The Sorceress Betrayed: Comics crossing cultures and changing accuracy standards
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.20.2014.25.02Keywords:
przekład komiksu, standardy dokładności, kondensacja, specyfika kulturowa, ThorgalAbstract
Zdradzona czarodziejka, czyli o kulturowych aspektach przekładu komiksów i zmieniających się standardach dokładności
Artykuł skupia się na klasyce komiksu francusko‑belgijskiego, tj. stworzonej przez Jeana Van Hamme’a i polskiego rysownika Grzegorza Rosińskiego serii Thorgal, która posiada dość wyjątkowy status kulturowy w Polsce. Choć minęło już 30 lat od wydania pierwszego albumu, seria Thorgal, łącząca elementy fantasy, science‑fiction i mitologii nordyckiej, nadal pozostaje jedną z najbardziej popularnych na polskim rynku komiksowym. Niniejsza publikacja dotyczy otwierającego serię albumu La magicienne trahie [Zdradzona czarodziejka], który został przetłumaczony na język polski aż trzykrotnie, tj. w roku 1978, 1988 i 2004. Celem artykułu jest omówienie różnic pomiędzy trzema polskimi tłumaczeniami w odniesieniu do ich dokładności względem oryginału oraz podejścia tłumaczy do kwestii specyfiki kulturowej.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Aixela, J.F. (1996), “Culture‑specific Items in Translation”, in: Alvarez, R., Vidal, M.C.A. (ed.), Translation, Power, Subversion, Multilingual Matters, Clevedon, pp. 52‑78.
View in Google Scholar
Bogucki, Ł. (2004), A Relevance Framework for Constraints on Cinema Subtitling, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
View in Google Scholar
Celotti, N. (2008), “The Translator of Comics as a Semiotic Investigator”, in: Zanettin, F., (ed.), Comics in Translation, St. Jerome, Manchester, pp. 33‑49.
View in Google Scholar
Chantry, X. (2002), “Schtroumpf vert et schtroumpf – Awantura w wiosce Smerfów, czyli tłumaczenie belgijskiego sporu językowego na kartach komiksu”, Między oryginałem a przekładem, 7, pp. 151‑159.
View in Google Scholar
D’Arcangelo, A., Zanettin, F. (2004) “Dylan Dog Goes to the USA: A North‑American Translation of an Italian Comic Book Series”, Across Languages and Cultures, 5, pp. 187‑211.
View in Google Scholar
Grun, M., Dollerup, C. (2003), “‘Loss’ and ‘gain’ in comics”, Perspectives: Studies in Translatology, 11, pp. 197‑216.
View in Google Scholar
Kaindl, K. (1999), “Thump, Whizz, Poom: A Framework for the Study of Comics under Translation”, Target, 11, pp. 263‑288.
View in Google Scholar
Kaindl, K. (2004), “Multimodality in the translation of humour in comics”, in: Ventola, E., Charles, C. & Kaltenbacher, M. (ed.) (2004), Perspectives on Multimodality, John Benjamins, Amsterdam, pp. 173‑192.
View in Google Scholar
Pindel, T. (2005), “Tłumacz scenarzystą – Mafalda po polsku. Kilka uwag o przekładzie komiksu”, Między oryginałem a przekładem, 10, pp. 113‑119.
View in Google Scholar
Rosiński, G., Van Hamme, J. (1984), La magicienne trahie, Editions du Lombard, Bruxelles.
View in Google Scholar
Rosiński, G., Van Hamme, J. (1978a), “Thorgal. Syn burzy”, Relax. Magazyn opowieści rysunkowych, 19, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, unpaginated.
View in Google Scholar
Rosiński, G., Van Hamme, J. (1978b), “Thorgal. Pierścienie Frei”, Relax. Magazyn opowieści rysunkowych, 20, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, unpaginated.
View in Google Scholar
Rosiński, G., Van Hamme, J. (1979), “Thorgal. Drakkar z lodu”, Relax. Magazyn opowieści rysunkowych, 23, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa, unpaginated.
View in Google Scholar
Rosiński, G., Van Hamme, J. (1988), Zdradzona czarodziejka, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa.
View in Google Scholar
Rosiński, G., Van Hamme, J. (2004), Zdradzona czarodziejka, Egmont Polska, Warszawa.
View in Google Scholar
Rota, V. (2008), “Aspects of Adaptation. The Translation of Comics Formats”, in: Zanettin, F. (ed.), Comics in Translation, St. Jerome, Manchester, pp. 79‑98.
View in Google Scholar
Skibińska, E. (2005), “Niedoceniona wartość przymusu. O przekładzie pewnego komiksu dla dzieci”, Między oryginałem a przekładem, 10, pp. 91‑104.
View in Google Scholar
Zanettin, F. (ed.) (2008), Comics in Translation, St. Jerome, Manchester.
View in Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
