Eleganty, czyli Précieuses ridicules Moliera dla sceny Sturm und Drang Periode
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.20.2014.25.07Keywords:
Molière, Polish adaptations, romanticism, ZschokkeAbstract
Eleganty or Précieuses ridicules by Molière for the theatre of Sturm und Drang Periode
The paper discusses the anonymous Polish translation of Précieuses ridicules by Molière. The translation, sixth in the chronological order, dates from the beginning of the 19th century. The analysis of the text in question demonstrates the complete substitution of the French cultural indicators of the Louis XIV era by the German ones, reflecting the literary debates of the Sturm und Drang Periode. The article highlights also the adaptations for the new theatre stage that the original text underwent: the sketch of characters was further developed and the rapid plot twists were introduced. The analysis permits to discover the intermediary between the French original and the Polish translation: the adaptation produced by J.H.D. Zschokke (1771‑1848), entitled Die Eleganten. A hypothesis is put forward that the Polish version might have been developed in the milieu of Wojciech Bogusławski.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Wydania
View in Google Scholar
Fraszka w iednym akcie w języku francuskim przez Moliera, (bez daty) w Kaliszu w drukarni JP. C.W. Mehwalda.
View in Google Scholar
Molier (1950), Pocieszne wykwintnisie, tłum. T. Boy‑Żeleński, Ossolineum, Wrocław, Biblioteka Narodowa, seria II, n. 43.
View in Google Scholar
Molière (1964), OEuvres complètes, Mongrédien, G. (red.), t. 1, Garnier–Flammarion, Paris, s. 226‑248, wersy nienumerowane.
View in Google Scholar
Zschokke, H. (1805‑1806), Molieres Lustspiele und Possen, t. 1, Für die deutsche Bühne, Zurich.
View in Google Scholar
Opracowania
View in Google Scholar
Dębowski, M. (1991), „Wstęp”, w: Murray, E., O aktorach i grze teatralnej, tłum. M. Dębowski, Universitas, Kraków.
View in Google Scholar
Kielski, B. (1907), O wpływie Moliera na rozwój komedyi polskiej, „Rozprawy Wydziału Filologicznego PAU”, t. 42, s. 129‑310.
View in Google Scholar
Linde, S.B. (1861), Słownik Języka Polskiego, t. 1, Lwów.
View in Google Scholar
Michalik, J. (red.) (2004), Dramat obcy w Polsce 1765‑1965, t. 1‑2, Księgarnia Akademicka, Kraków.
View in Google Scholar
„Pod rządami pruskimi 1793‑1808”, [on-line] http://www.info.kalisz.pl/kronika/r7.htm – 6.01.2014.
View in Google Scholar
Raszewski, Z. (1977), Krótka historia teatru polskiego, PIW, Warszawa.
View in Google Scholar
Raszewski, Z. (red.) (1973), Słownik biograficzny teatru polskiego: 1765‑1965, PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Simon, L. (1971), Bibliografia dramatu polskiego 1765‑1939, PIW, Warszawa.
View in Google Scholar
Szwankowski, E. (1954), Teatr Wojciecha Bogusławskiego w latach 1799‑1814, t. I, Ossolineum, Wrocław, Materiały do dziejów teatru w Polsce.
View in Google Scholar
Szyrocki, M. (1972), Dzieje literatury niemieckiej, t. 1, PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Ziętarska, J. (1969), Sztuka przekładu w poglądach literackich polskiego oświecenia, Ossolineum, Wrocław.
View in Google Scholar
„Zschokke, H.” (1866), hasło w: Nouvelle Biographie Générale, t. 46, Firmin Didot, Paris.
View in Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
