016.

Osiecka-Samsonowicz Hanna, Poncino Tommaso, w: Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVIII, red. Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito, Warszawa 2016.

Paszenda Jerzy, Nieznane źródło do dziejów budowy kościoła św. Piotra w Krakowie, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1966, t. 28, nr 1.

Penkała-Jastrzębska Anna, Mit srebrnej łyżeczki? Przedmioty prestiżowe w szlacheckich inwentarzach majątkowych z ksiąg grodzkich województwa krakowskiego w czasach saskich, „Kwartalnik Historyczny”, 2020, t. 127, nr 1, https://doi.org/10.12775/KH.2020.127.1.02

Piechotkowie Maria i Kazimierz, Bramy Nieba. Bożnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1999.

Pielas Jacek, Inwentarze pośmiertne ruchomości szlachty sandomierskiej z XVII i XVIII wieku – perspektywy i problemy metodologiczne przygotowywanej edycji źródłowej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 2015, t. 63, z. 4.

Pielas Jacek, Podziały majątkowe szlachty koronnej w XVII wieku, Kielce 2013.

Piotrowski Antoni Tomasz, Kaplica karmelitańska Matki Boskiej Piaskowej w Krakowie. Nieznane dzieło architekta królewskiego Jana Trevano, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1984, t. 46, nr 4.

Popiołek Bożena, Woli mojej ostatniej testament ten...: testamenty staropolskie jako źródło do historii mentalności XVII i XVIII wieku, Kraków 2009.

Pośpiech Andrzej, Majątek osobisty szlachcica w świetle wielkopolskich pośmiertnych inwentarzy ruchomości z XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 1981, t. 29, z. 4.

Pośpiech Andrzej, Pułapka oczywistości. Pośmiertne spisy ruchomości szlachty wielkopolskiej z XVII wieku, Warszawa 1992.

Ptaśnik Jan, Z dziejów krakowskiego kupiectwa od XIV do XIX w., Kraków 1910.

Puzynina Jadwiga, „Thesaurus” Grzegorza Knapiusza.

Siedemnastowieczny warsztat pracy nad językiem polskim, Wrocław–Warszawa–Kraków 1961.

Rączka Jan Władysław, Królewska rezydencja pałacowo-ogrodowa na Łobzowie. Stan badań i zachowane źródła archiwalne (1585–1655), „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”, T. 17: 1983.

Rożek Michał, Katedra wawelska w XVII wieku, Biblioteka Krakowska, nr 121, Kraków 1980.

Rożek Michał, Mecenat artystyczny mieszczaństwa krakowskiego w XVII wieku, Biblioteka Krakowska, nr 118, Kraków 1977.

Rządzić i olśniewać. Klejnoty i jubilerstwo w Polsce w XVI i XVII wieku, red. Dariusz Nowacki, Magdalena Piwocka, Danuta Szewczyk-Prokurat, Warszawa 2019.

Solarz Olga, Nieznane źródło do historii przebudowy pałacu wawelskiego za panowania Zygmunta III Wazy, Studia do Dziejów Wawelu, t. 2, Kraków 1961.

Sowina Urszula, Woda i ludzie w mieście poźnośredniowiecznym i wczesnonowożytnym. Ziemie polskie z Europą w tle, Warszawa 2009.

Stabrawa Anna, Apteka Królewska („Apotheca Regia”) w Krakowie przy ulicy Grodzkiej 43 w okresie od 1525 do 1634 r. oraz koligacje jej współwłaścicieli z rodziną Miączyńskich (Apteka w Krakowie przy ul. Grodzkiej 39), „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 12: 2006.

Stankiewicz Aleksander, Architektura pałacu biskupów krakowskich w Kielcach w wieku XVII, „Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach”, T. 31: 2016.

Sygański Jan, Z dawnych metryk kościoła Maryackiego w Krakowie, Lwów 1911.

Szyposz Jadwiga, Przemiany odzieży szlachty Małopolski zachodniej w XVII w., „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 1986, t. 34, z. 3.

Targosz Karolina, Kaplica biskupa Jakuba Zadzika w katedrze na Wawelu i jej autor Sebastian Sala, Studia do Dziejów Wawelu, t. 5, Kraków 1991.

Tazbir Janusz, Łęczycki Paweł, w: Polski słownik biograficzny, t. 18, Wrocław 1973.

Testamenty szlacheckie z ksiąg grodzkich i ziemskich ziemi halickiej z XVII wieku, wyd. Paweł Klint, Konrad Rzemieniecki, Jakub Węglorz, Wrocław 2018.

Testamenty szlachty krakowskiej XVII–XVIII w.: wybór tekstów źródłowych z lat 1650–1799, oprac. Alicja Falniowska-Gradowska, Kraków 1997.

Tomaszewski Edward, Ceny w Krakowie w latach 1601–1795, Lwów 1934.

Tomkowicz Stanisław, Przyczynki do historii kultury Krakowa w pierwszej połowie XVII w., Lwów 1912.

Turnau Irena, Słownik ubiorów: tkaniny, wyroby pozatkackie, skóry, broń i klejnoty oraz barwy znane w Polsce od średniowiecza do początku XIX w., Warszawa 1999.

Volumina Constitutionum, t. 4: 1641–1668, vol. 2: 1659–1668, wyd. Stanisław Grodziski, Marcin Kwiecień, Krzysztof Fokt, Warszawa 2017.

Żurkowa Renata, Drogi importu słowa drukowanego do Krakowa w pierwszej połowie XVII wieku, „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie”, T. 36: 1991.

Żurkowa Renata, Handel książką Żydów krakowskich w pierwszej połowie XVII w., „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie”, T. 35: 1990.

Pobrania

Opublikowane

29.09.2021

Numer

Dział

Artykuły

Jak cytować

Janowski, P.J. (2021) “Inwentarz pośmiertny ruchomości architekta królewskiego Jana Trevana z roku 1642”, Rocznik Krakowski, 87, pp. 101–117. doi:10.36123/RK.2021.87.05.