Tekstowy świat oryginału i przekładu – konfrontacyjna lektura dwutekstów medialnych (perspektywa dydaktyka)
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.30.2023.63.03Keywords:
media texts, translation, textual world(s), perspective of the receiver, didactic perspectiveAbstract
THE TEXTUAL WORLD OF THE ORIGINAL TEXT AND ITS TRANSLATION. THE COMPARATIVE READING OF MEDIA TEXTS FROM A TEACHING PERSPECTIVE
From the perspective of a researcher and educator, the comparative reading of media texts – original texts and their translations – calls for making an attempt to investigate relations between the reality presented in them. The translator’s (and the editor’s or publisher’s) choices modify the original text in both its content and form and influence the perception of the translated text. Using examples of media texts in Russian and their translations into Polish, the author demonstrates that possible deviations from the original textual reality are important from the point of view of the interpretation and competence of the receiver. From the perspective of teaching the translation of media texts, attention should be paid to the specificity of media texts as well as to the specificity of their translations.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Balcerzan, E. (1999), „Tajemnica istnienia (sporadycznego) krytyki przekładu”, [w:] Piotr Fast, red. Krytyka przekładu w systemie wiedzy o literaturze, Śląsk, Katowice, Studia o Przekładzie, 9.
View in Google Scholar
Balcerzan, E. (2010), Tłumaczenie jako „wojna światów”. W kręgu translatologii i komparatystyki, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
View in Google Scholar
Czachur, W. (2020), Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław.
View in Google Scholar
Duszak, A. (1998), Tekst – dyskurs – komunikacja międzykulturowa, PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Eco, U. (2021), Prawie to samo. O doświadczeniu przekładu (tłum. Jadwiga Miszalska i Monika Surma-Gawłowska), Wydawnictwo UJ, Kraków, Transatio.
View in Google Scholar
Grucza, S. (2004), Od lingwistyki tekstu do lingwistyki tekstu specjalistycznego, UW KJS, Warszawa, Języki, Kultury, Teksty, Wiedza, 7.
View in Google Scholar
Gruszczyńska, E. (2012), Dawne polskie przekłady prasowe. Informacja – perswazja – manipulacja, Oficyna Wydawnicza ASPRA – JR, Warszawa.
View in Google Scholar
Hejwowski, K. (2006), Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu, PWN, Warszawa, Przekład – Mity i Rzeczywistość.
View in Google Scholar
Kananowicz, T., Połonski, A., Pstyga, A. (2021), W kręgu zagadnień dyskursu medialnego, Wydawnictwo UG, Gdańsk, Oblicza Lingwistyki XXI Wieku, 2.
View in Google Scholar
Kielar, B.Z. (1988), Tłumaczenie i koncepcje translatoryczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
View in Google Scholar
Kielar, B.Z. (1992), „O wzorcach kulturowych i tekstowych w tłumaczeniu i w dydaktyce translacyjnej”, [w:] Franciszek Grucza, red. Język, kultura – kompetencja kulturowa, Wydawnictwa UW, Warszawa.
View in Google Scholar
Kielar, B.Z. (1998), „O różnych sposobach oceny jakości przekładu”, Lingua Legis. 6: 20-25.
View in Google Scholar
Kozłowska, Z., Szczęsny, A. (2018), Tłumaczenie pisemne na język polski. Kompendium, PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Lewicki, R. (2017), Zagadnienia lingwistyki przekładu. Wydawnictwo UMCS, Lublin.
View in Google Scholar
Martin M. et al., red. (1983), Wielki słownik techniczny polsko-rosyjski, t. 1-2, wyd. 7, Wydawnictwa Naukowe i Techniczne, Warszawa.
View in Google Scholar
McQuail, D. (2007), Teoria komunikowania masowego (tłum. Marta Bucholc i Alina Szulżycka), PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Mikułowski Pomorski, J. (2012), Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym. Nowa edycja, Universitas, Kraków.
View in Google Scholar
Mrozowski, M. (2020), Przenikanie mediów. Ewolucja mediów a przemiany ładu społecznego, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa.
View in Google Scholar
Nowak P., Tokarski R. (2007), „Medialna wizja świata a kreatywność językowa”, [w:] Paweł Nowak, Ryszard Tokarski, red. Kreowanie światów w języku mediów, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
View in Google Scholar
Piekot, T. (2006), Dyskurs polskich wiadomości prasowych, Universitas, Kraków.
View in Google Scholar
Piotrowska, M. (2016), Proces decyzyjny tłumacza. Zarys metodyki nauczania przekładu, C.H. Beck, Warszawa.
View in Google Scholar
Pstyga, A. (2021), Przekład w komunikowaniu medialnym. Perspektywa aksjologiczna (na przykładzie rosyjsko-polskich konfrontacji przekładowych w dyskursie prasowym), Wydawnictwo UG, Gdańsk, Słowo z Perspektywy Językoznawcy i Tłumacza, 8.
View in Google Scholar
Pstyga, A. (2022a), „O przekładzie tekstów medialnych (prasowych) – krytycznie”, Przekładaniec. 44: 129-153, https://doi.org/10.4467/16891864PC.22.006.16512.
DOI: https://doi.org/10.4467/16891864PC.22.006.16512
View in Google Scholar
Pstyga, A. (2022b), „Konteksty przekładu specjalistycznego w translacji niespecjalistycznych tekstów publicystycznych”, Przegląd Rusycystyczny. 3 (179): 9-24.
View in Google Scholar
Sławek, T. (2021), Na okrężnych drogach. Tłumaczenie literackie i jego światy, Karakter, Kraków–Gdańsk.
View in Google Scholar
Tokarz, B. (1999), „Krytyka przekładu w świetle systemu oczekiwań odbiorczych”, [w:] Piotr Fast, red. Krytyka przekładu w systemie wiedzy o literaturze, Śląsk, Katowice, Studia o Przekładzie, 9.
View in Google Scholar
Wojtak, M. (2015), Rozłożone gazety. Studia z zakresu prasowego dyskursu, języka i stylu, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
View in Google Scholar
Wojtasiewicz, O. (1992), Wstęp do teorii tłumaczenia, „TEPIS” Sp. z o.o., Warszawa.
View in Google Scholar
Żydek-Bednarczuk, U. (2013), „Dyskurs medialny”, [w:] Ewa Malinowska, Jolanta Nocoń, Urszula Żydek-Bednarczuk, red. Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Universitas, Kraków.
View in Google Scholar
Алексеева, И.С. (2004), Введение в переводоведение, Academia, Москва [Alekseeva, I.S. (2004), Vvedenie v perevodovedenie, Academia, Moskva.].
View in Google Scholar
Микоян, А.С. (2008), „Проблемы перевода текстов СМИ”, [w:] Майа Никитична Володина, ред. Язык средств массовой информации, Академический Проект, Москва: 444-453 [Mikoân, A.S. (2008), „Problemy perevoda tekstov SMI”, [w:] Maja Nikitična Volodina, red. Âzyk sredstv massovoj informacii, Akademičeskij Proekt, Moskva: 444-453].
View in Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.