Reminiscencja stylistyczna w przekładzie
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.21.2015.29.04Keywords:
translation, stylization, stylistic reminiscence, Velimir Khlebnikov, Boleslav LesmianAbstract
Stylistic reminiscence in translation
The article addresses the difficulty of classifying Adam Pomorski’s translations of Velimir Khlebnikov’s poetry as a mere stylization after Boleslav Lesmian’s poetry. The Polish translations of the neological poetic experiments of the Russian Cubo‑Futurist provide a point of departure to discuss theoretical and interpretive implications of stylistic reminiscence as a unique type of intertextual dialogue between the literature of the original and the receiving literature.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Afanasjew, A.N. ([1865‑1869] 1994), Poeticzeskije wozzrenija sławjan na prirodu (w 3 tomach,) Indrik, Moskwa.
View in Google Scholar
Andriejewskij, I.E., Arsieniew, K.K., Pietruszewskij, F.F. (red.) (1898), Południcy, w: Encykłopiediczeskij słowar’, t. XXIV, F.A. Brokgauz–I.A. Efron, Sankt‑Pietierburg, s. 383.
View in Google Scholar
Arystoteles (2004), Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka, tłum., wstęp i komentarz H. Podbielski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Balbus, S., ([1993] 1996), Między stylami, wyd. 2, Universitas, Kraków.
View in Google Scholar
Bańkowski, A. (red.) (2000), Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1‑2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Bolecki, W. (1998), „Historyk literatury i cytaty”, w: idem, Pre‑teksty i teksty. Z zagadnień związków międzytekstowych w literaturze polskiej XX wieku, wyd. 2 zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 7‑35.
View in Google Scholar
Brooks, C. (1947), The Well Wrought Urn: Studies in the Structure of Poetry, Harcourt, Brace & World, New York. Brückner, A. (1985), Mitologia słowiańska i polska, wstęp i oprac. S. Urbańczyk, PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Brückner, A. ([1927] 1989), Słownik etymologiczny języka polskiego, Wiedza Powszechna, Warszawa.
View in Google Scholar
Brzostowska‑Tereszkiewicz, T. (2003), „Sofia zaklęta w baśniową carewnę. «Piesni Wasilisy Priemudroj» Bolesława Leśmiana wobec rosyjskiej poezji symbolistycznej”, Pamiętnik Literacki, 3, s. 27‑49.
View in Google Scholar
Brzozowski, J. (2011), Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu, Wydawnictwo UJ, Kraków.
View in Google Scholar
Chlebnikow, W. (1968), Sobranije soczinienij, t. 1, Wilhelm Fink Verlag, München.
View in Google Scholar
Chlebnikow, W. (1971), Sobranije soczinienij, t. 4, Wilhelm Fink Verlag, München.
View in Google Scholar
Chlebnikow, W. (2000), Sobranije soczinienij w szesti tomach: Dramaticzeskije poemy. Dramy. Sceny 1904‑1922, t. 1, Nasledije, Moskwa.
View in Google Scholar
Chlebnikow, W. (2005), Rybak nad morzem śmierci. Wiersze i teksty 1917‑1922, wybór, tłum., przypisy A. Pomorski, Open, Warszawa.
View in Google Scholar
Chlebnikow, W. (2005), Widziądz widziadeł bezkształtnych. Wiersze i teksty 1904‑1916, wybór, tłum., przypisy A. Pomorski, Open, Warszawa.
View in Google Scholar
Chłystowski, H., Drawicz, A., Komendant, T., Osińska, K., Pomorski, A., Śliwowski, R. (1996), „Płatonow po polsku [dyskusja redakcyjna]”, Literatura na Świecie, 7 (300), s. 134‑156.
View in Google Scholar
Czech, J. (2005), „Policzek dla gustów publiczności”, Res Publica Nowa (lato), s. 147.
View in Google Scholar
Danek, D. (1968), „O cytatach struktur (quasi‑cytatach) i ich funkcji w wewnętrznej polemice literackiej”, w: Mayenowa, M.R., Sławiński, J. (red.), Prace z poetyki poświęcone VI Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 78‑102.
View in Google Scholar
Freidenberg, O. (2007), Obraz i pojęcie, tłum. i posłowie B. Żyłko, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
View in Google Scholar
Gieysztor, A. (1986), Mitologia Słowian, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
View in Google Scholar
Kempiński, A.M. (1993), Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań.
View in Google Scholar
Khlebnikov, V. (1997), Collected Works of Velimir Khlebnikov, vol. 3: Selected poems, transl. P. Schmidt, ed. R. Vroon, Harvard University Press, Cambridge (Mass.)–London.
View in Google Scholar
Leśmian, B. (1995), Poezje zebrane, oprac. A. Madyda, wstęp M. Jakitowicz, Algo, Toruń.
View in Google Scholar
Linkner, T. (1991), Mitologia słowiańska w literaturze Młodej Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
View in Google Scholar
Nilsson, N.A. (1985), „How to Translate Avant‑Garde Poetry: Some Attempts with Khlebnikov’s «Incantation by Laughter»”, w: idem (ed.), V. Khlebnikov: A Stockholm Symposium, Almqvist & Wiksell International, Stockholm, s. 133‑150.
View in Google Scholar
Oinas, F.J. (1985), Essays on Russian Folklore and Mythology, Slavica Publishers, Inc., Columbus, Ohio.
View in Google Scholar
Okulśnik, E. (1971), „Słowotwórstwo na usługach filozofii”, w: Głowiński, M., Sławiński, J. (red.), Studia o Leśmianie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 151‑183.
View in Google Scholar
Papierkowski, S.K. (1964), Bolesław Leśmian. Studium językowe, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin.
View in Google Scholar
Piercowa, N. (1995), Słowar’ nieołogizmow Wielimira Chlebnikowa, priedisł. H. Baran, Wiener Slawistischer Almanach, Sonderband 40, Wien–Moskau.
View in Google Scholar
Piercowa N.N., Rafajewa, A.W. (1999), „O sławianskich driewnostiach u Wiacz. Iwanowa i W. Chlebnikowa”, w: Arutiunowa, N.D., Lewontina, I.B. (red.), Łogiczeskij analiz jazyka. Obraz czełowieka w kulturie i jazykie, Indrik, Moskwa, s. 377‑386.
View in Google Scholar
Polakow, M.J. (1986), „Wielimir Chlebnikow, Mirowozzrienije i poetika”, w: Chlebnikow, W., Tworienija, oprac. W.P. Grigorjew, A.J. Parin, Sowietskij pisatiel, Moskwa, s. 5‑35.
View in Google Scholar
Pomorski, A. (1982), „Nota biograficzna”, w: Chlebnikow, W., Poezje wybrane, wybór, tłum. i oprac. A. Pomorski, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, s. 110‑122.
View in Google Scholar
Pomorski, A. (1996), Duchowy proletariusz. Przyczynek do dziejów lamarkizmu społecznego i rosyjskiego kosmizmu XIX‑XX wieku (na marginesie antyutopii Andrieja Płatonowa), Open, Warszawa.
View in Google Scholar
Pomorski, A. (2004), „Heretyk i Spółka”, w: idem, Sceptyk w piekle. Z dziejów ideowych literatury rosyjskiej, Open, Warszawa.
View in Google Scholar
Rowniakowa, L., „Russkije stichi Bolesława Les’miana (K problemie russko‑pol’skogo bilingwizma)”, w: Mnogojazyczije i literaturnoje tworczestwo, Nauka, Leningrad 1981, s. 290‑315.
View in Google Scholar
Rozwadowski, J. (1961), „Z zagadnień gramatycznych i etymologicznych”, w: idem, Wybór pism, t. 2: Językoznawstwo indoeuropejskie, PWN, Warszawa, s. 150‑154.
View in Google Scholar
Sandauer, A. ([1978] 1985), „Ewolucja polskiej poezji międzywojennej”, w: idem, Pisma zebrane, t. 1: Studia o literaturze współczesnej, Czytelnik, Warszawa, s. 11‑33.
View in Google Scholar
Sandauer, A. ([1946] 1985), „Filozofia Leśmiana (Eksperyment krytyczny)”, w: idem, Pisma zebrane, t. 1: Studia o literaturze współczesnej, Czytelnik, Warszawa, s. 499‑516.
View in Google Scholar
Sandauer, A. ([1963] 1985), „Pośmiertny tryumf Młodej Polski (Rzecz o Bolesławie Leśmianie)”, w: idem, Pisma zebrane, t. 1: Studia o literaturze współczesnej, Czytelnik, Warszawa, s. 49‑76.
View in Google Scholar
Sławiński, J. (1971), „Semantyka poetycka Leśmiana”, w: Głowiński, M., Sławiński, J. (red.), Studia o Leśmianie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 92‑123.
View in Google Scholar
Stone, R. (1972), „Leśmian i drugie pokolenie symbolistów rosyjskich”, tłum. I. Sieradzki, Pamiętnik Literacki, 2, s. 19‑50.
View in Google Scholar
Szczęsna, J. (2011), „Ksiądz Baka powrócił do źródła”, Gazeta Wyborcza, [on‑line] http://wyborcza.pl/1,76842,9709424,Ksiadz_Baka_powrocil_do_zrodla.html – 15.06.2014.
View in Google Scholar
Świdziński, E., Wasyłenko, W. (1995), „Wostocznyje konteksty Bolesława Les’miana”, w: Markunas, A. (red.), Problemy sowriemiennoj rusistiki, Wydawnictwo UAM, Poznań, s. 126‑136.
View in Google Scholar
Trznadel, J. (1961), „Rosyjskie wiersze Bolesława Leśmiana”, Twórczość, 1, s. 101‑105.
View in Google Scholar
Tuwim, J. (1986), Pisma zebrane, t. 1: Wiersze, oprac. A. Kowalczykowa, Czytelnik, Warszawa.
View in Google Scholar
Urbańczyk, S. (1947), Religia pogańskich Słowian, Wydawnictwo Studium Słowiańskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
View in Google Scholar
Vroon, R. (1983), Velemir Xlebnikov’s Shorter Poems: A Key to the Coinages, University of Michigan, Ann Arbor.
View in Google Scholar
Wasyłenko, W. (1990), „Okres kijowski w życiu i twórczości Bolesława Leśmiana”, Studia Polono‑Slavica‑Orientalia. Acta Litteraria, XII, s. 1‑113.
View in Google Scholar
Wasyłenko, W. (1986), „Pro poeticznij cikł Bolesława Les’miana «Pesni Wasylisy Premudroj»”, Słow’jans’kie literaturoznawstwo i folkloristika, 15, s. 32‑39.
View in Google Scholar
Weststeijn, W.G. (1983), Velimir Chlebnikov and the Development of Poetical Language in Russian Symbolism and Futurism, Rodopi, Amsterdam.
View in Google Scholar
Ziejka, F. (1977), „Motywy prasłowiańskie”, w: Podraza‑Kwiatkowska, M. (red.), Młodopolski świat wyobraźni. Studia i eseje, Wydawnictwo Literackie, Kraków, s. 191‑230.
View in Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
