Zarys biografii translatorskiej Stefana Srebrnego
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.31.2025.67.03Keywords:
Stefan Srebrny, translator, classicist, translator biography, archiveAbstract
STEFAN SREBRNY: AN OUTLINE OF A TRANSLATOR’S BIOGRAPHY
Since the cultural turn in translation studies the research on translator studies has become increasingly intensive. Such research reinvests a translator with his/her subjectivity. The archive turn, in its part, made scholars aware of how important the translators’ archives are; that they bring to light the practices of translators and prove to what degree translators are dependent on various issues, involved in many activities, and how complicated and multilayered their work is. Research of this kind often makes possible the reconstruction of unknown translators’ biographies. The case of Stefan Srebrny (1890-1962) is somewhat different. He was one of the most important, well-known and recognized classicists of 20th-century Poland. In spite of his renown, his biography has not been produced. The Old Prints and Manuscripts Collection in the Main Library of Nicolaus Copernicus University holds a set of manuscripts and documents by Stefan Srebrny which is a good starting point to reconstruct his translator biography. The aim of this article is to draw an outline of this biography.
Downloads
References
Berman, A. (2005), Pour une critique des traductions: John Donne, Éditions Gallimard, Paris.
Bourdieu, P. (2010), Reguły sztuki (tłum. Andrzej Zawadzki), Universitas, Kraków.
Chesterman, A. (2009), „The Name and Nature of Translator Studies”, Hermes.
Journal of Language and Communication Studies, 42: 13-22, https://doi.org/10.7146/hjlcb.v22i42.96844. DOI: https://doi.org/10.7146/hjlcb.v22i42.96844
Domański, J. (1953), „O Aischylosie. Rozmowa z prof. Srebrnym, laureatem tegorocznej nagrody państwowej”, Dziś i Jutro, 43(413).
Eberharter, M. (2018), Die translatorischen Biographien von Jan Nepomucen Kamiński, Walenty Chłędowski und Wiktor Baworowski. Zum Leben und Werk von drei Literaturubersetzern im 19. Jahrhundert, Instytut Lingwistyki Stosowanej, Warszawa.
Eberharter, M. (2020), „Biografia translatorska Alberta Zippera (1855-1936)”, w: Kita-Huber, J., Makarska, R. (red.), Wyjść tłumaczowi naprzeciw. Miejsce tłumacza w najnowszych badaniach translatologicznych, Universitas, Kraków.
Eberharter, M. (2021), „Translator Biographies as a Contribution to Translator Studies: Case Studies from Nineteenth-century Galicia”, w: Kaindl, K., Kolb, W., Schlager, D. (red.), Literary Translator Studies, John Benjamins Publishing Company, Amsterdam–Philadelphia. DOI: https://doi.org/10.1075/btl.156.03ebe
Eberharter, M. (2023), „Tłumacze i ich biografie – pytania metodologiczne”, Przekładaniec, 47: 15-30, https://doi.org/10.4467/16891864PC.23.013.18844. DOI: https://doi.org/10.4467/16891864PC.23.013.18844
Golik-Szarawarska, G. (1991), Stefan Srebrny. Badacz i krytyk teatru, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Heydel, M. (2020), „Kto tłumaczy? Sylwetka tłumacza w najnowszych badaniach przekładoznawczych”, w: Kita-Huber, J., Makarska, R. (red.), Wyjść tłumaczowi naprzeciw. Miejsce tłumacza w najnowszych badaniach translatologicznych, Universitas, Kraków.
Krajewska, H. (2008), „Opracowywanie spuścizn w Archiwum Polskiej Akademii Nauk”, Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 89: 35-42, https://doi.org/10.31743/abmk.10136. DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.10136
Łubieńska, Z. (1954), „W pracowni uczonego”, Ilustrowany Kurier Polski, 5/6 IV rps 993/IV.
[Łukian] Лукиан (1915), Сочинения в двух томах, том 1: Биография. Религия, под ред. Ф. Зелинского и Б. Богаевского, Издательство Сабашниковых, Москва [Soczinienija w dwuch tomach, tom 1: Biografija. Rieligija, pod ried. F. Zielinskogo i B. Bogajewskogo, Izdatielstwo Sabasznikowych, Moskwa].
Makarska, R. (2014), „Die Rückkehr des Übersetzers. Zum Nutzen einer Übersetzerbiographie”, w: Kelletat, A.F., Tashinskiy, A. (red.), Übersetzer als Entdecker.
Ihr Leben und Werk als Gegenstand translationswissenschaftlicher und literaturhistorischer Forschung, Frank & Timme, Berlin.
Makarska, R. (2016), „Translationsbiographische Forschung. Am Beispiel von Siegfried Lipiner (1856-1911) und Grete Reiner (1892-1944)”, w: Kelletat, A.F., Tashinskiy, A. (red.), Übersetzerforschung. Neue Beiträge zur Literaturund Kulturgeschichte des Übersetzens, Frank & Timme, Berlin.
Makarska, R. (2020), „Poszukiwanie tłumacza w archiwum. Przyczynki do biografii Hermanna Buddensiega”, w: Kita-Huber, J., Makarska, R. (red.) Wyjść tłumaczowi naprzeciw. Miejsce tłumacza w najnowszych badaniach translatologicznych, Universitas, Kraków.
Marzec, L. (2022), Papiery po Iłłakowiczównie. Archiwum jako przedmiot badań, IBL PAN, Warszawa.
Munday, J. (2014), „Using Primary Sources to Produce a Microhistory of Translation and Translators: Theoretical and Methodological Concerns”, Translator: Studies in Intercultural Communication, 20(1): 64-80. DOI: https://doi.org/10.1080/13556509.2014.899094
Pindar (1981), Wybór poezji, opracowała Szastyńska-Siemion, A., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Srebrny, S. (1928a), Wzory do literatury starożytnej Grecji, dział pierwszy: twórczość ludowa – epos – liryka, Wydawnictwo J. Mortkowicza, Warszawa–Kraków.
Srebrny, S. (1928b), Wzory do literatury starożytnej Grecji, dział drugi: tragedia – komedia, Wydawnictwo J. Mortkowicza, Warszawa – Kraków.
Srebrny, S. (1929), Wzory do literatury starożytnej Grecji, dział trzeci: historia – filozofia – wymowa, Wydawnictwo J. Mortkowicza, Warszawa–Kraków.
Srebrny, S. (1949), „Odpowiedź na przemówienie prezesa P.E.N. Clubu Polskiego Jana Parandowskiego z dnia 5-go września 1949 roku”, Meander, 4(1-10): 360-362.
Srebrny, S. (1955), ankieta dla Nowej Kultury, 6, nr 5(253), 30 I.
Srebrny, S. (1984), Teatr grecki i polski, wybór i opracowanie S. Gąssowski, wstęp J. Łanowski, PWN, Warszawa.
Venuti, L. (1995), The Translator’s Invisibility. A History of Translation, Routledge, London–New York.
Wróblewska, E. (1966), „Spuścizny rękopiśmienne w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu”, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Nauki Humanistyczno-Społeczne, 4(18): 75-93.
Zieliński, T. (1923), Literatura starożytnej Grecji epoki niepodległości, część pierwsza: zarys ogólny, Wydawnictwo J. Mortkowicza, Warszawa–Kraków.
Zieliński, T. (1997), Tadeusz Zieliński. Listy do Stefana Srebrnego, red. G. Golik-Szarawarska, Ośrodek Badań nad Tradycją Antyczną w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa.
Downloads
Published
Versions
- 2025-04-10 (2)
- 2025-04-02 (1)
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Barbara Bibik
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
