Polskie przekłady wybranych fragmentów prozy włoskiej w świetle uwarunkowań kulturowych i historycznych recepcji literatury obcej w PRL
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.23.2017.37.03Keywords:
Natalia Ginzburg, Giuseppe Dessí, Beppe Fenoglio, Italian literature, Polish People’s Republic, translationAbstract
Polish Translations of Selected Fragments of Italian Fiction in the Light of Cultural and Historical Determinants of the Reception of Foreign Literature in the People’s Republic of Poland
The article focuses on the role of cultural and historical determinants that influence literary translation. The objects of analysis are selected translations of fragments of contemporary Italian fiction – novels by Natalia Ginzburg (Lessico famigliare) and Giuseppe Dessí (Paese d’ombre), and a short story by Beppe Fenoglio (23 giorni della città di Alba) – which were published in the 1970s in the Literatura na Świecie, a Polish literary magazine devoted to foreign literature. The analysis of the phenomenon of fragmentation of Italian literary prose, which occurred in the selected translations, makes it possible to observe the impact of the target culture of that time on the way in which foreign literature was presented to the target reader.
Downloads
References
Literatura podmiotu:
Dessí, G. (1974), „Kraina cieni”, przeł. A. Świeykowska, Literatura na Świecie, 1, s. 300-327.
Dessí, G. (1975), Kraina cieni, przeł. B. Sieroszewska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Dessí, G. (2002/1972), Paese d’ombre, Mondadori, Milano.
Fenoglio, B. (1974), „23 dni miasta Alby”, przeł. A. Zieliński, Literatura na Świecie, 1, s. 198-219.
Fenoglio, B. (2006/1952), „I ventitré giorni della città di Alba”, w: Fenoglio, B., I ventitré giorni della città di Alba, Einaudi, Torino, s. 3-18.
Ginzburg, N. (1974/1963), Lessico famigliare, Mondadori, Milano.
Ginzburg, N. (1977), „Leksykon rodzinny”, przeł. K. Fekecz, Literatura na Świecie, 8, s. 82-109.
Literatura przedmiotu:
Barańczak, S. (1990), „Anna Kłodzińska nie zaniedbuje się”, w: Barańczak, S., Książki najgorsze i parę innych ekscesów krytycznoliterackich, Wydawnictwo a5, Poznań, s. 95-96.
Bassnett, S., Lefevere, A. (red.) (1990), Translation, History and Culture, Pinter Publishers, London.
Chojnowski, A., Ligarski, S., współpraca Batorowicz-Wołowiec, K. (red.) (2009), „Twórczość obca nam klasowo”. Aparat represji wobec środowiska literackiego 1956-1990, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa.
Fallaci, O. (2009), „Con molto sentimento”, w: Fallaci, O., Gli antipatici, Rizzoli BUR, Milano, s. 304-323.
Garboli, C. (1999), Introduzione, w: Ginzburg, N., Lessico famigliare, Einaudi, Torino, s. III-XIX.
Gentzler, E. (2001), Contemporary Translation Theories, Multilingual Matters, Clevedon.
Ginzburg, N. (1988), „Non togliete quel crocifisso, è il segno del dolore umano”, L’Unità, 25 III, s. 2.
Heydel, M. (2009), „Zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem”, Teksty Drugie, 6, s. 21-33.
Heydel, M., (2013), „Zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem”, w: Heydel, M., „Gorliwość tłumacza”. Przekład poetycki w twórczości Czesława Miłosza, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 21-40.
Jarniewicz, J. (2012), „Tłumacz jako twórca kanonu”, w: Jarniewicz, J., Gościnność słowa. Szkice o przekładzie literackim, Wydawnictwo Znak, Kraków, s. 23-33.
Kuhiwczak, P. (2009), „Censorship as a collaborative project: a systemic approach”, w: Ní Chuilleáin, E., Ó Cuilleanáin, C., Parris, D. (red.), Translation and Censorship. Patterns of Communication and Interference, Four Courts Press, Dublin, s. 46-56.
Lefevere, A. (1990), „Translation: Its Genealogy in the West”, w: Bassnett, S., Lefevere, A. (red.), Translation, History and Culture, Pinter Publishers, London, s. 14-27.
Lefevere, A. (1992), Translation, Rewriting and the Manipulation of Literary Fame, Routledge, London–New York.
Lefevere, A. (2009), „Ogórki Matki Courage”, przeł. A. Sadza, w: Bukowski, P., Heydel, M., Współczesne teorie przekładu. Antologia, Wydawnictwo Znak, Kraków, s. 224-246 (wyd. oryginalne: Lefevere, A. (1982), „Mother Courage’s Cucumbers: Text, System and Refraction in a Theory of Literature”, Modern Language Studies, 12, 4, s. 3-20). DOI: https://doi.org/10.2307/3194526
Looby, R. (2015), Censorship, Translation and English Language Fiction in People’s Poland, Brill Rodopi, Leiden. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004293069
Maniowska, K. (2012), „L’unificazione d’Italia vista d’oltremare: «Paese d’ombre » di Giuseppe Dessí, amara riflessione sui cambiamenti politici”, Italica Wratislaviensia, 3, s. 47-64. DOI: https://doi.org/10.15804/IW.2012.03.03
Rokicki, K. (2011), Literaci. Relacje między literatami a władzami PRL w latach 1956-1970, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa.
Rundle, Ch., Sturge, K. (2010), „Translation and the History of Fascism”, w: Rundle, Ch., Sturge, K. (red.), Translation under Fascism, Palgrave Macmillan, New York, s. 3-12. DOI: https://doi.org/10.1057/9780230292444_1
Sadkowski, W. (1966), „W poszukiwaniu reprezentatywności”, Trybuna Ludu, 335, s. 6.
Serkowska, H., Wąs, Ż. (2013), „Giuseppe Dessí in Polonia”, w: Dolfi, A. (red.), Giuseppe Dessí tra traduzioni e edizioni. Una raccolta di saggi, Firenze University Press, Firenze.
Sienkiewicz, B. (1984), „«Obrazy języka» w tłumaczeniu prozy powieściowej”, w: Balcerzan, E. (red.), Wielojęzyczność i problemy przekładu artystycznego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 227-242.
Stankowski, A. (2001), „Zerwanie stosunków dyplomatycznych z Izraelem przez Polskę w czerwcu 1967 roku”, w: Żyndul, J. (red.), Rozdział wspólnej historii: studia z dziejów Żydów w Polsce ofiarowane Profesorowi Jerzemu Tomaszewskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Cyklady, Warszawa.
Tokarz, B. (2002), „Osobisty aspekt przekładu artystycznego”, Między Oryginałem a Przekładem, 7, s. 271-284.
Tomaszewski, J. (2000), Strzępy wspomnień o cenzurze, w: Romek, Z. (red.), Cenzura w PRL. Relacje historyków, Warszawa.
Tymoczko, M. (1999), Translation in a Postcolonial Context: Early Irish Literature in English Translation, St. Jerome Publishing, Manchester.
Vandaele J. (2010), „Translation and Francoism”, w: Rundle, Ch., Sturge, K. (red.), Translation under Fascism, Macmillan, New York, s. 84-116. DOI: https://doi.org/10.1057/9780230292444_4
Warmuzińska-Rogóż J. (2012), „Antologia a przekład: między wyborem autora, redaktora i tłumacza (na przykładzie literatury quebeckiej w Polsce)”, Między Oryginałem a Przekładem, 18, s. 255-273.
Wolf, M. (2002), „Censorship as Cultural Blockage: Banned Literature in the Late Habsburg Monarchy”, TTR: traduction, terminologie, rédaction, 15, 2, s. 45-61. DOI: https://doi.org/10.7202/007478ar
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2017 Małgorzata Ślarzyńska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
