Transpozycja metryki antycznej w przekładach na język polski – próba klasyfikacji
DOI:
https://doi.org/10.12797/MOaP.30.2024.66.01Keywords:
antique metrics, transposition, isometric translation, isosyllabic translation, quantityAbstract
TRANSPOSITION OF ANCIENT METRICS IN POLISH TRANSLATIONS – AN ATTEMPT AT CLASSIFICATION
The article discusses the existing ways of translation – transposition of ancient metrics into Polish, along with a proposal for their classification. It addresses the issue of metrical equivalence in a language that does not have a quantity and it shows, how the principles of quantitative metrics can be replaced in translations of poetry. These issues are discussed by several selected examples from epic and lyric, and the types of transposition were defined and characterized.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Augustyn św. (1999), O muzyce (tłum. Lech Witkowski), RW KUL, Lublin.
View in Google Scholar
Barańczak, S. (1990), „Mały, lecz maksymalistyczny Manifest translatologiczny albo: Tłumaczenie się z tego, że tłumaczy się wiersze również w celu wytłumaczenia innym tłumaczom, iż dla większości tłumaczeń wierszy nie ma wytłumaczenia”, Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja. 3: 7-66.
View in Google Scholar
Boeten, J. (2019), „Byzantine Particles, a Case Study: Juxtaposed τε καί and δέ in Medieval Dodecasyllables”, Greek, Roman, and Byzantine Studies. 59: 529-550.
View in Google Scholar
Brożek, M. (1996), „O tłumaczu i tłumaczeniu myśli wybrane”, Meander. 7-8: 397-400.
View in Google Scholar
Danielewicz, J. (1994), Miary wierszowe greckiej liryki. Problemy opisu i interpretacji, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, Filologia Klasyczna, 17.
View in Google Scholar
Danielewicz, J. (1999), Liryka grecka. Melika, PWN, Warszawa-Poznań.
View in Google Scholar
Dłuska, M., Strzelecki, W. (1959), Metryka grecka i łacińska, Ossolineum, Wrocław.
View in Google Scholar
Habela, J. (2015), Słowniczek muzyczny, PWM, Kraków.
View in Google Scholar
Hajduk, J. (2023), Józef Wittlin w Ameryce. Klasycznie Obcy, Więź, Warszawa, Biblioteka „Więzi”, 395.
View in Google Scholar
Heszen, A. (2020), Kasja Zakonnica: Strofy do śpiewania na osobne melodie, Meander. 75: 47-50, https://doi.org/10.24425/meander.2020.135123.
DOI: https://doi.org/10.24425/meander.2020.135123
View in Google Scholar
Jurewicz, O. (1986), Wstęp do wydania: Horatii opera omnia, vol. 1, Ossolineum, Wrocław.
View in Google Scholar
Korpanty, J. (2014), Studies in the Sound Instrumentation in Latin Literature, Kraków, Prace Komisji Filologii Klasycznej PAU, 45.
View in Google Scholar
Koster, W.J.W. (1953), Traité de métrique grecque suivi d’ un précis de métrique latine, A.W. Sijthoff, Leyde.
View in Google Scholar
Lauxtermann, M.D. (1998), „The Velocity of Pure Iambs. Byzantine Observations on the Metre and Rhytm of the Dodecasyllable”, Jahrbuch der österreichischen Byzantinistik. 48: 9-33.
View in Google Scholar
Lesiak, K. (2007), Estetyka dźwięku, czyli instrumentacja dźwiękowa oraz jej praktyczna realizacja w poezji epickiej mistrzów łacińskiego heksametru: Lukrecjusza, Wergiliusza i Owidiusza (rozprawa doktorska na Uniwersytecie Śląskim), Katowice 2007, [online] https://sbc.org.pl/publication/13279.
View in Google Scholar
Łuka, A. (2013), Wykładnia, czyli jak wykładać metrykę, nakładem Agaty Łuki, Lublin, Egeria.
View in Google Scholar
Ostaszewska, D., Tambor, J. (2000), Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, PWN, Warszawa.
View in Google Scholar
Maas, P., Trypanis, C.A. (1963), Sancti Romani Melodi Cantica. Cantica genuina, Clarendon Press, Oxford.
View in Google Scholar
Postgate, J.P. (1923), Prosodia Latina. An Introduction to Classical Latin Verse, Clarendon Press, Oxford, [online] https://archive.org/details/prosodialatinain0000post/page/14/mode/2up.
View in Google Scholar
Sadowski, W. (2004), Wiersz wolny jako tekst graficzny, Universitas, Kraków.
View in Google Scholar
Skwara, E. (1998), „Aby język giętki powiedział wszystko, co pomyślała głowa autora. Rozterki tłumacza Plauta”, Meander. 1: 25-42.
View in Google Scholar
Skwara, E. (2007), „«Muza na nierównych kołach», czyli o przekładzie dystychu elegijnego w Ars amatoria Owidiusza”, Przekładaniec. 18-19 – Antiqua ac novai: 55-71.
View in Google Scholar
Skwara, E. (2012), „Kłopotliwi mistrzowie, czyli o rymotwórcach tłumaczących literaturę antyczną”, Przekładaniec. 26: 150-164, https://doi.org/:10.4467/16891864PC.12.009.0842.
View in Google Scholar
Skwara, E. (2021), „Tłumacz – uczony. Oblicza przekładów literatury antycznej w XXI wieku”, Symbolae Philologorum Posnaniensium Graece et Latine. XXXI/1: 235-248, https:/doi.org/10.14746/sppgl.2021.XXXI.1.17.
DOI: https://doi.org/10.14746/sppgl.2021.XXXI.1.17
View in Google Scholar
Sławiński, J. (red.) (1988), Słownik terminów literackich, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź.
View in Google Scholar
Strycharczuk, A. (2023), Wprowadzenie, [w:] Łukasz Libowski, Agnieszka Strycharczuk, red. Adam ze Świętego Wiktora. Sekwencje, Wydawnictwo Academicon, Lublin, https://doi.org/10.52097/acapress.9788362475520.
DOI: https://doi.org/10.52097/acapress.9788362475520
View in Google Scholar
Szelest, H. (1978), Metryka łacińska, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
View in Google Scholar
Warcaba, K. (2009), „The Language and Style of Cassia’s Secular Poetry”, Scripta Classica. 6: 137-149.
View in Google Scholar
Warcaba, K. (2020), „Między antyczną prozodią a wersyfikacją nowożytną.
View in Google Scholar
Wczesny dwunastozgłoskowiec bizantyński”, Meander. 75: 27-36, https://doi.org/10.24425/meander.2020.135121.
DOI: https://doi.org/10.24425/meander.2020.135121
View in Google Scholar
West, M.L. (1982), Greek Metre, Clarendon Press, Oxford.
View in Google Scholar
West, M.L. (2003), Wprowadzenie do metryki greckiej (tłum. Jacek Partyka), Homini, Kraków.
View in Google Scholar
Żurek, G. (1996), „Horacy, Katullus, Propercjusz? Uwagi rzemieślnika”, Literatura na Świecie. 8-9 (numer antyczny): 12-26.
View in Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
