Obraz–tekst
Relacje intersemiotyczne w audiodeskrypcji
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.26.2020.50.04Keywords:
intersemioticity, transmutation, relation of picture and text, audio description, multimodalityAbstract
Picture-Text. Intersemiotic Relations in Audio Description
The concept of intersemioticity introduced by R. Jakobson [1959] was a milestone in the development of translation studies. Contemporary research on audio description (and new media in the broader perspective), especially in case of translation requires involving not only the semiotic aspect which co-creates the audio-medial text but also using intersemiotic transposition in new forms such as translation of words into music, dance, film or painting. Co-occurrence of picture and text in audiovisual productions requires from the translator-audio describer a modified approach, which postulates a transfer of original semiotic combination into target semiotic combination, which in case of audio description recreates the source relation of picture and text. If this relation is disrupted, the text will remain unintelligible or unclear. Therefore, the text presents the examples the relation of substitution, complementarity, interpretation, parallelism, and contradiction, which involve picture and text as well as their influence on the audio-medial message.
Downloads
References
Barthes, R. (1990), “Rhetorik des Bildes”, [w:] Roland Barth, red. Der entgegenkommende und der stumpfe Sinn, Frankfurt (oryg. 1982).
Bogucki, Ł. (2004), „Relewancja jako ograniczenie w procesie tworzenia napisów”, The Journal of Specialised Translation. 1: 71-88.
Bourne, J., Jiménez-Hurtado, C. (2007), „From the Visual Into Verbal in Two Languages: a Contrastive Analysis of the Audio Description of The Hours in English and Spanish”, [w:] Jorge Díaz-Cintas, Pilar Orero, Aline Remael, red. Media for All. Subtitling for the Deaf, Audio Description and Sign Language, Rodopi, Amsterdam–New York, 174-187.
Braun, S. (2008), „Audio Description Research: State of the Art and Beyond”, Translation Studies in the New Millenium. 6: 14-30.
Burger, H., Luginbühl, M. (2014), Mediensprache. Eine Einführung in Sprache und Kommunikationsformen der Massenmedien, De Gruyter, Boston–Berlin, https://doi.org/10.1515/9783110285925.
Chmiel, A., Mazur, I. (2014), Audiodeskrypcja, Wydział Anglistyki UAM, Poznań.
Díaz-Cintas, J. (2005), „Audiovisual Translation Today. A Question of Accessibility for All”, Translating Today Magazine. 4: 3-5.
Díaz-Cintas, J., Remael, A. (2007), Audiovisual Translation Subtitling, St. Jerome Publishing, Manchester.
Gottlieb, H. (2007), „Multidimensional Translation: Semantics Turned Semiotics”, [w:] Sandra Nauert, Heidrun Gerzymisch-Arbogast, red. Challenges of Multidimensional Translation. Proceedings of the Marie Curie Euroconferences MuTra: Challenges of Multidimensional Translation – Saarbrücken 2-6 May 2005, Saarland University, Saarbrücken.
Gross, S. (1994), Lese-Zeichen. Kognition, Medium und Materialität im Leseprozeß, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt.
Holly, W. (2006), „Mit Worten sehen: Audiovisuelle Bedeutungskonstitution und Muster «transkriptiver Logik» in der Fernsehberichterstattung”, Deutsche Sprache. 1-2: 135-150, https://doi.org/10.37307/j.1868-775X.2006.01.12.
Hopfinger, M. (1974), Adaptacje filmowe utworów literackich. Problemy teorii i interpretacji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Jakobson, R. (1959), „O językoznawczych aspektach przekładu” (tłum. Lucylla Pszczołowska), [w:] Piotr Bukowski, Magda Heydel, red. Współczesne teorie przekładu. Antologia, Znak, Kraków, 2009, 41-49.
Jankowska, A. (2008), „Audiodeskrypcja – wzniosły cel w tłumaczeniu”, Między Oryginałem a Przekładem. 14: 225-248.
Jankowska, A. (2013), „Kompetencje tłumacza audiowizualnego”, [w:] Maria Piotrowska et al., red. Kompetencje tłumacza, Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „Tertium”, Kraków, 243-265.
Jankowska, A. (2015), Translating Audio Description Scripts. Translation as a New Strategy of Creating Audio Description, Peter Lang, Frankfurt am Main, https://doi.org/10.3726/978-3-653-04534-5.
Jankowska, A. (2019), „Training future describers: A practice report from an audio description classroom”, Linguistica Antverpiensia, New Series: Themes in Translation Studies. 18: 197-215.
Jankowska, A., Szarkowska, A., Wilgucka, A. (2014), „Audio Description for Voiced-over Films: the Case Study of Big Fish”, Między Oryginałem a Przekładem. 23-26: 81-96.
Jankowska, A., Szarkowska, A. (2016), „Strategie opisu kulturemów w audiodeskrypcji”, Między Oryginałem a Przekładem. 31-34: 137-152.
Jankowska, A., Walczak, A. (2019), „Filmic audio description in Poland – present state and future challenges”, Journal of Specialised Translation. 32: 236-261.
Katan, D. (2004), Translating Cultures: An Introduction for Translators, Interpretes and Mediators, St. Jerome Publishing, Manchester.
Kaźmierczak, M. (2017), „Od przekładu intersemiotycznego do intersemiotycznych aspektów tłumaczenia”, Przekładaniec. 34: 7-35.
Künstler, I. (2014), „Cel uświęca środki audiodeskrypcji”, Przekładaniec. 28: 140-152.
Maszerowska, A., Mangiron, C. (2014), „Strategies for Dealing with Cultural References in Audio Description”, [w:] Anna Maszerowska, Anna Matamala, Pilar Orero, red. Audio Description. New Perspectives Illustrated, John Benjamins Publishing Company, Amsterdam–Philadelphia, 159-177, https://doi.org/10.1075/btl.112.10mas.
Matamala, A. (2006), „La accesibilidad en los medios: aspectos lingüísticos y retos de formación”, [w:] Ricardo Pérez-Amat, Álvaro Pérez-Ugena Coromina, red. Sociedad, integración y televisión en España, Laberinto, Madrid, 293-306.
Mazur, I. (2014a), „Projekt ADLAB i funkcjonalizm w przekładzie – w stronę strategii audiodeskrypcyjnych”, Przekładaniec. 28: 11-22.
Mazur, I. (2014b), „Gestures and Facial Expressions in Audio Description”, [w:] Anna Maszerowska, Anna Matamala, Pilar Orero, red. Audio Description.
New Perspectives Illustrated, John Benjamins Publishing Company, Amsterdam–Philadelphia, 179-197, https://doi.org/10.1075/btl.112.11maz.
Mitchell, W. J. T. (1995), Picture Theory. Essays on Verbal and Visual Representation, University of Chicago Press, Chicago.
Opiłowski, R., Jarosz, J., Staniewski, P. (2015), Lingwistyka mediów. Antologia tłumaczeń, ATUT/Neisse Verlang, Wrocław.
Orero, P. (2005), „Audio Description: Professional Recognition, Practice and Standards in Spain”, Translation Watch Quaterly. 1:7-18.
Perego, E. (2019), „Audiodescription. Evolving recommendations for usable, effective and enjoyable practices”, [w:] Luis Pérez-González, red. The Routledge handbook of audiovisual translation, Routledge, London, 114-129, https://doi.org/10.4324/9781315717166-8.
Schmitz, U. (2015), „Badanie płaszczyzn wizualnych. Wprowadzenie”, [w:] Roman Opiłowski, Józef Jarosz, Przemysław Staniszewski, red. Lingwistyka mediów. Antologia tłumaczeń, ATUT/Neisse Verlang, Wrocław.
Stӧckl, H. (2004), Die Sprache im Bild – Das Bild in der Sprache. Zur Verknüpfung von Sprache und Bild im massenmedialen Text. Konzepte – Theorien – Analysemethoden, Walter de Gruyter, Berlin–New York, https://doi.org/10.1515/9783110201994.
Szarkowska, A. (2012), „Text-to-Speech Audio Description of Voiced-over Films. A Case Study of Audio Described «Volver» in Polish”, [w:] Elisa Perego, red. Emerging Topics in Translation. Audio Description, Edizioni Universita Di Trieste, Trieste, 81-94.
Szarkowska, A., Jankowska, A. (2015), „Audio Describing Foreign Films”, Journal of Specialised Translation. 23: 243-269.
Tomaszkiewicz, T. (2008), Przekład audiowizualny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Tomaszkiewicz, T. (2010), „Przekład audiowizulany, werbo-wizualny czy intersemiotyczny: różne wymiary tej samej rzeczywistości?”, Lingwistyka stosowana. 3: 33-44.
Toury, G. (1986), „Translation: A Cultural-Semiotic Perspective”, [w:] Thomas Albert Sebeok, red. Encyclopedic Dictionary of Semiotics, vol. 2, Mouton de Gruyter, Berlin, 1111-1124.
van der Molen, J. (2001), „Assessing text-picture correspondence in television news: The development of a new coding scheme”, Journal of Broadcasting & Electronic Media. 45(3): 483-498, https://doi.org/10.1207/s15506878jobem4503_7.
Vercauteren, G. (2007), „Towards a European Guideline for Audio Description”, [w:] Jorge Díaz-Cintas, Pilar Orero, Aline Remael, red. Media for All. Subtitling for the Deaf, Audio Description and Sign Language, Radopi, Amsterdam–New York, 139-150, https://doi.org/10.1163/9789401209564_011.
Vercauteren, G. (2012), „A Narratological Approach to Content Selection in Audio Description: Towards a Strategy for the Description of Narratological Time”, MonTI. 4: 207-331, https://doi.org/10.6035/MonTI.2012.4.9.
Walczak, A. (2017a), „Audio description in Poland: a 2015 snapshot”, [w:] Joel Snyder, red. The Visual Made Verbal: A Comprehensive Training Manual and Guide to the History and Applications of Audio Description, Academic Publishing, San Diego, 163-191.
Walczak, A. (2017b), „Measuring immersion in audio description with Polish blind and visually impaired audiences”, Rivista Internazionale di Tecnica della Traduzione / International Journal of Translation. 19: 33-48.
Walczak, A., Figiel, W. (2013), „Domesticate or Foreignize? Culturespecific Items in Audio Description”, [online] http://avt.ils.uw.edu.pl/files/2013/11/Intermedia_Walczak_Figiel.pdf, 15.02.2016.
Walczak, A., Fryer, L. (2018), „Vocal delivery of audio description by genre: measuring users’ presence”, Perspectives. Studies in Translation Theory and Practice. 26(1): 69-83, https://doi.org/10.1080/0907676X.2017.1298634.
Korpus
Leśne butelki i szkło, Żaczek Films, 2019.
Miś, Stanisław Bareja, 1981.
Spotkanie (The Encounter), David A. R. White, 2011.
Zdumiewający ludzki organizm (Incredible Human Machine), Arthur F. Binkowski, Chad Cohen, 2007.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
