Polskie tłumaczenie napisowe w 1930 roku
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.25.2019.44.03Keywords:
film translation, intertitle, subtitle, narrative and dialogue subtitles, dubbingAbstract
Polish Subtitling in 1930
Film subtitle translation, contrary to frequently quoted opinions, did not start with the introduction of sound in films, which occurred in Poland in the 1929/30 cinema season. Prior to that, in the silent cinema period, captions were a tried and tested way of delivering content to the viewer. And these silent movie captions were translated. Copies of various foreign films with Polish subtitles have even been preserved instead of the ones with the original wording. Imitating subtitles for silent films, another form of film translation began to appear in films with sound and dialogue. These were the so-called intertitles. The next way of presenting foreign content was a subtitle, which began modern film subtitling. This article concerns film subtitle translation typical of films in Poland in 1930. It endeavours to show the development of Polish film subtitle translation in its initial phase. The article contains previously unpublished pictures of film subtitles from the discussed period, which come from original archival research.
Downloads
References
Armatys, L. (1983), „Początki kina dźwiękowego w Polsce”, Kino, [5], s. 17-22.
B. (1930), „Paramount nakręca w Paryżu dźwiękowce w języku francuskim. Kiedy amerykanie zaczną produkować u nas filmy mówione po polsku?”, Kino, [7], s. 3.
b.a. (1930a), „Jak się robi Niebezpieczny romans”, Kino, [15], s. 3.
b.a. (1930b), „Polska produkcja Paramountu”, Kino, [14], s. 11.
b.a. (1930c), „Filmowa wieża Babel”, Kino, [3], s. 9.
b.a. (1930d), „Gwiazdy amerykańskie przemówią z ekranu po polsku”, Kino, [27], s. 3.
Belczyk, A. (2007), Tłumaczenie filmów, Dla Szkoły, Wilkowice.
Brun, L. (1930), „Rewolucja talkiesów i kontrrewolucja publiczności”, Kino, [25], s. 3.
Dolny, Z. (2012), Historia polskiego dubbingu, t. 1, Empik Fotoksiążka, Gdańsk.
Garncarz, J. (2006), „Untertitel, Sprachversion, Synchronisation: Die Suche nach dem optimalen Übersetzungsverfahren”, w: J. Distelmeyer (hrsg.), Babylon in FilmEuropa: Mehrsprachen-Versionen der 1930er Jahre, editiontext + kritik, München, s. 9-18.
Halberda, M. (1983), „Polskie filmy made of Paramount”, Kino, [5], s. 22-25.
Hanusz, T. Z. (1930), „W wieży Babel pod Paryżem”, Kino, [25], s. 6.
Hendrykowski, M. (1982), Słowo w filmie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Hendrykowski, M. (1994), Słownik terminów filmowych, Ars Nova, Poznań.
Irzykowski, K. (1930), „Co myślę o filmach dźwiękowych?”, Kino, [2], s. 2.
Kw. (1930), „Dookoła Niebezpiecznego romansu”, Kino, [24], s. 3.
Lem, J. (1932), „Filmy dobre i złe w roku 1931”, Kino, [1], s. 8.
Lexikon der Filmbegriffe (2016), [on-line:] http://filmlexikon.uni-kiel.de/ – 17.10.2016.
Lubelski, T., Sowińska I. i Syska R. (2011), Kino klasyczne, Universitas, Kraków.
Pieńkowski, M. (2011), [on-line:] http://blog.nitrofilm.pl/2011/11/dwie-joasie/ – 19.10.2018.
Pieńkowski, M. (2013), [on-line:] http://blog.nitrofilm.pl/2013/06/zew-morza-tlumaczenie-napisow/ – 19.10.2018.
Pitera, Z. (1979), „Epopeja napisu filmowego”, w: Z. Pitera (red.), Miłe kina początki, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa, s. 45-74.
Plewa, E. (2015), Układy translacji audiowizualnych, Studia Naukowe IKLA, Warszawa, [on-line:] http://www.sn.iksi.uw.edu.pl/documents/7732735/0/SN+28+Elzbieta+Plewa+Uk%C5%82ady+translacji+audiowizualnych.pdf – 19.12.2016.
Plewa, E. (2018), „Początki tłumaczenia filmowego w Polsce”, w: P. Sulikowski, A. Sulikowska i E. Lesner (hrsg.), Translation Landscapes – Internationale Schriften zur Übersetzungswissenschaft, Bd. 2, Verlag Dr. Kovac, Hamburg, s. 217-237 (Translatologie – Studien zur Übersetzungswissenschaft, 20).
Sowińska, I. (2001), „Przełom dźwiękowy”, w: T. Lubelski, I. Sowińska i R. Syska (red.), Kino klasyczne, Universitas, Kraków, s. 19-72.
Tomaszkiewicz, T. (2006), Przekład audiowizualny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Wahl, Ch. (2005), Das Sprechen des Spielfilms, Wissenschaftlicher Verlag, Trier.
Zdzitowiecki, W. (1930), „Pierwszy dzień przed mikrofonem. Narodziny polskiego filmu mówionego w Paryżu”, Kino, [18], s. 11.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2019 Elżbieta Plewa
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
