Poezja i antypoezja. Komentarze do Psalmu 120 a strategia przekładu
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.25.2019.43.01Keywords:
Bible translation, Psalms, Millenium BibleAbstract
Poetry and Anti-Poetry: A Commentary to Psalm 120 and Translation Strategy
The main purpose of this paper dedicated to those Polish Bible scholars who seem to ignore new achievements of the theory of translation is to show that a conscious definition of the translation strategy (most notably, its scopos and its projected reader) is a capital issue in the Bible translation studies. The author aims to convince persons who may not be devoted admirers of poetry – a frequent case among Bible scholars – that poetry should not anymore be considered merely a “beautiful form” supplementing the omnipotent sense anymore. In his analysis of the first and successive editions of the Millenium Bible the author criticizes the commentaries to the Psalms which he calls “antipoetic” and therefore dissonant with the translated texts.
Downloads
References
Bibliografia cytowanych tekstów biblijnych:
Biblia Tysiąclecia z komentarzami (2006), Pallotinum, Poznań.
Księga Psalmów (1982). Tłumaczył z hebrajskiego Czesław Miłosz. Editions du Dialogue, Paris.
La Bible de Jérusalem (1973; 1998), Éditions du Cerf, Paris.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych (1965; 1971; 1980; 1999), opracował zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, Wydawnictwo Pallotinum, Poznań–Warszawa.
Psalmy i kantyki. Układ według Liturgii Godzin (1976). Przekład z tłumaczenia filologiczno-naukowego Marek Skwarnicki i Placyd Galiński OSB. Znak, Kraków.
Bibliografia dotycząca krytyki i teorii przekładu:
Brodski, J. (1996), Pochwała nudy, Znak, Kraków.
Brzozowski, J. (2001), „Czytelnik projektowany: problem paratekstu”, w: Piechnik, I., Świątkowska M. (red.), Traces d’une présence. Miscellanea In honorem Professoris Ursulae Dąmbska-Prokop, Wydawnictwo UJ, Kraków, s. 61-69.
Brzozowski, J. (2008), „Le problème des stratégies du traduire”, Meta. Journal des traducteurs, 53, 4, s. 765-781, https://dx.doi.org/10.7202/019646ar. DOI: https://doi.org/10.7202/019646ar
Brzozowski, J. (2011), Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Brzozowski, J., Bałuk-Ulewiczowa, T., Berdychowska, Z., Waszkielewicz, H. (2000), „Nazewnictwo instytucji samorządu terytorialnego w tłumaczeniu na język angielski, francuski, niemiecki, portugalski, rosyjski i ukraiński”, w: Szpila, G. (red.), Zbiór referatów z konferencji Język Trzeciego Tysiąclecia, Tertium, Kraków, s. 517-543.
Bukowski, P., Heydel, M. (red.) (2009), Współczesne teorie przekładu. Antologia, Znak, Kraków.
Dąbrowski, E. (1967), Nowy polski przekład Pisma Świętego z języków oryginalnych: krytyczna ocena tzw. Biblii Tysiąclecia, Oficyna Poetów i Malarzy, Londyn.
Domański, J. (red.) (2006), Cyceron, Św. Hieronim, Burgundiusz z Pizy, Leonardo Bruni. O poprawnym przekładaniu. Teksty łacińskie i polski, tłum. W. Seńko, J. Domański, W. Olszaniec, wstęp J. Domański, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty.
Instrukcja (1971), Rada do wykonania Konstytucji o Liturgii, „Instrukcja o tłumaczeniu tekstów liturgicznych”, Ruch Biblijny i Liturgiczny, 24, 6. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.3201
Jan Paweł II (1998), „Fides et ratio”, w: Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, Znak, Kraków.
Kielar, B. (1988). Tłumaczenie i koncepcje translatoryczne, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk / Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
Koller, W. (1988), „Przekład literacki z perspektywy językoznawstwa”, w: Bukowski, P., Heydel, M. (red.) (2009), Współczesne teorie przekładu. Antologia, Znak, Kraków, s. 145-172.
Meschonnic, H. (1970), Les Cinq Rouleaux (Le chant des chants, Ruth, Comme ou Les Lamentations, Paroles du Sage, Esther), trad. H.M., Gallimard, Paris.
Meschonnic, H. (1973), Pour la poétique. II, Gallimard, Paris.
Meschonnic, H. (1999), Poétique du traduire, Verdier, Paris.
Meschonnic, H. (2000), Le Rythme et la Lumière. Avec Pierre Soulages, Odile Jacob, Paris.
Meschonnic, H. (2001), Gloires. Traduction des psaumes, Desclée de Brouwer, Paris.Meschonnic, H. (2008), „Le sens du langage, non le sens des mots”, Cahiers Charles V, 44.
Mitosek, Z. (1983), Teorie badań literackich, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Nida, E.A. (1959), „Principles of Translation as Exemplified by Bible Translating”, w: Brower, R.A. (ed.) On Translation, Harvard University Press, Cambridge, Mass, s. 11-31, https://dx.doi.org/10.1177/000608445901000402. DOI: https://doi.org/10.1177/000608445901000402
Nida, E.A. (1977), „The Nature of Dynamic Equivalence in Translating”, Babel, 23, 3, s. 99-103, https://dx.doi.org/10.1075/babel.23.3.01nid. DOI: https://doi.org/10.1075/babel.23.3.01nid
Nord, Ch. (1997), Translating as a Purposeful Activity. Functionalists Approaches Explained, St. Jerome Publishing, Manchester.
Przybylska R., Przyczyna, W. (2009), „Reakcje społeczne na współczesne tłumaczenia, parafrazy i trawestacje Biblii”, w: Koziara, S., Przyczyna, W. (red.), Polszczyzna biblijna. Między tradycją a współczesnością, t. 2, Biblos, Tarnów, s. 9-16.
Reiss, K., Vermeer, H. (1984), Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie, Max Niemeyer, Tübingen. DOI: https://doi.org/10.1515/9783111351919
Vermeer, H. (1989). Skopos und Translationsauftrag – Aufsätze, TextconText, Heidelberg.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2019 Jerzy Brzozowski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
