Tekstowy świat oryginału i przekładu – konfrontacyjna lektura dwutekstów medialnych (perspektywa dydaktyka)
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.30.2023.63.03Keywords:
media texts, translation, textual world(s), perspective of the receiver, didactic perspectiveAbstract
THE TEXTUAL WORLD OF THE ORIGINAL TEXT AND ITS TRANSLATION. THE COMPARATIVE READING OF MEDIA TEXTS FROM A TEACHING PERSPECTIVE
From the perspective of a researcher and educator, the comparative reading of media texts – original texts and their translations – calls for making an attempt to investigate relations between the reality presented in them. The translator’s (and the editor’s or publisher’s) choices modify the original text in both its content and form and influence the perception of the translated text. Using examples of media texts in Russian and their translations into Polish, the author demonstrates that possible deviations from the original textual reality are important from the point of view of the interpretation and competence of the receiver. From the perspective of teaching the translation of media texts, attention should be paid to the specificity of media texts as well as to the specificity of their translations.
Downloads
References
Balcerzan, E. (1999), „Tajemnica istnienia (sporadycznego) krytyki przekładu”, [w:] Piotr Fast, red. Krytyka przekładu w systemie wiedzy o literaturze, Śląsk, Katowice, Studia o Przekładzie, 9.
Balcerzan, E. (2010), Tłumaczenie jako „wojna światów”. W kręgu translatologii i komparatystyki, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Czachur, W. (2020), Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław.
Duszak, A. (1998), Tekst – dyskurs – komunikacja międzykulturowa, PWN, Warszawa.
Eco, U. (2021), Prawie to samo. O doświadczeniu przekładu (tłum. Jadwiga Miszalska i Monika Surma-Gawłowska), Wydawnictwo UJ, Kraków, Transatio.
Grucza, S. (2004), Od lingwistyki tekstu do lingwistyki tekstu specjalistycznego, UW KJS, Warszawa, Języki, Kultury, Teksty, Wiedza, 7.
Gruszczyńska, E. (2012), Dawne polskie przekłady prasowe. Informacja – perswazja – manipulacja, Oficyna Wydawnicza ASPRA – JR, Warszawa.
Hejwowski, K. (2006), Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu, PWN, Warszawa, Przekład – Mity i Rzeczywistość.
Kananowicz, T., Połonski, A., Pstyga, A. (2021), W kręgu zagadnień dyskursu medialnego, Wydawnictwo UG, Gdańsk, Oblicza Lingwistyki XXI Wieku, 2.
Kielar, B.Z. (1988), Tłumaczenie i koncepcje translatoryczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Kielar, B.Z. (1992), „O wzorcach kulturowych i tekstowych w tłumaczeniu i w dydaktyce translacyjnej”, [w:] Franciszek Grucza, red. Język, kultura – kompetencja kulturowa, Wydawnictwa UW, Warszawa.
Kielar, B.Z. (1998), „O różnych sposobach oceny jakości przekładu”, Lingua Legis. 6: 20-25.
Kozłowska, Z., Szczęsny, A. (2018), Tłumaczenie pisemne na język polski. Kompendium, PWN, Warszawa.
Lewicki, R. (2017), Zagadnienia lingwistyki przekładu. Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Martin M. et al., red. (1983), Wielki słownik techniczny polsko-rosyjski, t. 1-2, wyd. 7, Wydawnictwa Naukowe i Techniczne, Warszawa.
McQuail, D. (2007), Teoria komunikowania masowego (tłum. Marta Bucholc i Alina Szulżycka), PWN, Warszawa.
Mikułowski Pomorski, J. (2012), Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym. Nowa edycja, Universitas, Kraków.
Mrozowski, M. (2020), Przenikanie mediów. Ewolucja mediów a przemiany ładu społecznego, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa.
Nowak P., Tokarski R. (2007), „Medialna wizja świata a kreatywność językowa”, [w:] Paweł Nowak, Ryszard Tokarski, red. Kreowanie światów w języku mediów, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Piekot, T. (2006), Dyskurs polskich wiadomości prasowych, Universitas, Kraków.
Piotrowska, M. (2016), Proces decyzyjny tłumacza. Zarys metodyki nauczania przekładu, C.H. Beck, Warszawa.
Pstyga, A. (2021), Przekład w komunikowaniu medialnym. Perspektywa aksjologiczna (na przykładzie rosyjsko-polskich konfrontacji przekładowych w dyskursie prasowym), Wydawnictwo UG, Gdańsk, Słowo z Perspektywy Językoznawcy i Tłumacza, 8.
Pstyga, A. (2022a), „O przekładzie tekstów medialnych (prasowych) – krytycznie”, Przekładaniec. 44: 129-153, https://doi.org/10.4467/16891864PC.22.006.16512. DOI: https://doi.org/10.4467/16891864PC.22.006.16512
Pstyga, A. (2022b), „Konteksty przekładu specjalistycznego w translacji niespecjalistycznych tekstów publicystycznych”, Przegląd Rusycystyczny. 3 (179): 9-24.
Sławek, T. (2021), Na okrężnych drogach. Tłumaczenie literackie i jego światy, Karakter, Kraków–Gdańsk.
Tokarz, B. (1999), „Krytyka przekładu w świetle systemu oczekiwań odbiorczych”, [w:] Piotr Fast, red. Krytyka przekładu w systemie wiedzy o literaturze, Śląsk, Katowice, Studia o Przekładzie, 9.
Wojtak, M. (2015), Rozłożone gazety. Studia z zakresu prasowego dyskursu, języka i stylu, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Wojtasiewicz, O. (1992), Wstęp do teorii tłumaczenia, „TEPIS” Sp. z o.o., Warszawa.
Żydek-Bednarczuk, U. (2013), „Dyskurs medialny”, [w:] Ewa Malinowska, Jolanta Nocoń, Urszula Żydek-Bednarczuk, red. Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Universitas, Kraków.
Алексеева, И.С. (2004), Введение в переводоведение, Academia, Москва [Alekseeva, I.S. (2004), Vvedenie v perevodovedenie, Academia, Moskva.].
Микоян, А.С. (2008), „Проблемы перевода текстов СМИ”, [w:] Майа Никитична Володина, ред. Язык средств массовой информации, Академический Проект, Москва: 444-453 [Mikoân, A.S. (2008), „Problemy perevoda tekstov SMI”, [w:] Maja Nikitična Volodina, red. Âzyk sredstv massovoj informacii, Akademičeskij Proekt, Moskva: 444-453].
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
