The Sorceress Betrayed: Comics crossing cultures and changing accuracy standards

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12797/MOaP.20.2014.25.02

Keywords:

przekład komiksu, standardy dokładności, kondensacja, specyfika kulturowa, Thorgal

Abstract

Zdradzona czarodziejka, czyli o kulturowych aspektach przekładu komiksów i zmieniających się standardach dokładności


Artykuł skupia się na klasyce komiksu francusko‑belgijskiego, tj. stworzonej przez Jeana Van Hamme’a i polskiego rysownika Grzegorza Rosińskiego serii Thorgal, która posiada dość wyjątkowy status kulturowy w Polsce. Choć minęło już 30 lat od wydania pierwszego albumu, seria Thorgal, łącząca elementy fantasy, science‑fiction i mitologii nordyckiej, nadal pozostaje jedną z najbardziej popularnych na polskim rynku komiksowym. Niniejsza publikacja dotyczy otwierającego serię albumu La magicienne trahie [Zdradzona czarodziejka], który został przetłumaczony na język polski aż trzykrotnie, tj. w roku 1978, 1988 i 2004. Celem artykułu jest omówienie różnic pomiędzy trzema polskimi tłumaczeniami w odniesieniu do ich dokładności względem oryginału oraz podejścia tłumaczy do kwestii specyfiki kulturowej.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

References

Aixela, J.F. (1996), “Culture‑specific Items in Translation”, in: Alvarez, R., Vidal, M.C.A. (ed.), Translation, Power, Subversion, Multilingual Matters, Clevedon, pp. 52‑78.
View in Google Scholar

Bogucki, Ł. (2004), A Relevance Framework for Constraints on Cinema Subtitling, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
View in Google Scholar

Celotti, N. (2008), “The Translator of Comics as a Semiotic Investigator”, in: Zanettin, F., (ed.), Comics in Translation, St. Jerome, Manchester, pp. 33‑49.
View in Google Scholar

Chantry, X. (2002), “Schtroumpf vert et schtroumpf – Awantura w wiosce Smerfów, czyli tłumaczenie belgijskiego sporu językowego na kartach komiksu”, Między oryginałem a przekładem, 7, pp. 151‑159.
View in Google Scholar

D’Arcangelo, A., Zanettin, F. (2004) “Dylan Dog Goes to the USA: A North‑American Translation of an Italian Comic Book Series”, Across Languages and Cultures, 5, pp. 187‑211.
View in Google Scholar

Grun, M., Dollerup, C. (2003), “‘Loss’ and ‘gain’ in comics”, Perspectives: Studies in Translatology, 11, pp. 197‑216.
View in Google Scholar

Kaindl, K. (1999), “Thump, Whizz, Poom: A Framework for the Study of Comics under Translation”, Target, 11, pp. 263‑288.
View in Google Scholar

Kaindl, K. (2004), “Multimodality in the translation of humour in comics”, in: Ventola, E., Charles, C. & Kaltenbacher, M. (ed.) (2004), Perspectives on Multimodality, John Benjamins, Amsterdam, pp. 173‑192.
View in Google Scholar

Pindel, T. (2005), “Tłumacz scenarzystą – Mafalda po polsku. Kilka uwag o przekładzie komiksu”, Między oryginałem a przekładem, 10, pp. 113‑119.
View in Google Scholar

Rosiński, G., Van Hamme, J. (1984), La magicienne trahie, Editions du Lombard, Bruxelles.
View in Google Scholar

Rosiński, G., Van Hamme, J. (1978a), “Thorgal. Syn burzy”, Relax. Magazyn opowieści rysunkowych, 19, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, unpaginated.
View in Google Scholar

Rosiński, G., Van Hamme, J. (1978b), “Thorgal. Pierścienie Frei”, Relax. Magazyn opowieści rysunkowych, 20, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, unpaginated.
View in Google Scholar

Rosiński, G., Van Hamme, J. (1979), “Thorgal. Drakkar z lodu”, Relax. Magazyn opowieści rysunkowych, 23, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, unpaginated.
View in Google Scholar

Rosiński, G., Van Hamme, J. (1988), Zdradzona czarodziejka, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa.
View in Google Scholar

Rosiński, G., Van Hamme, J. (2004), Zdradzona czarodziejka, Egmont Polska, Warszawa.
View in Google Scholar

Rota, V. (2008), “Aspects of Adaptation. The Translation of Comics Formats”, in: Zanettin, F. (ed.), Comics in Translation, St. Jerome, Manchester, pp. 79‑98.
View in Google Scholar

Skibińska, E. (2005), “Niedoceniona wartość przymusu. O przekładzie pewnego komiksu dla dzieci”, Między oryginałem a przekładem, 10, pp. 91‑104.
View in Google Scholar

Zanettin, F. (ed.) (2008), Comics in Translation, St. Jerome, Manchester.
View in Google Scholar

Downloads

Published

2014-08-26

How to Cite

Borodo, M. (2014). The Sorceress Betrayed: Comics crossing cultures and changing accuracy standards. Między Oryginałem a Przekładem, 20(3/25), 9–30. https://doi.org/10.12797/MOaP.20.2014.25.02