Inwentarz pośmiertny ruchomości architekta królewskiego Jana Trevana z roku 1642
DOI:
https://doi.org/10.36123/RK.2021.87.05Keywords:
architekt królewski, Jan Trevano, inwentarz pośmiertny, katalog bibliotekiAbstract
POSTHUMOUS INVENTORY OF THE MOVABLES OF THE ROYAL ARCHITECT GIOVANNI TREVANO FROM 1642
On the basis of the inventory of the movable property remaining after the death of the royal architect Giovanni Trevano and newly found records, an important gap in the artist’s biography, that is the previously unknown date of his death, has been filled. It can now be assumed that Trevano died in late October or early November 1642. The article also discusses the architect’s family relations, including information about his children and his last wife, Santina de Carli. The analysis of this source also allowed for the identification of Trevano’s professional and financial connections with Italians and Jews living in Krakow, such as Isaac Jakubowicz, the founder of a synagogue in Kazimierz. Trevano also cultivated extensive contacts with Kraków merchants, including Giovanni Vincenzo Bottini, Marc’Antonio Moriconi and the bookseller Octavian Bestici. And the furniture list allowed us to reconstruct the interior of the townhouse at Kanonicza Street in Kraków where the Trevano family lived. On the basis of a list of jewelry and clothes left behind by the deceased, his material situation was discussed. The inventory also includes a catalogue of the artist’s book collection. The identification of individual titles and the analysis of this fragment of the inventory made it possible to establish that Trevano possessed treat ises not only on architecture, but also on fortification and siege art. The book collection undoubtedly constituted the theoretical background of Trevano’s occupations as an architect. Looking at the artist from the perspective of the movable property he left behind leads to the conclusion that Giovanni Trevano was a wealthy man who actively participated in the socio-cultural life of Kraków in the 1st half of the 17th century.
References
Bałaban Majer, Dzieje Żydów w Krakowie i na Kazimierzu (1304–1868), t. 1: (1304–1655), Kraków 1913.
Bartkiewicz Magdalena, Odzież i wnętrza domów mieszczańskich w drugiej połowie XVI i w XVII wieku, Wrocław i in. 1974.
Bieniarzówna Janina, Schyłek świetności, w: Dzieje Krakowa, t. 2: Kraków w wiekach XVI–XVIII, red. Janina Bieniarzówna, Jan Marian Małecki, Józef Mitkowski, Kraków 1984.
Bochnak Adam, Kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie i jego rzymski pierwowzór oraz architekt królewski Jan Trevano, „Prace Komisji Historii Sztuki”, T. 9: 1948.
Bogucka Maria, Samsonowicz Henryk, Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław i in. 1986.
Chłapowski Krzysztof, Kowalska Halina, Rylski Samuel, w: Polski słownik biograficzny, t. 33, Wrocław 1991– 1992.
Chmiel Adam, Wawel. Materiały archiwalne do budowy zamku, „Teka Konserwatorów Galicji Zachodniej”, T. 5: 1913.
Cieplucha Zygmunt, Z przeszłości ziemi kościańskiej, Kościan 1929.
Czarnowski Stanisław, Ozdoby złotnicze w męskim stroju polskim, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 1986, t. 34, z. 3.
Danowska Ewa, Intercyzy, testamenty i inwentarze pośmiertne krakowskich mieszczan epoki nowożytnej jako źródło edycji, w: Teoria i praktyka edycji nowożytnych źródeł w Polsce (XVI–XVII w.), red. Adam Perłakowski, Kraków 2011.
Dworzaczek Włodzimierz, Przyjemski Stanisław, w: Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław 1986.
Firpo Luigi, Botero Giovanni, w: Dizionario Biografico degli Italiani, t. 13, Rzym 1971.
Follprecht Kamila, Włosi w elicie politycznej Krakowa do połowy XVII wieku. Topografia siedzib, w: Elita władzy miasta Krakowa i jej związki z miastami Europy w średniowieczu i epoce nowożytnej (do połowy XVII wieku), red. Zdzisław Noga, Kraków 2011.
Gadocha Marcin, Testamenty i inwentarz Jadwigi i Marcina Mitkiewiczów – przyczynek do dziejów mieszczaństwa krakowskiego, „Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego”, T. 3: 2011.
Główka Dariusz, Majątek osobisty duchowieństwa katolickiego w Koronie w XVII i XVIII wieku, Warszawa 2004.
Groicki Bartłomiej, Porządek sądów i spraw miejskich prawa magdeburskiego w Koronie Polskiej, wyd. Karol Koranyi, Warszawa 1953.
Janowski Piotr Józef, Nieznane fakty z życia i działalności artystycznej rzeźbiarza Sebastiana Sali w świetle inwentarza pośmiertnego z r. 1652, „Klio. Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym”, T. 56: 2020, nr 4, https://doi.org/10.12775/KLIO.2020.059.
Janowski Piotr Józef, Rezydencja królewska w Łobzowie w epoce Wazów 1587–1668, w: Residentiae tempore belli et pacis. Materiały do badań i ochrony założeń rezydencjonalnych i obronnych, red. Piotr Lasek, Piotr Sypczuk, Warszawa 2019.
Justyniarska-Chojak Katarzyna, Testamenty i inwentarze pośmiertne z ksiąg miejskich województwa sandomierskiego (XVI–XVIII wiek), Kielce 2010.
Karpowicz Mariusz, Matteo Castello. Architekt wczesnego baroku, Warszawa 1994.
Kazusek Szymon, Handel żydowski Krakowa w połowie XVII wieku. Tabele materiałowe i statystyczne, Kielce 2006.
Kieszkowski Witold, Zamek królewski w Łobzowie, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1935, t. 4, nr 1.
Klein Franciszek, Kościół śś. Piotra i Pawła w Krakowie, „Rocznik Krakowski”, T. 12: 1910.
Kowalczyk Jerzy, Biblioteka Jana Szymona Wolffa inżyniera księcia Janusza Wiśniowieckiego na Zbarażu, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1961, t. 23, nr 1.
Krasnowolski Bogusław, Historia klasztoru Benedyktynek w Staniątkach, Kraków 1999.
Krasny Piotr, Sto lat samotności. Jezuicki kościół świętych Piotra i Pawła a architektura Krakowa i województwa krakowskiego w XVII wieku, w: Studia nad sztuką renesansu i baroku, t. 12, red. Irena Rolska, Lublin 2015.
Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1573–1611. Libri iuris civilis Cracoviensis 1573–1611, wyd. Aniela Kiełbicka, Zbigniew Wojas, Kraków 1994.
Kuczman Kazimierz, Przełom wawelski, w: Sztuka XVII wieku w Polsce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki Kraków, grudzień 1993, red. Teresa Hrankowska, Warszawa 1994.
Kurzej Michał, Siedemnastowieczne sztukaterie w Małopolsce, Kraków 2012.
Kutrzebianka Kazimiera, Mauzoleum św. Stanisława w katedrze na Wawelu, Kraków 1925.
Kwaśniewicz Włodzimierz, Encyklopedia dawnej broni i uzbrojenia ochronnego, Warszawa 2017.
Leśniak Franciszek, Ruchomości mieszczan jako atrybuty stratyfikacji społecznej (XVI–XVIII w.), „Res Gestae. Czasopismo Historyczne”, T. 1: 2015.
Leśniak Franciszek, Wielkorządcy krakowscy XVI–XVIII wieku. Gospodarze zamku wawelskiego i majątku wielkorządowego, Kraków 1996.
Letkiewicz Ewa, Klejnoty w Polsce. Czasy ostatnich Jagiellonów i Wazów, Lublin 2006.
Łoza Stanisław, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa 1954.
Łoza Stanisław, Słownik architektów i budowniczych Polaków oraz cudzoziemców w Polsce pracujących, Warszawa 1931.
Małkiewicz Adam, Kościół śś. Piotra i Pawła w Krakowie – dzieje budowy i problem autorstwa, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Historii Sztuki”, 1967, z. 5.
Małkiewicz Adam, Księgozbiór architekta Krzysztofa Mieroszewskiego (Architektura cywilna – architektura wojskowa – sztuka wojenna), „Folia Historiae Atrium”, T. 12: 1976.
Małkiewicz Adam, Trevano czy Castello autorem ostatniej fazy budowy kościoła śś. Piotra i Pawła w Krakowie, „Folia Historiae Artium”, Seria Nowa, T. 2–3: 1996–1997.
Miłobędzki Adam, Architektura polska XVII wieku, t. 1, Warszawa 1980.
Mossakowski Stanisław, Księgozbiór architekta Tylmana z Gameren, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, T. 13: 1961.
Osiecka-Samsonowicz Hanna, Affaitati Isidoro w: Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVIII, red. Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito, Warszawa 2016.
Osiecka-Samsonowicz Hanna, Moccia Filippo, w: Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVIII, red. Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito, Warszawa 2016.
Osiecka-Samsonowicz Hanna, Poncino Tommaso, w: Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVIII, red. Paweł Migasiewicz, Hanna Osiecka-Samsonowicz, Jakub Sito, Warszawa 2016.
Paszenda Jerzy, Nieznane źródło do dziejów budowy kościoła św. Piotra w Krakowie, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1966, t. 28, nr 1.
Penkała-Jastrzębska Anna, Mit srebrnej łyżeczki? Przedmioty prestiżowe w szlacheckich inwentarzach majątkowych z ksiąg grodzkich województwa krakowskiego w czasach saskich, „Kwartalnik Historyczny”, 2020, t. 127, nr 1, https://doi.org/10.12775/KH.2020.127.1.02
Piechotkowie Maria i Kazimierz, Bramy Nieba. Bożnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1999.
Pielas Jacek, Inwentarze pośmiertne ruchomości szlachty sandomierskiej z XVII i XVIII wieku – perspektywy i problemy metodologiczne przygotowywanej edycji źródłowej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 2015, t. 63, z. 4.
Pielas Jacek, Podziały majątkowe szlachty koronnej w XVII wieku, Kielce 2013.
Piotrowski Antoni Tomasz, Kaplica karmelitańska Matki Boskiej Piaskowej w Krakowie. Nieznane dzieło architekta królewskiego Jana Trevano, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1984, t. 46, nr 4.
Popiołek Bożena, Woli mojej ostatniej testament ten...: testamenty staropolskie jako źródło do historii mentalności XVII i XVIII wieku, Kraków 2009.
Pośpiech Andrzej, Majątek osobisty szlachcica w świetle wielkopolskich pośmiertnych inwentarzy ruchomości z XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 1981, t. 29, z. 4.
Pośpiech Andrzej, Pułapka oczywistości. Pośmiertne spisy ruchomości szlachty wielkopolskiej z XVII wieku, Warszawa 1992.
Ptaśnik Jan, Z dziejów krakowskiego kupiectwa od XIV do XIX w., Kraków 1910.
Puzynina Jadwiga, „Thesaurus” Grzegorza Knapiusza.
Siedemnastowieczny warsztat pracy nad językiem polskim, Wrocław–Warszawa–Kraków 1961.
Rączka Jan Władysław, Królewska rezydencja pałacowo-ogrodowa na Łobzowie. Stan badań i zachowane źródła archiwalne (1585–1655), „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”, T. 17: 1983.
Rożek Michał, Katedra wawelska w XVII wieku, Biblioteka Krakowska, nr 121, Kraków 1980.
Rożek Michał, Mecenat artystyczny mieszczaństwa krakowskiego w XVII wieku, Biblioteka Krakowska, nr 118, Kraków 1977.
Rządzić i olśniewać. Klejnoty i jubilerstwo w Polsce w XVI i XVII wieku, red. Dariusz Nowacki, Magdalena Piwocka, Danuta Szewczyk-Prokurat, Warszawa 2019.
Solarz Olga, Nieznane źródło do historii przebudowy pałacu wawelskiego za panowania Zygmunta III Wazy, Studia do Dziejów Wawelu, t. 2, Kraków 1961.
Sowina Urszula, Woda i ludzie w mieście poźnośredniowiecznym i wczesnonowożytnym. Ziemie polskie z Europą w tle, Warszawa 2009.
Stabrawa Anna, Apteka Królewska („Apotheca Regia”) w Krakowie przy ulicy Grodzkiej 43 w okresie od 1525 do 1634 r. oraz koligacje jej współwłaścicieli z rodziną Miączyńskich (Apteka w Krakowie przy ul. Grodzkiej 39), „Krakowski Rocznik Archiwalny”, T. 12: 2006.
Stankiewicz Aleksander, Architektura pałacu biskupów krakowskich w Kielcach w wieku XVII, „Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach”, T. 31: 2016.
Sygański Jan, Z dawnych metryk kościoła Maryackiego w Krakowie, Lwów 1911.
Szyposz Jadwiga, Przemiany odzieży szlachty Małopolski zachodniej w XVII w., „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 1986, t. 34, z. 3.
Targosz Karolina, Kaplica biskupa Jakuba Zadzika w katedrze na Wawelu i jej autor Sebastian Sala, Studia do Dziejów Wawelu, t. 5, Kraków 1991.
Tazbir Janusz, Łęczycki Paweł, w: Polski słownik biograficzny, t. 18, Wrocław 1973.
Testamenty szlacheckie z ksiąg grodzkich i ziemskich ziemi halickiej z XVII wieku, wyd. Paweł Klint, Konrad Rzemieniecki, Jakub Węglorz, Wrocław 2018.
Testamenty szlachty krakowskiej XVII–XVIII w.: wybór tekstów źródłowych z lat 1650–1799, oprac. Alicja Falniowska-Gradowska, Kraków 1997.
Tomaszewski Edward, Ceny w Krakowie w latach 1601–1795, Lwów 1934.
Tomkowicz Stanisław, Przyczynki do historii kultury Krakowa w pierwszej połowie XVII w., Lwów 1912.
Turnau Irena, Słownik ubiorów: tkaniny, wyroby pozatkackie, skóry, broń i klejnoty oraz barwy znane w Polsce od średniowiecza do początku XIX w., Warszawa 1999.
Volumina Constitutionum, t. 4: 1641–1668, vol. 2: 1659–1668, wyd. Stanisław Grodziski, Marcin Kwiecień, Krzysztof Fokt, Warszawa 2017.
Żurkowa Renata, Drogi importu słowa drukowanego do Krakowa w pierwszej połowie XVII wieku, „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie”, T. 36: 1991.
Żurkowa Renata, Handel książką Żydów krakowskich w pierwszej połowie XVII w., „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie”, T. 35: 1990.
Downloads
Published
Issue
Section
License
See more at Copyright & Licensing tab.
